Η άνθηση της γενετικής μηχανικής στη δεκαετία του ΄80, οδήγησε στην γενίκευση, πρακτικά σε όλο τον κόσμο, της εισαγωγής βιομηχανικής πατέντας σε μορφές ζωής, δίνοντας αποκλειστικό και καθολικό ιδιωτικό έλεγχο πάνω στις ανακαλύψεις, που επαν-ορίζονται τώρα, ως εφευρέσεις. Υπό αυτούς τους νόμους για τις πατέντες οι σπόροι υποτάσσονται πλήρως σε ένα σύστημα «δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας» (ΙΠΡΣ), το οποίο βάσει νόμου – αν και όχι απαραιτήτως στην πραγματικότητα – μετατρέπουν τέτοιους σπόρους σε μη ανανεώσιμα στοιχεία παραγωγής και χρειάζεται να τους ξανααγοράζουν οι αγρότες κάθε χρόνο.
Επιπροσθέτως, τις δύο τελευταίες δεκαετίες, υπήρξε μία ώθηση στην παραγωγή υβριδικών σπόρων, από φυτά στα οποία προηγουμένως, δεν είχε πρόσβαση αυτή η τεχνολογία. Η τελευταία προσθήκη σε αυτή την ανάπτυξη, είναι
οι Εξολοθρευτές σπόροι, που παράγουν σπόρο που είναι στείρος ή αυτοκτονικός από τη φύση του ή αναπαράγεται μόνο με την προσθήκη συγκεκριμένων εξωτερικών στοιχείων (αποκαλούνται και GURTS). Στο μεταξύ, σπόροι, καθώς και ορισμένες απομονωμένες ακολουθίες DNA, έχουν υπαχθεί στο σύστημα βιομηχανικής πατέντας. Η προστασία της ποικιλίας φυτών υπό το παγκόσμιο σύστημα UPOV έχει επεκταθεί ώστε να περιλαμβάνει αμοιβές για την επαναφύτευση σπόρων και για να ενσωματώσει δικαιώματα βιομηχανικής πατέντας στους ΓΜΟ.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου, υπό τη συμφωνία Δικαιώματα Πνευματικής Ιδιοκτησίας που έχουν Σχέση με το Εμπόριο (TRIPS), υποχρεώνει τα κράτη μέλη του να εισάγουν γενικά συστήματα IPR στα φυτά. Επιπλέον, μετά την κατάρρευση των συνομιλιών του ΠΟΕ τον Ιούλιο του 2006, οι βιομηχανικές χώρες εντείνουν την επιβολή νόμων IPR στις αναπτυσσόμενες χώρες, μέσω της επιτάχυνσης διμερών εμπορικών συμφωνιών. Αυτές υπονομεύουν περαιτέρω τις δυνατότητες της Συνθήκης για τη Βιολογική Ποικιλότητα (CBV) και τη Διεθνή Συνθήκη για τις Γενετικές Πηγές των Φυτών για τα Τρόφιμα και της Γεωργία (GGRFA) μια διεθνή συμφωνία που εξασφαλίζει την ανταλλαγή σπόρων υπό το νέο παγκόσμιο καθεστώς IPR.
Η συμφωνία WTO TRIPS, που περιλαμβάνει το Άρθρο 27.3 (b) για τα φυτά, τους σπόρους και τη βιοποικιλότητα, επρόκειτο να αναθεωρηθεί το 1999. Πολλές χώρες του Νότου υπέβαλαν επίσημες προτάσεις για να αποκλείσουν μορφές ζωής, περιλαμβανομένων των σπόρων, από το σύστημα της πατέντας. Αυτή η παραμελημένη αναθεώρηση της TRIPS δεν μπορεί να αγνοηθεί και πρέπει να αντιμετωπιστεί ως ζήτημα προτεραιότητας.
ΜΑΝΙΦΕΣΤΟ ΓΙΑ ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ ΤΩΝ ΤΡΟΦΙΜΩΝ