Η πολιτική Παράταξη «ΚΟΙΝΩΝΙΑ», λαμβάνοντας υπ’ όψη όλες τις παραμέτρους που συνθέτουν το καίριο αυτό ζήτημα για την Πατρίδα μας, τοποθετείται όπως το έχει πραγματοποιήσει για μείζονα προβλήματα υψίστης κοινωνικο-οικονομικής σπουδαιότητας.
ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΝΟΜΙΚΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΤΗΣ ΕΠΕΝΔΥΣΗΣ
Τον Ιανουάριο του 2004 βάσει του νόμου 3220/2004 (ΦΕΚ 15Α / 28.1.2004) τα μεταλλεία χρυσού Χαλκιδικής μεταβιβάζονται στην ιδιοκτησία της “ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΧΡΥΣΟΣ” (EuropeanGoldfields και Ελλάκτωρ) έναντι τιμήματος 11 εκατ. ευρώ. Εδώ πρέπει να πούμε ότι κάτοχος έως τότε των δικαιωμάτων εξόρυξης ήταν η εταιρεία TVXHELLAS. Λόγω του ότι έως τις αρχές του2004 δεν είχε γίνει καμία προεργασία για να αρχίσει η εκμετάλλευση των μεταλλείων χρυσού, το Ελληνικό Δημόσιο έπρεπε να καταβάλλει το τίμημα απόκτησης των δικαιωμάτων εξόρυξης στην “TVX ΗΕLLAS“. Μόνο που το ποσό αυτό κατεβλήθη από την “ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΧΡΥΣΟΣ” στην “TVXHELLAS“. Για του λόγου το αληθές ο νόμος 3220/2004 επικύρωσε τα υπ’ αριθμ. 22137/12.12.2003 και 22138/12.12.2003 συμβόλαια της συμβολαιογράφου Αθηνών κ. Ιωάννας Γαβριέλη –Αναγνωσταλάκη. Με αυτά τα συμβόλαια το Ελληνικό Δημόσιο μεταβιβάζει τελικά το σύνολο του ενεργητικού της TVXHELLAS στην ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΧΡΥΣΟΣ. (Προς τεκμηρίωση σχετική παραθέτουμε και το link: http://www.minedu.gov.gr/publications/docs2012/120302_3220_metra_anaptyksiakhs_koinwnikhs_politikhs.pdf)
Στην σύμβαση μάλιστα ορίζεται ότι το Ελληνικό Δημόσιο δεν κατοχυρώνει δικαιώματα επί του εξορυσσομένου μεταλλεύματος. Τα γεγονότα είναι συγκεκριμένα τεκμηριωμένα δια εγγράφων και συμβολαίων και ουδείς έχει την δυνατότητα να τα αμφισβητήσει. Μάλιστα η Ευρωπαϊκή Ένωση προσέφυγε στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο κατά του Ελληνικού Δημοσίου απαιτώντας εξηγήσεις για το διάτρητο νομικό καθεστώς μεταβίβασης των μεταλλείων Χαλκιδικής στην “ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΧΡΥΣΟΣ”. Η E.E. κατηγορούσε το Ελληνικό Δημόσιο ότι την ίδια ημέρα που αγόρασε τα δικαιώματα εξόρυξης από την “TVXHELLAS“, πούλησε μαζί με τα δικαιώματα αυτά και άλλα 70 περιουσιακά στοιχεία των μεταλλείων Χαλκιδικής με το ίδιο ποσό που τα αγόρασε. Επίσης η Ε.Ε. κατήγγειλε ότι η πραγματική αξία των στοιχείων του ενεργητικού των μεταλλείων είχε ανέλθει 4-5 μήνες μετά… στο ύψος των 408εκατ. ευρώ δηλαδή 37 φορές περισσότερο!!! Επίσης εγκαλείτο το Ελληνικό Δημόσιο ότι η μεταβίβαση στην “ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΧΡΥΣΟΣ” έγινε χωρίς δημόσιο διαγωνισμό ως έπρεπε βάσει του νόμου. Επίσης η Ε.Ε. ζητούσε εξηγήσεις από την Ελληνική πλευρά για ποιο λόγο η “ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΧΡΥΣΟΣ” απηλλάγη της υποχρέωσης καταβολής φόρου μεταβίβασης, ενώ κατέβαλε μειωμένα έξοδα αμοιβής δικηγόρων και συμβολαιογράφων. Και το Ελληνικό Δημόσιο έκανε το «θαύμα» του: αντέτεινε ότι όλα ήταν σύννομα με την Ευρωπαϊκή νομοθεσία και το Ευρωπαϊκό Δίκαιο. Δηλαδή πλήρης υπεράσπιση των ιδιωτικών συμφερόντων του αγοραστού και καταβαράθρωση των συμφερόντων της περιουσίας του Ελληνικού λαού.
Ο κατήφορος όμως έχει συνέχεια. Τον Οκτώβριο του2011 ένας εκ των βασικών μετόχων της “ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΧΡΥΣΟΣ” (η ΕΛΛΑΚΤΩΡ) μεταβιβάζει το 7.07% των εξορυκτικών δικαιωμάτων έναντι 130 εκατ. δολαρίων Καναδά στην QATARHOLDING. Δηλαδή101.565.500 ευρώ!!! Εύκολα επομένως μπορεί να υπολογίσει κανείς ότι η πραγματική αξία των δικαιωμάτων της επένδυσης είναι άνω του 1,4 δις ευρώ. Επομένως το Ελληνικό Δημόσιο εκχώρησε στα διεθνή ιδιωτικά συμφέροντα τρέχουσας αξίας 1.436.527.580 ευρώ… χωρίς να εισπράξει ούτε ένα ευρώ, ενώ ταυτοχρόνως δεν προέβαινε σε καμιά ποσοστιαία κατοχύρωση επί του εξορυχθησομένου μεταλλεύματος.
Έτσι από την εικοσαετή λειτουργία των μεταλλείων αναμένεται προσδοκώμενο κέρδος της τάξεως των 22 δις ευρώ περίπου. Σε αυτό το συμπέρασμα καταλήγουν έγκυροι επιστήμονες όπως ο καθηγητής Μεταλλουργίας του Ε.Μ.Π. κ. Ιωάννης Πασπαλιάρης όσο και η γ.γ. του ΥΠΕΚΑ κ. Μ. Καραβασίλη. Το μοναδικό έσοδο για το Ελληνικό Δημόσιο δεν θα είναι παρά μόνο η φορολόγηση επί των λογιστικώς καθαρών κερδών.
Η όλη διαδικασία από νομικής πλευράς είναι αδιαφανής και διάτρητη, ενώ από οικονομικής είναι ασύμφορη και επιζήμια. Δηλαδή πρόκειται για ένα εκρηκτικό κοκτέιλ αποικιοκρατικής υποτέλειας.
ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΛΟΓΙΚΕΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΠΑΡΑΜΕΤΡΟΙ
Σύμφωνα με ανακοίνωση του Τ.Ε.Ε. /Τμήματος Κεντρικής Μακεδονίας «το έργο δεν αποτελεί µία μεμονωμένη τεχνική παρέμβαση, αλλά ένα ευρύτατο εγχείρηµα για τη φέρουσα ικανότητα της περιοχής, του οποίου η συνολική επίδραση στο φυσικό και ανθρωπογενές περιβάλλον δεν μπορεί να αντιμετωπίζεται ως άθροισμα των επιμέρους εκτιμώμενων δυσμενών συνεπειών κάθε επέμβασης». Εύλογα βγάζει κανείς το συμπέρασμα ότι οι αναμενόμενες επιπτώσεις από την εντατική εξορυκτική δραστηριότητα επί του φυσικού περιβάλλοντος του νομού Χαλκιδικής θα έχουν ανυπολόγιστο κόστος. Και όλα αυτά αφού κατά την διάρκεια της επόμενης εικοσαετίας αναμένεται να εξορυχθούν εκατομμύρια τόνοι «στείρων» είτε για επιφανειακή είτε για υπόγεια εκμετάλλευση. Η μόνη έως τώρα κατατεθείσα πρόταση είναι για εγκατάσταση μονάδας παραγωγής χρυσού με εκχύλιση των πετρωμάτων με κυανιούχα υδατικά διαλύματα. Έτσι εκατομμύρια τόνοι πετρωμάτων που θα εκχυλιστούν με κυανιούχα υδατικά διαλύματα θα μετατραπούν σε απόβλητο υλικό της χημικής (και όχι μεταλλευτικής) διεργασίας μετά την τελική απόληψη του χρυσού.
Το κυάνιο εκτός από δηλητήριο είναι και τοξικός διαλύτης των πετρωμάτων. Τα απόβλητα θα οδεύουν σε «χοάνες»-λίμνες τελμάτων. Τέτοιοι υποδοχείς θα είναι οι πτυχώσεις ή τα ρέματα της επιφάνειας της γης, ιδίως σε δασικές εκτάσεις. Εάν τελικά υιοθετηθεί η διαδικασία της αποτοξικοποίησης, στις λίμνες τελμάτων εκτός από τα καθαρώς κυανιούχα υλικά θα έχουμε και προϊόντα διάσπασής του. Στην περίπτωση αυτή θα σημειωθεί μεγάλη νίτρωση των υπογείων υδροφορέων, κάτι που θα έχει τεράστιες επιπτώσεις για την βιώσιμη γεωργία.
Σχεδόν το 10% της έκτασης των εκχωρηθέντων 317.000 στρεμμάτων θα υποδεχθούν τα στείρα υλικά της εξόρυξης. Οι εκτάσεις αυτές ανέρχονται σε 31.000 στρέμματα και είναι αποκλειστικά δασικές. Οι δυσμενείς περιβαλλοντολογικές επιπτώσεις αναμένεται να είναι ανεπανόρθωτες. Σύμφωνα με τον έγκυρο καθηγητή του Α.Π.Θ. κ Γεώργιο Τριανταφυλλίδη (Μηχανικό Μεταλλείων-Μεταλλουργό) στο τμήμα Χημικών Μηχανικών «μετά τη διαλυτοποίηση επέρχεται καταβύθιση των μετάλλων με κάποιο τρόπο. Ανεξέλεγκτες όμως ποσότητες από τις ουσίες αυτές, και βέβαια ζωντανών κυανιόντων, παραμένουν προσροφημένες στις κοιλότητες των κόκκων. Οι μέθοδοι αποτοξικοποίησης καταστρέφουν μόνον τα κυανιόντα της υδατικής φάσης του πολφού. Τις προσροφημένες ουσίες στη στερεά φάση τις αφήνουν ανεπηρέαστες και ο χρόνος έκλυσής τους στο βρόχινο νερό δεν καλύπτεται από καμία επιστημονική θεώρηση. Ο πυθμένας του τέλματος σύντομα θα είναι μία λίμνη κυανιούχων δηλητηρίων».
Επίσης σύμφωνα με τον ίδιο πάντα καθηγητή είναι αναπόφευκτο να σημειωθεί και το φαινόμενο της όξινης απορροής επειδή η εξόρυξη γίνεται σε περιβάλλον θειούχων πετρωμάτων. Η όξινη απορροή συνίσταται στην παραγωγή θειικού οξέος στο νερό. Οι επιπτώσεις θα είναι ολέθριες: Θα σημειωθεί μόλυνση των υπογείων υδροφόρων οριζόντων αλλά και των επιφανειακών υδάτων, ενώ λόγω των επιφανειακών ορυγμάτων, της εναπόθεσης τοξικής σκόνης και της απόθεσης μολυσματικού υλικού θα απαξιωθεί η γεωργική γη και θα σημειωθεί ανεπίστρεπτη βλάβη στην υγιεινή διαβίωση του τοπικού πληθυσμού. Η προαναφερθείσα τεχνολογία ανάκτησης του χρυσού τέλος, εκτός των άλλων ενδέχεται να προκαλέσει διασπορά ραδιενεργών στοιχείων στις λίμνες τελμάτων, στις αποθέσεις στείρων και κυρίως στο φυσικό περιβάλλον. Εκτός των άλλων πρόκειται να αυξηθούν οι εκπομπές στην ατμόσφαιρα του διοξειδίου του άνθρακος, ενώ θα σημειωθεί και μεγάλη κατασπατάληση ποσοτήτων νερού που είναι απαραίτητο για την άρδευση αλλά και την ύδρευση.
Για την πολιτική Παράταξη «ΚΟΙΝΩΝΙΑ» είναι εμφανές ότι η συνολική διαδικασία επένδυσης στις Σκουριές Χαλκιδικής λαμβάνει χώρα σε συνθήκες προκλητικής αδιαφάνειας, ανύπαρκτου οφέλους για την τοπική κοινωνία, αλλά και για την Εθνική οικονομία. Δυστυχώς, πρυτανεύουν τα κριτήρια της στυγνής και αδίστακτης κερδομανούς λογικής, που είναι συνυφασμένα με την επίδειξη υλικής δύναμης και πλούτου. Δεν λαμβάνεται ουδεμία κοινωνική μέριμνα για την τοπική κοινωνία και δεν τηρείται καμιά αρχή βιωσιμότητας της οποιαδήποτε ανθρωπίνης δραστηριότητας. Όταν οι κοντόφθαλμες πολιτικές που αποσκοπούν σε ιδιοτελή συμφέροντα, κατισχύουν και προκρίνονται εις βάρος του κοινωνικού συνόλου, αλλά και της εθνικής οικονομίας, τότε η μόνη υγιής τοποθέτηση είναι η εναντίωση στην επιχειρούμενη επένδυση στις Σκουριές Χαλκιδικής. Έχουμε την βέβαιη άποψη, αλλά και την εδραία θέση, ότι η επένδυση αυτή αναμένεται να λειτουργήσει ως «πιλότος» για την εγκαθίδρυση των οδυνηρών Ε.Ο.Ζ (Ελεύθερων Οικονομικών Ζωνών) στο σύνολο της Ελληνικής επικράτειας. Δηλαδή υπερίσχυση των προσταγμάτων άμεσης, υψηλής και ιδιοτελούς κερδοφορίας σε συνθήκες κινεζοποίησης των απασχολουμένων με ταυτόχρονη ζημιογόνο επίπτωση και στην εθνική οικονομία. Η κατάληξη δεν είναι άλλη από την εντεινόμενη υποτέλεια και την οδυνηρή εξάρτηση.
Στο χέρι μας είναι να ανατρέψουμε πολιτικά την κατάσταση αυτή.
Βασίλης Μακρής
Μέλος της Κ.Ε της πολιτικής Παράταξης «ΚΟΙΝΩΝΙΑ»