Κατασκευαστικός τομέας και κοινωνικές συνεταιριστικές επιχειρήσεις

Στην ημερίδα που διοργάνωσαν οι Οικολόγοι  Πράσινοι στις 6/7/2012, ο κ. Niall OKeefe, Πρόεδρος του Εθνικού Οργανισμού Συνεταιρισμών Κοινωνικής Κατοικίας της Ιρλανδίας & αντιπρόεδρος της CECODHAS HOUSING EUROPE, ξεκίνησε την ομιλία του με μια συνοπτική παρουσίαση της Κοινωνικής Συνεταιριστικής Επιχείρησης CECODHAS HOUSING EUROPE που δραστηριοποιείται στον τομέα της Στέγασης.

 

Η CECODHAS HOUSING EUROPE είναι η ευρωπαϊκή ομοσπονδία της δημόσιας, συνεταιριστικής και κοινωνικής στέγασης, ένα δίκτυο εθνικών και περιφερειακών ομοσπονδιών, αποτελούμενο από 44 μέλη σε 19 κράτη – μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και σε Νορβηγία και Ελβετία. Συνολικά διαχειρίζονται πάνω από 27 εκατομμύρια κατοικίες, δηλαδή περίπου το 12% των υφιστάμενων κατοικιών στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Το 2009, τα μέλη της έχουν κατασκευάσει 332.000 νέες κατοικίες και έχουν ανακαινίσει περίπου 234.000.

 

Ένας συνεταιρισμός κατοικίας/στέγασης είναι μια επιχείρηση με τη μορφή του καταναλωτικού συνεταιρισμού, που βασίζεται στην αμοιβαία συνεργασία και στις συνεταιριστικές αρχές και αξίες. Η CECODHAS HOUSING EUROPE αντιπροσωπεύει 35.000 τέτοιους συνεταιρισμούς, που έχουν προγραμματίσει τη Γενική τους Συνέλευση για τις 22-24 Μαΐου 2013 στο Δουβλίνο της Ιρλανδίας.

 

Ένα παράδειγμα της κοινωνικής προσφοράς της συνεταιριστικής στέγασης είναι αυτό της Ιρλανδίας, όπου με την οικονομική κρίση φάνηκε άμεσα και η κρίση στη στέγαση. Με 14,6% ανεργία (δηλαδή 436.000 άνεργους ανθρώπους), η ανάγκη για κοινωνική κατοικία αυξήθηκε κατά 98.000 νοικοκυριά (άνοδος 75%) το 2008.

 

Από το 1973, η NABCOείναι η ιρλανδική εθνική ομοσπονδία συνεταιρισμών κατοικίας και στέγασης. Στις δεκαετίες του 1970 και του 1980 περιλάμβανε περίπου 3000 συνεταιρισμούς για ιδιόκτητες κατοικίες. Μεταξύ της δεκαετίας του 1980 και του 2010 προστέθηκαν άλλοι 1500 συνεταιρισμοί με 100% κρατική χρηματοδότηση, ενώ από το 2012 η NABCOεπενδύει σε νέο χρηματοδοτικό περιβάλλον, με 300 φετινές συνεταιριστικές κατοικίες και διευρυμένο ρόλο για τη Συνεταιριστική Διαβίωση, καθώς τα μέλη ζητούν νέες παρεχόμενες υπηρεσίες. Συγκεκριμένα, ζητούν υπηρεσίες για τα παιδιά, για την εξυπηρέτηση ηλικιωμένων, για τη στήριξη της απασχόλησης και της επιχειρηματικότητας.

 

Μέχρι στιγμής δημιουργήθηκαν τέσσερις υπηρεσίες για 200 παιδιά, με χαμηλού κόστους πρόσβαση για τα μέλη, αλλά στη διάθεση της ευρύτερης κοινότητας και τη δυνατότητα κατάρτισης γονέων για να γίνουν επαγγελματίες παιδικής φροντίδας σε συνεταιριστική βάση. Η δημιουργία ενός συστήματος για τη δημιουργία απασχόλησης για τα μέλη που δεν έχουν ολοκληρώσει την εκπαίδευσή τους είναι μια ακόμη βασική δραστηριότητα. Οι τομείς απασχόλησης και εκπαίδευσης ποικίλουν από την εξοικονόμηση ενέργειας σε κτίρια, συλλογή απορριμμάτων,  δουλειές γραφείου στα κεντρικά της NABCOκ.α.

 

Η συνεταιριστική στέγαση επιδιώκει την καινοτομία στην παροχή στέγης. Το Συνεταιριστικό  Μετοχικό Κεφάλαιο αποτελεί μια νέα πρόταση που χρησιμοποιεί τους υφιστάμενους μηχανισμούς χρηματοδότησης, αλλά προσφέρει μεγαλύτερο αντίκτυπο, ενώ εισάγει ιδιωτικό κεφάλαιο στην αγορά, επιτρέπει σε οικογένειες να αγοράσουν τη δική τους στέγη και αντιμετωπίζει το πρόβλημα των ημιτελών και απούλητων ακινήτων. Σε ό,τι αφορά τη στέγαση των ηλικιωμένων αποτελεί μια εναλλακτική λύση που προωθεί τη στήριξη των ηλικιωμένων προωθώντας ταυτόχρονα την ανεξάρτητη διαβίωσή τους, ενώ δημιουργεί ευκαιρίες εκπαίδευσης και απασχόλησης σε μέλη των συνεταιρισμών.

 

Οι στρατηγικές συνεργασίες που επιδιώκει η NABCO είναι αυτές με τα συνταξιοδοτικά ταμεία, αλλά και με διεθνείς επενδυτές.

 

Η επιτυχία των δραστηριοτήτων της NABCOμέχρι σήμερα οδηγεί σε κάποια βασικά συμπεράσματα, όπως η υποστήριξη των μελών για να προωθήσουν τις υπηρεσίες του συνεταιρισμού, η υπομονή και η διαχείριση των κατάλληλων πόρων, η παροχή όλων των υπηρεσιών εσωτερικά με την ταυτόχρονη ανάπτυξη στρατηγικών συνεργασιών και η ολιστική σκέψη και θέαση της κατάστασης, καθώς η οικοδομή δεν είναι μόνο τούβλα και κονίαμα και στο επίκεντρο όλων των αποφάσεων πρέπει να είναι πάντα οι ανάγκες των κοινοτήτων.

 

Περισσότερα για τηνCECODHAS HOUSING EUROPE εδώ: http://www.housingeurope.eu/

 

Περισσότερα για τη NABCOεδώ: http://www.housingeurope.eu/about/membership/ie#NABCO

 

Η κ.Αλεξάνδρα Παπαχρυσανθακοπούλου, Τεχνολόγος Περιβάλλοντος, παρουσίασε το Έργο Elih_Med που πραγματοποιείται για τον Οργανισμό Εργατικής Κατοικίας με στόχο την «Ενεργειακή Αποδοτικότητα στις Μεσογειακές Κοινωνικές Κατοικίες»

 

Το έργο ELIH-MED είναι ένα στρατηγικό έργο στο πλαίσιο του προγράμματος Μεσογειακής Εδαφικής Συνεργασίας (MED), που εστιάζεται στην ενεργειακή αναβάθμιση των κοινωνικών κατοικιών και κατοικιών χαμηλού εισοδήματος (περίπου 40% των μεσογειακών κτιρίων). Ο κύριος στόχος είναι ο προσδιορισμός και η επίδειξη καινοτόμων τεχνικών λύσεων και οικονομικών μηχανισμών μέσω μιας σειράς πιλοτικών προσεγγίσεων, που θα μπορούσαν στη συνέχεια να επεκταθούν σε όλη τη Μεσόγειο. Άλλωστε, η περιοχή της Μεσογείου παρουσιάζει συγκεκριμένα κλιματολογικά χαρακτηριστικά, αλλά και κοινωνικά χαρακτηριστικά που απαιτούν ιδιαίτερη προσοχή (μη μονωμένα παλαιά κτίρια, συνεχώς αυξανόμενη και υπέρμετρη χρήση κλιματιστικού, μεγάλο απόθεμα παλαιών κτιρίων ειδικά στα αστικά κέντρα, περιορισμένη δημόσια οικονομική ενίσχυση).

 

Το έργο, με διάρκεια από 1/4/2011 ως 31/3/2014 (3 έτη), έχει προϋπολογισμό 9.738.096 ευρώ και 18 εταίρους από 7 χώρες (Κύπρο, Γαλλία, Ελλάδα, Ιταλία, Μάλτα, Σλοβενία, Ισπανία), μεταξύ των οποίων το ΚΑΠΕ – Κέντρο Ανανεώσιμων  Πηγών και Εξοικονόμησης Ενέργειας και τον ΟΕΚ – Οργανισμό Εργατικής Κατοικίας από την Ελλάδα. Στο τέλος του έργου αναμένεται να αναβαθμιστούν ενεργειακά 500 κατοικίες και να τοποθετηθούν 150 «έξυπνοι μετρητές».

 

Ειδικά για την Ελλάδα, που συμμετέχει με προϋπολογισμό 1.974.320 ευρώ, η διαδικασία επιλογής των προς ένταξη κατοικιών στο πρόγραμμα έχει ολοκληρωθεί, κατόπιν πρόσκλησης ενδιαφέροντος και αξιολόγηση ειδικών κριτηρίων. Στο πρόγραμμα, λοιπόν, συμμετέχει η Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας – Θράκης, έχει συσταθεί η Τοπική Ομάδα Διαχείρισης, όπου συμμετέχουν οι Δήμοι Καβάλας και Κομοτηνής, Επιμελητήρια, Εργατικά Κέντρα και άλλοι φορείς και επιτεύχθηκε η καινοτομία της Ομάδας Συμμετοχικού Προγραμματισμού, όπου εκπροσωπούνται οι κάτοικοι των επιλεγμένων κατοικιών. Με το πρόγραμμα αναμένεται να αναβαθμιστούν ενεργειακά 115 κατοικίες του ΟΕΚ σε Καβάλα και Κομοτηνή και να εγκατασταθούν 30 έξυπνοι μετρητές. Περισσότερες πληροφορίες στο www.elih-med.eu.

 

Το πρόγραμμα ELIH-MED έχει προοπτικές προέκτασης και εφαρμογής του στην κοινωνική οικονομία αν συνδυαστεί με τις κοινωνικές συνεταιριστικές επιχειρήσεις στον τομέα της στέγασης, με σκοπό:

  • Την προαγωγή του τοπικού και συλλογικού συμφέροντος
  • Την προώθηση της απασχόλησης
  • Την ενδυνάμωση της κοινωνικής συνοχής και της περιφερειακής ανάπτυξης
  • Την παροχή υπηρεσιών και την παραγωγή προϊόντων στον τομέα του περιβάλλοντος.

 

Ο κ.Ηλίας Αθανασίου, Πρόεδρος του Συλλόγου Εργαζομένων Οργανισμού Εργατικής Κατοικίας, μίλησε για την «Προοπτική εφαρμογής Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας σε νέους και υφιστάμενους οικισμούς με συμμετοχή κοινωνικών συνεταιρισμών των οικιστών»

 

Η από 28-02-2012 με αρ. 7 ΠΥΣ της Ελληνικής Κυβέρνησης έβαλε τέλος στην ιστορία 60 ετών του Ο.Ε.Κ., του Οργανισμού που ήταν υπεύθυνος για το 95% περίπου της συνολικής οικοδομικής δραστηριότητας του ελληνικού δημόσιου τομέα, του μοναδικού κατασκευαστικού φορέα κοινωνικής κατοικίας – οικισμών οργανωμένης δόμησης, μην αφήνοντας περιθώριο για συνέχιση των υφιστάμενων και προγραμματιζόμενων προγραμμάτων στεγαστικής συνδρομής. Ουσιαστικά, το νέο Μνημόνιο καθιστά την Ελλάδα τη μοναδική χώρα χωρίς κοινωνική πολιτική στέγασης.

 

Η δραματική αύξηση των αστέγων στη χώρα και η δραματική υποβάθμιση των εισοδημάτων καθιστά επιτακτική την ανάγκη έναρξης στεγαστικών προγραμμάτων. Ο νέος φορέας άσκησης της κοινωνικής στεγαστικής πολιτικής θα πρέπει να συνεχίσει δίπλα στο δικαιούχο-πολίτη, προσφέροντας τεχνογνωσία και εμπειρία από την εφαρμογή των οδηγιών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, προς την κατεύθυνση της βιώσιμης ανάπτυξης και της αειφορικής διαχείρισης των φυσικών πόρων. Στη νέα δομή που θα συνεχίσει το έργο του ΟΕΚ επιβάλλεται η εφαρμογή νέων τεχνολογιών και η χρήση ήπιων, εναλλακτικών, ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (ΑΠΕ) για την κατασκευή και λειτουργία ΠΡΟΤΥΠΩΝ ΟΙΚΙΣΜΩΝ με οργανωμένη δόμηση.

 

Στις κρίσιμες συνθήκες που διαμορφώνονται ο Σύλλογος Εργαζομένων του Ο.Ε.Κ. θεωρεί επιβεβλημένη τη χρηματοδότηση του έργου και των δράσεων της νέας διοικητικής δομής άσκησης της κοινωνικής πολιτικής στέγασης μέσω των εισφορών εργαζομένων και εργοδοτών, κρατικών και κοινοτικών δράσεων, τη  δυνατότητα συγχρηματοδότησης δράσεων από αντίστοιχα Ευρωπαϊκά προγράμματα και την αξιοποίηση του προσωπικού του Ο.Ε.Κ. που αποτελείται από έμπειρο, υψηλής στάθμης και κατάρτισης τεχνικό δυναμικό και υπαλλήλους με πολυετή πείρα.

 

Ο Ο.Ε.Κ. έχοντας την τεχνογνωσία και την εμπειρία (βιοκλιματική αρχιτεκτονική, μελέτες ΚΕΝΑΚ, πιλοτικά προγράμματα Ενεργειακής Αναβάθμισης κτιρίων) μπορεί να αναβαθμίσει ενεργειακά το μεγαλύτερο μέρος των 50.000 κατοικιών που έχει κατασκευάσει έως σήμερα. Η αναβάθμιση αυτή θα συνεπάγεται εκτός της εξοικονόμησης ενέργειας για τους οικιστές-δικαιούχους και άμεσα οικονομικά οφέλη, μέσα από προγράμματα της Ε.Ε. και τη χρήση καινοτόμων χρηματοδοτικών μηχανισμών. Η συνολική επιφάνεια στεγών που μπορεί να καλυφθεί με φωτοβολταϊκά πανέλα ανέρχεται σε 500.000 m2. Μπορεί έτσι να επιτευχθεί παραγωγή ενέργειας 65 εκ. KWH κατ’ έτος, η οποία αντιστοιχεί σε εισροή 35,75 εκατ. €/έτος, ενώ η αντίστοιχη μέση κατανάλωση ηλεκτρικού ρεύματος των κατοικιών ανέρχεται σε 18 εκατ. €/έτος. Από τα ανωτέρω προκύπτουν σημαντικά έσοδα, τα οποία δίνουν την δυνατότητα αυτοχρηματοδότησης περαιτέρω κοινωνικών δράσεων.

 

Συνοψίζοντας και συμπληρώνοντας όσα αναφέρθηκαν παραπάνω, ο Σύλλογος Εργαζομένων του Ο.Ε.Κ. θεωρεί απολύτως αναγκαία τα ακόλουθα:

  • τη συνέχιση του συνόλου του έργου και των παροχών του Ο.Ε.Κ. και την προσθήκη νέων δράσεων μέσα από μία νέα διοικητική δομή,
  • η νέα διοικητική δομή και το έργο της μέσω της συγχρηματοδότησης δράσεων από αντίστοιχα Ευρωπαϊκά Προγράμματα να απευθύνεται σε πιο διευρυμένη βάση δικαιούχων-εξυπηρετούμενων πολιτών, στο πλαίσιο της αναγέννησης υποβαθμισμένων περιοχών και της αισθητικής και ενεργειακής αναβάθμισης παλαιών οικισμών και κτηρίων,
  • στους παλαιούς οικισμούς να επιδιώκεται ο συντονισμός και η υποστήριξη των οικιστών για δράσεις στην κατεύθυνση της παραγωγής και εξοικονόμησης ενέργειας,
  • στους νέους οικισμούς να εφαρμόζονται προγράμματα παραγωγής και εξοικονόμησης ενέργειας με σκοπό την ενεργειακή αυτοτέλεια τους, αλλά και περιβαλλοντικής εκπαίδευσης των οικιστών για την προστασία και τη διαχείριση του εγκατεστημένου εξοπλισμού.

Ο ΟΕΚ μπορεί να αποτελέσει παράγοντα ενίσχυσης των προσπαθειών στην Ελλάδα για τη δημιουργία θέσεων εργασίας σε πράσινες οικονομικές δραστηριότητες που θα συμβάλλουν στην προστασία του περιβάλλοντος και την κοινωνική συνοχή.

 

Επισκεφθείτε τη σελίδα της Προσωρινής Ενιαίας Διοικούσας Επιτροπής ΟΕΚ και ΟΕΕ: http://pdoeke.gr/