Το ιαπωνικό πρόγραμμα αγοράς ομολόγων έχει ήδη επιφέρει σημαντικές αλλαγές στις οικονομικές τιμές σε όλον τον κόσμο. Τώρα, πρόκειται να επηρεάσει και το παγκόσμιο επενδυτικό σκηνικό, μεταβάλλοντας τη φύση και το μέγεθος των κεφαλαιακών ροών. Ωστόσο, αφού περάσει ο αρχικός ενθουσιασμός, το πραγματικό ερώτημα θα είναι το αν θα ωφελήσει, ή θα βλάψει, τη μακροπρόθεσμη σταθερότητα του παγκόσμιου νομισματικού συστήματος.
Το ιαπωνικό πρόγραμμα είναι τεράστιο: σε απόλυτες τιμές (περίπου $75 δις ανά μήνα)· σε σχέση με τη διαμόρφωση των τιμών των ομολόγων (το επιτόκιο του ιαπωνικού 10ετούς κρατικού ομολόγου ήταν ήδη πολύ χαμηλό)· ακόμα και σε σχέση με το QE3 (ποσοτική χαλάρωση) της Fed (που περιλαμβάνει μηνιαίες αγορές $85 δις για μία οικονομία με ΑΕΠ τρεις φορές μεγαλύτερο από αυτό της Ιαπωνίας). Με στόχο τον πληθωρισμό στο 2 τοις εκατό, το ιαπωνικό πρόγραμμα υπολογίζεται επίσης να διαρκέσει για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Συνειδητοποιώντας τα αυτά, οι συμμετέχοντες στην αγορά έχουν ήδη προσαρμόσει τις χρηματοοικονομικές τιμές. Η πιο δραματική μεταβολή είναι το γιεν, και δικαιολογημένα: σε αντίθεση με τις ΗΠΑ, όπου οι εγχώριες συνιστώσες της συνολικής ζήτησης θα αναμένονταν να κάνουν όλη τη βαριά δουλειά, η επιτυχία του ιαπωνικού προγράμματος εξαρτάται από την ικανότητά του να συλλάβει το μερίδιο αγοράς από άλλες χώρες.
Οι κινήσεις του νομίσματος έχουν επίσης τροφοδοτηθεί έντονα από το πράσινο φως που δόθηκε στην Ιαπωνία από τις άλλες προηγμένες χώρες. Προς το παρόν, οι χώρες της G7 κάνουν διάκριση μεταξύ παρέμβασης στην αγορά συναλλάγματος (μέθοδος που ακόμα αποδοκιμάζεται) και αυτού του τύπου προσέγγισης για την εξασθένιση ενός νομίσματος.
Εντωμεταξύ, αναγνωρίζοντας ότι η οικονομία δεν είναι σε θέση να απορροφήσει τη ρευστότητα που χορηγήθηκε από την Τράπεζα της Ιαπωνίας, οι αγορές αναμένουν επίσης εκροές κεφαλαίων από την Ιαπωνία. Το αποτέλεσμα είναι ένας καταρράκτης αποτιμήσεων. Ξεκίνησε ωφελώντας οποιουσδήποτε τίτλους σταθερού εισοδήματος που παρήγαγαν υψηλό εισόδημα, και στη συνέχεια στράφηκε σε υψηλότερες, παγκόσμιες μετοχές και άλλες επενδυτικές ευκαιρίες υψηλότερου κινδύνου.
Όλα αυτά συνέβησαν ανεξάρτητα από τα βασικά οικονομικά μεγέθη. Αυτό είναι που συναρπάζει και τους διεθνείς επενδυτές βραχυπρόθεσμα, αλλά τους κάνει πιο ανήσυχους μακροπρόθεσμα.
Τους συναρπάζει, διότι μία ακόμη κεντρική τράπεζα είναι πλέον ενεργά εμπλεκόμενη στη δημιουργία μίας σημαντικής «σφήνας» μεταξύ των υποτονικών βασικών οικονομικών αρχών και των υψηλότερων οικονομικών τιμών. Κι έτσι, οι επενδυτές συνεχίζουν να καβαλούν τα υπέροχα κύματα ρευστότητας τα οποία διαχωρίζουν τις αποτιμήσεις από την υψηλή αύξηση εσόδων και την κερδοφορία.
Παράλληλα ωστόσο, οι επενδυτές γίνονται όλο και πιο ανήσυχοι, διότι αναγνωρίζουν ότι η ιστορία μπορεί να έχει άσχημο τέλος, εάν οι πραγματικές οικονομίες δεν ανταποκριθούν επαρκώς στις πολιτικές των κεντρικών τραπεζών. Εδώ, ο κίνδυνος είναι ότι οι τεχνητά υψηλές τιμές των περιουσιακών στοιχείων θα μπορούσαν τελικά να οδηγήσουν στην κατάρρευση των επιπέδων που δικαιολογούνται από τα θεμελιώδη μεγέθη.
Η επίλυση αυτού του άγχους, δεν είναι στα χέρια των κεντρικών τραπεζών και μόνο. Εξαρτάται επίσης από τις κατάλληλες απαντήσεις των φορέων χάραξης πολιτικής, από τους λιγότερο περιοριστικούς πολιτικούς, και από την ορθή δέσμευση των ισχυρών εταιρικών ισολογισμών. Εντωμεταξύ, θα πρέπει να αναμένουμε τουλάχιστον δύο ακόμα εξελίξεις που έρθουν να προσθέσουν στα δίδυμα συναισθήματα του ενθουσιασμού και του άγχους.
Πρώτον, το ιαπωνικό πρόγραμμα αυξάνει την πιθανότητα ότι και άλλες κεντρικές τράπεζες θα αναγκαστούν να υιοθετήσουν περισσότερο επεκτατικές νομισματικές πολιτικές. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα για τις οικονομίες που πλήττονται άμεσα από την απότομη υποτίμηση του γιεν, όπως η Κορέα και τα μέλη της ευρωζώνης. Ισχύει επίσης και για όλες τις χώρες (όπως η Βραζιλία και το Μεξικό), οι οποίες υφίστανται εξάρσεις σε εισροές κεφαλαίων λόγων των ενεργειών της Ιαπωνίας.
Δεύτερον, το πρόγραμμα θα προσθέσει στις ανησυχίες σχετικά με τη δυσλειτουργία της αγοράς. Αυτό έχει να κάνει με περισσότερα πράγματα από την αύξηση των επεισοδίων έλλειψης ρευστότητας και τα χάσματα τιμών που είναι ήδη εμφανή στην αγορά για τα ιαπωνικά κρατικά ομόλογα. Περιλαμβάνει τις αυξανόμενες ανησυχίες για κακό πληροφοριακό περιεχόμενο των τιμών στις σημερινές διεθνείς αγορές, και το πώς η τεχνητή σηματοδότηση τιμών διαστρεβλώνει την κατανομή των πόρων και τα κίνητρα (με το πέρασμα του χρόνου, καθώς και μεταξύ των διαφόρων συμμετεχόντων στην αγορά).
Τα προβλήματα αυτά θα μπορούσαν να μετριαστούν, αν οι πραγματικές οικονομίες ανταποκρίνονταν γρήγορα και σωστά στις ενέργειες των κεντρικών τραπεζών. Ωστόσο, κάτι τέτοιο δε συμβαίνει, και για ευνόητους λόγους.
Ενώ οι αξιωματούχοι αναγνωρίζουν τη σημασία της υποστήριξης των πολιτικών που βελτιώνουν την οικονομική ανταπόκριση και τη μακροπρόθεσμη οικονομική βιωσιμότητα, οι πολιτικές αυτές δεν έχουν τεθεί ακόμη σε εφαρμογή. Ένα καλό παράδειγμα αυτού, είναι το πώς η δυσλειτουργία του Κογκρέσου παραλύει την κινητικότητα σχεδόν σε όλα τα μέτωπα πολιτικής στις ΗΠΑ. Και, ακόμη και το πρόγραμμα που ανακοίνωσε πρόσφατα η Ιαπωνία δεν έχει σωστές προδιαγραφές, όταν πρόκειται για διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, οι οποίες είναι αναγκαίες για την αύξηση του ονομαστικού ΑΕΠ με βιώσιμο τρόπο.
Οι παγκόσμιοι επενδυτές έχουν δίκιο να ενθουσιάζονται με το πρόγραμμα αγοράς ομολόγων της Ιαπωνίας. Έχει ήδη σημαντικές επιδράσεις. Ωστόσο, αυτό που μπορεί να αλλάξει πραγματικά τα παγκόσμια δεδομένα, είναι το πώς θα μετατοπίσει τη δυναμική της μακροπρόθεσμης μετάβασης, από την τεχνητή ανάπτυξη στην πραγματική ανάπτυξη. Όσον αφορά αυτό το σημείο, οι επενδυτές έχουν δίκιο να ανησυχούν.
http://www.sofokleous10.gr/portal2/index.php?option=com_content&view=article&id=94173&catid=&Itemid=73