Συγγραφέας: Θεόφιλος Βέικος
Αλλά, δεν είναι, απλώς, η λαβυρινθική δομή αυτής τής φιλοσοφίας, που την κάνει να κυκλοφορεί λειτουργικά μέσα στα σύγχρονα φιλοσοφικά ρεύματα -κυρίως στον υπαρξισμό και στην αναλυτική φιλοσοφία- παρά ο δυναμικός της χαρακτήρας, οι αντιθέσεις, αντιφάσεις και αντινομίες της.
Η αλήθεια τού παράδοξου, που συνιστά η περίπτωση «Nietzsche», ή το παράδοξο τής νιτσεϊκής αλήθειας, γοητεύει ιδιαίτερα το σύγχρονο φιλοσοφικό πνεύμα, και θα ήταν δύσκολο να αμφισβητήσει ή ακόμα και να υποτιμήσει κανείς το γεγονός, ότι η φιλοσοφία τού Nietzsche είναι μια φιλοσοφία τού 20ού αιώνα. Ο θάνατος τού Nietzsche (1900) δέν κλείνει τη φιλοσοφία του στον 19ο, αλλά την ανοίγει πρός τους επόμενους αιώνες.
Το θέμα «μεταφυσική τής τέχνης» άρχισα να το μελετώ μέσα στη φιλοσοφία τού Nietzsche το 1967 σε μια προσπάθεια προσέγγισης τού νοήματος τών κατάλοιπων εκείνων σημειώσεων, που συμβατικά ονομάζουμε «Βούληση για δύναμη» (Wille zur Macht). Αν και το θέμα αυτό μού παρουσιαζόταν από την αρχή ελκυστικό, ωστόσο, η δυστροπία των ποικίλων και διακορπισμένων στοιχείων, που το αποτελούν, δέν μού φαινόταν, ότι ήταν εύκολο να τιθασευθεί.
Η δυστροπία τού θέματος δέν δικαιολογείται μόνο από τη φύση και τη δομή αύτής τής φιλοσοφίας, που είναι μια φιλοσοφία sui generis, αλλά και από την ίδια τη φύση τού θέματος, το οποίο, σαν ένα εντυπωσιακό μωσαϊκό, μού φαινόταν, ότι αναφερόταν σε σκέψεις, οι οποίες δύσκολα συνέθεταν ένα ενιαίο σχέδιο.
Θα ήταν, βέβαια, εντελώς άτοπο για τη σκέψη τού Nietzsche, να ισχυριστώ εδώ, ότι κατόρθωσα να βρώ ένα σχέδιο ή κλειδί τού «συστήματος» τού Nietzsche, γιατί, όπως θα φανεί από τη συζήτηση, που γίνεται στην εισαγωγή, η φιλοσοφία του είναι συνειδητά, στη θεωρία και στην πράξη, εναντίον τού συστήματος.
Το όλο «σχέδιο» σκέψης, που ονομάζω «μεταφυσική τής τέχνης», άρχισε ακριβώς να λειτουργεί μέσα μου, καθώς διέκρινα και μελετούσα ορισμένα βαθύτερα μοτίβα όλης τής νιτσεϊκής φιλοσοφίας. Προς αυτή την κατεύθυνση βρήκα οπωσδήποτε άμεση ή έμμεση βοήθεια σε έργα και μελέτες διαφορων ερευνητών, όπως των Jaspers, Löwith, Danto, Κaufmann, Dickopp, Heftrich, Ηeidegger κ.ά..
Ωστόσο, δέν βρήκα να έχει μελετηθεί ειδικά η μεταφυσική τής τέχνης μέσα στη φιλοσοφία τού Nietzsche ούτε να έχει επισημανθεί η σημασία. της. Είναι ίσως εκπληκτικό, ότι και σε σημαντικά ακόμα γενικά έργα πάνω στη φιλοσοφία τού Nietzsche δέν δίνεται ιδιαίτερη προσοχή σ’ αυτό το θέμα.
Ο A. Riehl, που εξετάζει τον Nietzsche ως καλλιτέχνη και στοχαστή, δείχνει, ότι προσέχει σε μερικά σημεία το θέμα αυτό, αλλ’ ή έκθεσή του είναι στοιχειώδης και χωρίς ιδιαίτερες αξιώσεις επιστημονικής έρευνας. Μονάχα ο E. Fink διέπεται από μια τάση να δει ειδικά στή «Γέννηση τής Τραγωδίας» τη μεταφυσική τού Nietzsche κάτω από το φώς τής τέχνης, αλλά η όλη έρμηνεία του, αν και είναι γενικά αναλυτική, είναι μια ερμηνεία, που θεμελιώνεται σε ρομαντική βάση και σε προϋποθέσεις τής μεταφυσικής τής τέχνης, όπως αυτή παρουσιάζεται στο γερμανικό υπερβατικό ιδεαλισμό, και κατά συνέπεια, μ’ αυτό το νόημα μονάχα, δέ συνδέεται, παρά μ’ ένα μικρό μέρος τής προβληματικής, που αναπτύσσεται σ’ αυτό εδώ το βιβλίο… (Αποσπάσματα από τον Πρόλογο τού βιβλίου).
141 σελίδες, αρχείο μορφής pdf, 5,23 MB.
Κατεβάστε δωρεάν ολόκληρο το βιβλίο κάνοντας κλικ εδώ.
http://www.freeinquiry.gr/pro.php?id=2833