Μέχρι τις 25 Ιουλίου 2016 και ώρα 14:00 θα βρίσκεται σε δημόσια ηλεκτρονική διαβούλευση το νομοσχέδιο για την ανάπτυξη της Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας (Κ.ΑΛ.Ο) και την ανάπτυξη των φορέων της, που επεξεργάστηκε η Αναπληρώτρια Υπουργός Εργασίας, Ράνια Αντωνοπούλου.
Σύμφωνα με το υπουργείο, με το σχέδιο νόμου για την Κοινωνική και Αλληλέγγυα Οικονομία θεσμοθετείται για πρώτη φορά ένα κανονιστικό πλαίσιο για την ανάπτυξη ενός εναλλακτικού, αλλά ευρέως διαδεδομένου σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, μοντέλου οικονομικής δραστηριότητας. Πρόκειται για ένα οικονομικό και κοινωνικό παράδειγμα που θα διευκολύνει τη συμμετοχή όσων πολιτών το επιθυμούν σε παραγωγικές δραστηριότητες που αναπτύσσονται με σεβασμό στον άνθρωπο και το περιβάλλον και οργανώνονται με τη διάχυση πρακτικών δημοκρατίας, ισότητας, αλληλεγγύης και συνεργασίας μεταξύ των συμμετεχόντων και των τοπικών κοινωνιών. Ταυτόχρονα, η επέκταση του παραδείγματος της Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας σε όλους τους δυνατούς τομείς οικονομικής δραστηριότητας θα επιτρέψει τη δημιουργία νέων, αξιοπρεπών θέσεων εργασίας.
Με το σχέδιο νόμου, αναφέρεται στη σχετική ανακοίνωση, επιχειρείται η αποσύνδεση της Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας από τις προνοιακές πολιτικές και η ανάπτυξή της ως αυτόνομης παραγωγικής δραστηριότητας που μπορεί να αναλαμβάνεται από όλους τους πολίτες σε όλες τις οικονομικές δραστηριότητες. Επιπλέον, επιχειρείται η ανάσχεση της μετανάστευσης των νέων, μέσω της δυνατότητας να δημιουργήσουν παραγωγικά εγχειρήματα, και η προώθηση της «κοινωνικής καινοτομίας» ως μιας διαδικασίας που βασίζεται στην ενεργοποίηση κοινωνικών δυνάμεων, τόσο του κόσμου της εργασίας κατά τη διαδικασία παραγωγής, όσο και της υπόλοιπης κοινωνίας που αποδέχεται τα προϊόντα και τις υπηρεσίες κατά τη διαδικασία της κατανάλωσής τους, με σκοπό να βοηθά στη διαμόρφωση νέου τύπου κοινωνικών σχέσεων που βασίζονται στη συλλογικότητα, στην ισοτιμία, και όχι στον ανταγωνισμό.
Τέλος, είναι ιδιαίτερα σημαντικό ότι στον νόμο ορίζονται πλέον με σαφήνεια οι έννοιες της «συλλογικής ωφέλειας» και της «κοινωνικής ωφέλειας», της «κοινωνικής καινοτομίας» και της «βιώσιμης ανάπτυξης». Το υφιστάμενο νομικό πλαίσιο είναι αόριστο και γενικόλογο ως προς τον προσδιορισμό των εννοιών αυτών, γεγονός που επιτρέπει την εφαρμογή κακών πρακτικών στο πεδίο της Κοινωνικής Οικονομίας. Ταυτόχρονα, επιχειρείται η εύκολη σύσταση και η διαφανής λειτουργία των κοινωνικών συνεταιριστικών επιχειρήσεων και των συνεταιρισμών εργαζομένων, μέσω της χρήσης της πλατφόρμας ΓΕΜΗ και ο εξορθολογισμός των σχέσεων των ανάμεσα στα μέλη και τους εργαζόμενους των συνεταιριστικών εγχειρημάτων, ενώ προσδιορίζεται και οριοθετείται η εθελοντική εργασία.
Το υπό κατάθεση σχέδιο νόμου προβλέπει επίσης τη σύσταση εθνικής επιτροπής και κυβερνητικής επιτροπής για τον συντονισμό και την προώθηση της Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας.
Πώς θα λειτουργούν οι Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις
Στα 100 ευρώ ορίζεται το ελάχιστο ποσό της κάθε μερίδας για τις Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις (Κοιν.Σ.Επ) και τους Συνεταιρισμούς Εργαζομένων. Αυτό προβλέπεται μεταξύ των άλλων στο νομοσχέδιο για την ανάπτυξη της Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας (ΚΑΛΟ) και την ανάπτυξη των φορέων της, που βρίσκεται σε δημόσια διαβούλευση. Με το νομοσχέδιο ρυθμίζονται θέματα που αφορούν στον τρόπο λειτουργίας και στις δραστηριότητες του τομέα της Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας, στη σύσταση και λειτουργία των Κοινωνικών Συνεταιριστικών Επιχειρήσεων και των Συνεταιρισμών Εργαζομένων και στις προϋποθέσεις που θα πρέπει να πληρούν υφιστάμενα νομικά πρόσωπα για την απόδοση σε αυτές της ιδιότητας του “Φορέα Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας’.
Μεταξύ των άλλων προβλέπεται πως τα μετά τη φορολόγηση κέρδη διατίθενται ετησίως για τους εξής σκοπούς:
αα. ποσοστό τουλάχιστον 5% για το σχηματισμό αποθεματικού
ββ. ποσοστό έως 35% στους εργαζόμενους του Φορέα, εκτός κι αν τα 2/3 των μελών της Γενικής Συνέλευσης του Φορέα αποφασίσει αιτιολογημένα τη διάθεση του ποσοστού αυτού σε δραστηριότητες του στοιχείου
γγ. και το υπόλοιπο διατίθεται είτε για τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας και τη γενικότερη διεύρυνση της παραγωγικής δυνατότητας είτε για δράσεις κοινωνικής ωφέλειας. Τα μέλη που δεν είναι εργαζόμενοι δεν έχουν δικαίωμα στη διανομή των κερδών.
– Ο Φορέας Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας, μετά τον πρώτο χρόνο λειτουργίας του και εφόσον από τον κύκλο οικονομικής του δραστηριότητας προκύπτουν έσοδα που καλύπτουν το κόστος μιας θέσης εργασίας πλήρους απασχόλησης, ή το ισοδύναμό της σε θέσεις μερικής απασχόλησης με βάση τον κατώτατο νομοθετημένο μισθό ή τον μισθό που ορίζει η αντίστοιχη συλλογική σύμβαση, υποχρεούται από το δεύτερο χρόνο λειτουργίας του και εφεξής να απασχολήσει τουλάχιστον έναν εργαζόμενο, ακόμη και μέλος του.
– Σε ότι αφορά τις Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις Κοιν.Σ.Επ. διακρίνονται σε δύο κατηγορίες. Στις Κοιν.Σ.Επ. Ένταξης Ευάλωτων Ομάδων, οι οποίες αφορούν στην ένταξη στην οικονομική και κοινωνική ζωή, των ατόμων που ανήκουν στις Ευάλωτες Κοινωνικές Ομάδες. Σημειώνεται πως ποσοστό 30% κατ’ελάχιστον των εργαζομένων στις επιχειρήσεις αυτές ανήκουν υποχρεωτικά σε αυτές τις κατηγορίες. Και στις Κοιν.Σ.Επ. Ένταξης Ειδικών Ομάδων, οι οποίες αφορούν στην ένταξη στην οικονομική και κοινωνική ζωή, των ατόμων που ανήκουν στις Ειδικές Ομάδες Πληθυσμού. Σημειώνεται πως ποσοστό 50% κατ’ ελάχιστον των εργαζομένων στις επιχειρήσεις αυτές ανήκουν υποχρεωτικά σε αυτές τις κατηγορίες.
Τι προβλέπεται για τη σύσταση των Κοιν.Σ.Επ.
Θα πρέπει επίσης να αναφέρουμε πως η σύσταση Κοιν.Σ.Επ. και η υπαγωγή της στις διατάξεις του νόμου αυτού συντελείται με την εγγραφή της στο Γ.Ε.Μ.Η., οπότε αποκτά νομική προσωπικότητα και εμπορική ιδιότητα.
· Η εγγραφή στο Γ.Ε.Μ.Η. προϋποθέτει την έγκριση του καταστατικού της από το Τμήμα Μητρώου και την καταχώρισή της στο Μητρώο. Η Κοιν.Σ.Επ. οφείλει να συντάσσει ετήσιο οικονομικό προγραμματισμό και απολογισμό εκτέλεσης αυτού, τους οποίους αποστέλλει στο ΓΕΜΗ και εγκρίνονται από το Τμήμα Μητρώου και μετά την έγκρισή τους δημοσιεύονται στο ΓΕΜΗ.
· Ο ετήσιος οικονομικός προγραμματισμός αποστέλλεται υποχρεωτικά μέχρι 31 Δεκεμβρίου του προηγούμενου του προγραμματισμού έτους.
· Το κεφάλαιο της επιχείρησης διαιρείται σε συνεταιριστικές μερίδες. Ο αριθμός των μερίδων και η ονομαστική τους αξία, η οποία είναι ίδια για κάθε μερίδα, καθορίζονται στο καταστατικό της επιχείρησης και σε κάθε περίπτωση το ύψος της κάθε συνεταιριστικής μερίδας δε μπορεί να είναι κατώτερο των 100 ευρώ.
· Η απόκτηση συνεταιριστικών μερίδων πραγματοποιείται με καταβολή μετρητών, καθώς και με την εισφορά κινητής ή και ακίνητης περιουσίας, εφόσον αυτό περιγράφεται ρητά στο καταστατικό.
· Το μέλος της Κοιν.Σ.Επ. ευθύνεται έναντι των δανειστών της μέχρι του ποσού που κατέβαλε για την απόκτηση της συνεταιριστικής του μερίδας. O νόμιμος εκπρόσωπος της Κοιν.Σ.Επ. ευθύνεται για τις οφειλές της Κοιν.Σ.Επ., και αυτός διατηρεί δικαίωμα αναγωγής κατά των λοιπών μελών της Κοιν.Σ.Επ.
· Η αποβολή μέλους γίνεται με απόφαση αυξημένης πλειοψηφίας 2/3 της Γενικής Συνέλευσης του συνόλου των μελών, εφόσον το μέλος προέβη σε σοβαρή παράβαση των υποχρεώσεων που προκύπτουν από τον παρόντα νόμο και το καταστατικό της Κοιν.Σ.Επ..
Συνεταιρισμοί Εργαζομένων
Η σύσταση ενός Συνεταιρισμού Εργαζομένων και η υπαγωγή του στις διατάξεις του νόμου αυτού συντελείται με την εγγραφή του στο Γ.Ε.Μ.Η., οπότε αποκτά νομική προσωπικότητα και εμπορική ιδιότητα.
· Ο Συνεταιρισμός Εργαζομένων οφείλει να συντάσσει ετήσιο οικονομικό προγραμματισμό και απολογισμό εκτέλεσης αυτού, τους οποίους αποστέλλει στο Γ.Ε.Μ.Η.
· Το κεφάλαιο του συνεταιρισμού διαιρείται σε ίσες συνεταιριστικές μερίδες. Ο αριθμός των μερίδων και η ονομαστική τους αξία, η οποία είναι ίδια για κάθε μερίδα, καθορίζονται στο καταστατικό του και σε κάθε περίπτωση το ύψος της κάθε συνεταιριστικής μερίδας δεν μπορεί να είναι κατώτερο των 100 Ευρώ.
· Τα μέλη του Συνεταιρισμού Εργαζομένων διαθέτουν μία υποχρεωτική συνεταιριστική μερίδα, ως ελάχιστη συμμετοχή στο κεφάλαιό του και είναι ίση για όλα τα μέλη. Στο καταστατικό μπορεί να προβλέπεται η απόκτηση μέχρι τριών προαιρετικών μερίδων χωρίς δικαίωμα ψήφου.
· Η απόκτηση συνεταιριστικών μερίδων πραγματοποιείται με καταβολή μετρητών, καθώς και με την εισφορά κινητής ή και ακίνητης περιουσίας, εφόσον αυτό περιγράφεται ρητά στο καταστατικό.
· Το μέλος του Συνεταιρισμού Εργαζομένων ευθύνεται έναντι των δανειστών του μέχρι του ποσού που κατέβαλε για την απόκτηση της συνεταιριστικής του μερίδας. O νόμιμος εκπρόσωπος του Συνεταιρισμού Εργαζομένων ευθύνεται για τις οφειλές του νομικού προσώπου, και αυτός διατηρεί δικαίωμα αναγωγής κατά των λοιπών μελών του Συνεταιρισμού Εργαζομένων.
· Δεν επιτρέπεται η ανάθεση έργου που αφορά στον κύριο/ κύριους τομείς δραστηριότητας του Συνεταιρισμού Εργαζομένων σε μέλη του ή σε τρίτους.
· Ο αριθμός των εργαζόμενων μη μελών δεν μπορεί να υπερβαίνει σε ποσοστό το 25% του αριθμού των μελών.