Το όνειρο της ΕΕ είναι κουρελιασμένο αυτές τις ημέρες. «Η Ευρώπη έχει αποτύχει» ανακοινώνουν οι αυθεντίες από τα αριστερά και τα δεξιά.
Η εικόνα ενός αδύναμου, ασπρομάλλη έλληνα συνταξιούχου να είναι ξαπλωμένος μπροστά σε ένα ΑΤΜ, το οποίο προφανώς είχε αποτύχει να εκταμιεύσει το πενιχρό, επιβεβλημένο από την ΕΚΤ, ποσό των 60 ευρώ, έχει κάνει τον γύρο του κόσμου, συμβολίζοντας για πολλούς το ηθικό κενό στον πυρήνα του ευρωπαϊκού σχεδίου. Η οικονομία που προοριζόταν για να εξυγιάνει τη χτυπημένη από τον πόλεμο ήπειρο, έχουν αντ’ αυτού στρέψει τη μία χώρα ενάντια στην άλλη.
Η οικονομία είναι εκεί που συγκρούονται η πολιτική και η πραγματικότητα. Πουθενά δεν ήταν αυτό περισσότερο προφανές από την περίπτωση της ελληνικής κρίσης. Πολιτικά, η ελληνική κυβέρνηση είχε μία εντολή, ενισχυμένη από το δημοψήφισμά της, να δώσει τέλος στη λιτότητα. Παρομοίως, από την άλλη πλευρά, οι κυβερνήσεις της ΕΕ είχαν συμφωνήσει πως η ευρωζώνη δε θα επέτρεπε τις διασώσεις. Χωρίς αν, αλλά και ίσως. Και όμως, είμαστε εδώ τώρα, με τους έλληνες να ετοιμάζονται να πάρουν έναν τρίτο σωρό χρημάτων διάσωσης και να υπογράφουν την ίδια στιγμή σε μία ακόμη δόση όλο και πιο ισχυρού «φαρμάκου λιτότητας».
Είναι περίεργο αλλά και εντυπωσιακό. Η ΕΕ έχει μεγαλώσει και έχει περάσει την πρώτη μεγάλη υπαρξιακή της κρίση. Κανείς δεν πήρε αυτό που ήθελε – σίγουρα όχι οι έλληνες – όμως το σόου πρέπει να συνεχιστεί. Και αν το κάνει θα είναι επειδή κατά βάθος η ΕΕ υπάρχει ακριβώς για να χαλιναγωγήσει αυτό το αδιατάρακτο, διαιτητικό χαρακτηριστικό της οικονομίας. Ή, για να το θέσουμε διαφορετικά, για να μετατρέπει δύσκολες ηθικές και πολιτικές διαφορές σε απλές ασκήσεις μέτρησης κουκιών. Πόσο συχνά έχουμε ακούσει να λέγεται πως οι υπουργοί Οικονομικών της ευρωζώνης περιμένουν να μάθουν τι να σκεφτούν από τους εμπειρογνώμονές τους; Ίσως όχι αρκετά συχνά. Αυτή είναι, όμως, η πραγματικότητα της ΕΕ, και ένα από τα δυνατά της σημεία. Οι στρατηγικές σχεδιάζονται από τεχνοκράτες και στους πολιτικούς επιτρέπεται μόνο να καθυστερούν την πραγματοποίησή τους.
Ωστόσο, υπάρχει πάντα ένα πρόβλημα που παραλύει τη μελαγχολική αυτή επιστήμη. Οι οικονομολόγοι δε συμφωνούν σε τίποτα. Και έτσι, η πολιτική ξαναμπαίνει από την πίσω πόρτα και οι διαφωνίες ξεσπούν πάλι από την αρχή. Το ΔΝΤ ζητά διαγραφεί του ελληνικού χρέους, ενώ τα γεράκια υποστηρίζουν πως οι όροι έχουν γίνει τόσο γενναιόδωροι που το 2014, για παράδειγμα, το πραγματικό επιτόκιο του χρέους της ήταν στην πραγματικότητα λίγο χαμηλότερο από αυτό που πληρώνει η Γερμανία.
Άλλες σειρήνες κατηγορούν για τη δυστυχία της Ελλάδας την ακαμψία του ευρώ, λέγοντας πως εάν η Ελλάδα ήταν αρκετά γενναία ώστε να αποτινάξει τα δεσμά του, θα μπορούσε να πουλήσει τις (επιδοτούμενες από την ΕΕ) ελιές της και ίσως και τις φράουλές της πιο δυναμικά. Τα αγαθά όπως οι φράουλες και το ρύζι είναι αυτά που εξάγει η Ελλάδα. Τα πολεμικά πλοία, τα αυτοκίνητα πολυτελείας και τα… χρήματα είναι αυτά που εισάγει. Για τους έλληνες αγρότες, τα 2,5 δισεκατομμύρια ευρώ που λαμβάνουν από την ΕΕ είναι σχεδόν το μισό (40%) του εισοδήματός τους, και τόσο μεγάλο μέρος του κέρδους τους που θα ήταν πιο αποτελεσματικό να τους πληρώσουν για να βγουν τελικά στη σύνταξη, κι ας λένε ότι θέλουν οι σκανδιναβικές χώρες. Και στο εσωτερικό της Ελλάδας, θα ήταν επίσης πιο δίκαιο, που τελικώς είναι το κεντρικό νόημα αυτής της κρίσης.
Γιατί θα πρέπει να είναι μόνο η νομενκλατούρα – οι δικηγόροι, οι λέκτορες, οι δημόσιοι υπάλληλοι και, φυσικά, οι πολιτικοί που παίρνουν τα μεγάλα αυτοκίνητα, τα εξοχικά στα νησιά και τις ευκαιρίες πρόωρης σύνταξης; Στον δημόσιο τομέα, 33% των εργαζομένων βγαίνουν στη σύνταξη πριν από τα 55 χρόνια, κι άλλο 44% μεταξύ των 56 και των 61. Η λιτότητα έχει οδηγήσει έναν μεγάλο αριθμό ανθρώπων να βιάζονται να βγουν στη σύνταξη με το γενναιόδωρο πακέτο που υποτίθεται πως θα σταματήσει στο μέλλον.
Εάν ο Αλέξης Τσίπρας δεν είπε «Κύριοι, δυστυχώς χρεοκοπήσαμε και πάλι» όταν έφτασε στις Βρυξέλλες πριν λίγους μήνες – ίσως θα έπρεπε να το έχει κάνει. Αντ’ αυτού, ήταν ένας άλλος έλληνας πρωθυπουργός, ο Χαρίλαος Τρικούπης, που είπε αυτήν την αθάνατη φράση, στο μακρινό 1893, όταν η οικονομία του είχε φτάσει σε ακινησία με πολύ παρόμοιο τρόπο.
Ο Διεθνής Οικονομικός Έλεγχος που ακολούθησε οδήγησε τους φόρους από τις πωλήσεις των κρατικών μονοπωλίων στο αλάτι, το λάδι, τα τσιγάρα και άλλα να πηγαίνουν απευθείας στους δανειστές, μία ντροπιαστική κατάσταση που κράτησε μέχρι το 1978. Ωστόσο, επέτρεψε στην ελληνική οικονομία να συνεχίσει να προχωρά. Εάν η εθνική ταπείνωση είναι ακόμη η επίγευση του φαρμάκου που προσφέρεται, αυτό δε σημαίνει πως δε θα δουλέψει.
http://sofokleous10.gr/top-story/336967-%CE%B5%CE%BB%CE%BB%CE%B7%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CE%AE-%CE%B4%CE%B9%CE%AC%CF%83%CF%89%CF%83%CE%B7-t%CE%BF-%CF%83%CF%8C%CE%BF%CF%85-%CF%80%CF%81%CE%AD%CF%80%CE%B5%CE%B9-%CE%BD%CE%B1-%CF%83%CF%85%CE%BD%CE%B5%CF%87%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%B5%CE%AF