Η «Γιάλτα των Εργολάβων»

Οπως συνέβη μετά τη λήξη του Δεύτερου Παγκοσμίου Πολέμου, το μακρινό 1945, όταν οι 3 μεγάλες δυνάμεις της εποχής, Αμερική, Σοβιετική Ενωση και Αγγλία, προχώρησαν στην περίφημη Συμφωνία της Γιάλτας, με την οποία ανασχεδίασαν και διαίρεσαν τον κόσμο, έτσι και οι 3 μεγάλοι εγχώριοι κατασκευαστικοί όμιλοι ΕΛΤΕΧ, J&P Αβαξ και ΓΕΚ, 65 και παραπάνω χρόνια αργότερα, κατέληξαν σε μια άλλου είδους βέβαια διανομή, με την οποία όμως ουσιαστικά «μοιράζουν» τον κλάδο στις δικές τους σφαίρες και ζώνες επιρροής.

 

Η «Γιάλτα των Εργολάβων», στην οποία και φτάσαμε μετά από έναν επιχειρηματικό «πόλεμο» που κράτησε σχεδόν 10 χρόνια, μεταξύ των ελληνικών δυνάμεων του κλάδου, πέραν των ξένων ομίλων που δραστηριοποιήθηκαν στην αγορά, επί της ουσίας αποτελεί το νέο εγχώριο κατασκευαστικό χάρτη, τον οποίο τα 3 ισχυρά γκρουπ έχουν καταστρώσει, έχουν σχεδιάσει και ήδη διαμορφώνουν. Με εξαίρεση τα πανίσχυρα ξένα εργοληπτικά σχήματα, τύπου Hochtief, Vinci, που από καιρό δρουν στην αγορά μας και των Ισπανών των ASC, Cintra κ.λπ., η τριάδα των ΕΛΤΕΧ, J&P Αβαξ και ΓΕΚ – Τέρνα όχι μόνο επέζησε από τον επιχειρηματικό πόλεμο για τις μεγάλες υποδομές, τα αυτοχρηματοδοτούμενα και τα ολυμπιακά έργα, όχι μόνο κέρδισε σχεδόν όλες στις μάχες, αλλά ουσιαστικά, ως παντοδύναμη τρόικα, προχωρά και σε ανασχεδιασμό του εργοληπτικού κόσμου.Βέβαια, οι μάχες που προηγήθηκαν δεν ανέδειξαν μόνο ολίγους νικητές. Είχαν και τα θύματά τους όπως και τις παράπλευρές απώλειες. Αρκεί να θυμηθείτε πόσοι όμιλοι έχασαν δυνάμεις, πόσοι έβαλαν κανόνι και πόσοι προσπαθούν επί χρόνια για να ξανασηκώσουν κεφάλι.

 Η «πίτα» και τα μεγάλα έργα

Η «Γιάλτα των Εργολάβων» έχει την εξήγησή της. Οπως άλλοτε οι ηγέτιδες δυνάμεις του πλανήτη όρισαν τον κόσμο με σκοπό την επέκταση της πολιτικής και οικονομικής τους επιρροής, έτσι και η εργοληπτική τρόικα μοίραζε τις εταιρείες κατά το δοκούν με σκοπό να ελέγχει το σύνολο των μεγάλων χρυσοφόρων έργων. Τόσο ως προς το κατασκευαστικό αντικείμενο όσο, κυρίως αυτό, ως προς τα χρυσοφόρα μερίδια και τα τεράστια έσοδα που υπόσχονται οι συμβάσεις παραχώρησης. Η «πίτα» των 10 δισ. ευρώ που «μοιράστηκε» στο τα προηγούμενα χρόνια (από υποδομές έως ενεργειακά, κι από σιδηροδρομικά έως ακίνητα) και τα εκατοντάδες των εκατομμυρίων ευρώ που εισέρρευσαν στα ταμεία από τα έργα παραχώρησης (από την Αττική Οδό και τον Ε65, έως την Γέφυρα και την Ιόνια Οδό κ.λπ.) ήταν μεγάλο έπαθλο για να διανεμηθεί σε πολλούς. Ακόμα πιο ενδεικτικό ήτα το γεγονός ότι το νέο γκρουπάρισμα των ομίλων ήρθε σε μια συγκεκριμένη περίοδο. Όταν είχε «ανοίξει» για τα καλά το θέμα «συμβάσεις παραχώρησης», που προχώρησαν οι διαγωνισμοί, που «μοιράστηκαν» τα έργα σε προσκήνιο και παρασκήνιο μεταξύ των ΕΛΤΕΧ, Αβαξ και ΓΕΚ, που τα ξένα funds αγόραζαν μετοχικά τους πακέτα, που διεθνή private equities «καλόβλεπαν» τις business των εργολάβων.

Και οι μεγάλοι κατασκευαστές ενισχύθηκαν περαιτέρω, απορροφώντας και εξαγοράζοντας τους μικρομεσαίους ομίλους. Οι οποίοι την τελευταία δεκαετία, έχοντας βιώσει την ισχύ και την παρεμβατικότητα των ισχυρών στο επιχειρηματικό πετσί τους (μείωση μεγεθών, τα έργα πάνε στους μεγάλους) υποχρεώθηκαν, θέλοντας και μη, να καταλήξουν στο άρμα ενός εκ των δυνατών. Που βέβαια, άλλοτε λειτούργησαν ως «σκληροί ανταγωνιστές» κι άλλοτε, παρασκηνιακά, ως «συνεταίροι», αναλόγως επιδιώξεων και συμφερόντων, με έναν και μόνο σκοπό: τον έλεγχο των έργων.

Στην παρούσα φάση οι μεγαλύτεροι κατασκευαστικοί όμιλοι της χώρας, Ελλάκτωρ, ΓΕΚ Τέρνα και J&P ΑΒΑΞ ετοιμάζονται να επιδοθούν σε μάχη μέχρις εσχάτων, με φόντο τη διεκδίκηση των δικτύων ύδρευσης Αθήνας και Θεσσαλονίκης, των περιφερειακών αεροδρομίων, αλλά και λιμανιών, μαρινών και ακινήτων, από το ΤΑΙΠΕΔ. Και μπορεί μέχρι τώρα να μην έχουν εμπλακεί δυναμικά στο πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων, ωστόσο πλέον διεκδικούν το δικό τους μερίδιο από την «πίτα».

 

http://sofokleous10.gr/2012-07-24-09-27-56/253306-2014-01-26-19-27-00