Πως προέκυψε η εργατική πρωτομαγιά

Της ΡΟΖΑΣ ΛΟΥΞΕΜΠΟΥΡΓΚ

Η απελευθερωτική σκέψη, να εισαχθεί μια προλεταριακή ημέρα γιορτής σαν μέσο για την κατάκτηση της οκτάωρης εργάσιμης ημέρας, προέκυψε για πρώτη φορά στην Αυστραλία. Οι εργάτες εκεί, αποφάσισαν ήδη το 1856, να διοργανώσουν μια ημέρα πλήρους εργασιακής ανάπαυσης, συνδεδεμένης με συγκεντρώσεις και διασκεδάσεις, σαν εκδήλωση για χάρη της οκτάωρης εργάσιμης ημέρας. Ημέρα γι΄ αυτή τη γιορτή ορίστηκε η 21η του Απρίλη. Στην αρχή οι αυστραλοί εργάτες είχαν σκεφτεί μια μόνο εκδήλωση για το έτος 1856. Ήδη όμως αυτή η πρώτη γιορτή, άσκησε μια τόσο ισχυρή εντύπωση στις προλεταριακές μάζες της Αυστραλίας, επέδρασε τόσο ενθαρρυντικά και προπαγανδιστικά, που αποφασίστηκε η γιορτή αυτή να επαναλαμβάνεται κάθε χρόνο.

 

Πραγματικά, τι θα μπορούσε να δώσει στις εργατικές μάζες μεγαλύτερο θάρρος και πίστη στις δικές τους δυνάμεις, απ΄ το ό,τι μια μαζική παραίτηση απ΄ την εργασία με τη δική τους θέληση; Πόσο καλύτερο θάρρος θα μπορούσε να δώσει στους αιώνιους σκλάβους του εργοστασίου και των χώρων δουλειάς, απ΄ ό,τι η επιθεώρηση των δικών τους μονάδων; Έτσι και η σκέψη για προλεταριακή γιορτή έγινε πολύ γρήγορα αποδεκτή και άρχισε να εξαπλώνεται από την Αυστραλία στις άλλες χώρες, μέχρι που κατέκτησε όλο τον προλεταριακό κόσμο.

 

Οι πρώτοι που ακολούθησαν ήταν οι Αμερικανοί. Το 1886 ορίζουν την 1η του Μάη ως ημέρα γενικής παύσης από την εργασία. Την ίδια ημέρα 200.000 από αυτούς παράτησαν τη δουλειά και απαίτησαν οκτώ ώρες εργάσιμη ημέρα. Αργότερα, οι κυβερνητικές διώξεις για περισσότερα χρόνια εμπόδιζαν να επαναληφθεί αυτή η εκδήλωση. Το 1888 όμως ανανέωσαν αυτή τους την απόφαση και όρισαν ως επόμενη γιορτή την 1η του Μάη 1890.

Στο μεταξύ το εργατικό κίνημα στην Ευρώπη αναπτύχθηκε και αναζωογονήθηκε δυναμικά. Την τεράστια έκφρασή του το κίνημα αυτό την βρήκε στο Διεθνές Συνέδριο των εργατών το 1889. Σ΄ αυτό το Συνέδριο, στο οποίο συνήλθαν 400 αντιπρόσωποι, αποφασίστηκε να απαιτηθούν σε πρώτη γραμμή οι οκτώ ώρες εργάσιμης ημέρας. Εδώ ο αντιπρόσωπος των γαλλικών συνδικάτων, ο εργάτης Lavigne από το Μπορντό, έκανε την πρόταση, ότι το αίτημα αυτό θα μπορούσε να εκφραστεί σε όλες τις χώρες με μια γενική εργατική γιορτή. Επειδή ο αντιπρόσωπος των αμερικανών εργατών έστρεψε την προσοχή σε μια παρόμοια απόφαση που πήραν οι σύντροφοί του σε σχέση με την 1η του Μάη για το 1890, το Συνέδριο όρισε ημερομηνία, ως καθολική προλεταριακή ημέρα γιορτής, την ίδια ημέρα.

Οι εργάτες βασικά σκέφτηκαν και σ΄ αυτή την περίπτωση, όπως και πριν τριάντα χρόνια στην Αυστραλία, μόνο για μια μοναδική εκδήλωση. Το Συνέδριο αποφάσισε, ότι οι εργάτες όλων των χωρών θα διαδηλώσουν μαζί την 1η του Μάη το 1890 με το αίτημα της οχτάωρης εργάσιμης ημέρας. Δεν γινόταν λόγος για μια επανάληψη της γιορτής για τα αμέσως επόμενα χρόνια. Κανένας δεν μπόρεσε φυσικά να προβλέψει, πόσο λαμπρά θα πετύχαινε στην πράξη αυτή η σκέψη και πόσο γρήγορα θα καθιερωνόταν στην εργατική τάξη. Αρκούσε όμως μια φορά να γιορταστεί η 1η του Μάη το 1890 και αμέσως να καταλάβουν και να αισθανθούν όλοι, ότι η γιορτή του Μάη θα έπρεπε να αποτελέσει ετήσιο και διαρκή θεσμό.

Η πρώτη του Μάη αναγγέλλει το σύνθημα της οχτάωρης εργάσιμης ημέρας. Όμως και μετά την κατάκτηση αυτού του στόχου η γιορτή του Μάη δεν θα εγκαταλειφθεί. Όσο διάστημα θα διαρκεί η πάλη των εργατών ενάντια στην αστική τάξη και την κυβέρνηση, όσο διάστημα δεν θα έχουν εκπληρωθεί ακόμη όλα τα αιτήματα, η γιορτή του Μάη θα παραμένει η ετήσια έκφραση αυτών των αιτημάτων. Αν όμως έρθουν καλύτεροι καιροί και η εργατική τάξη κατακτήσει την απολύτρωσή της σ΄ όλο τον κόσμο, τότε ίσως να τελέσει την 1η του Μάη γιορτινά, για να θυμάται τις μάχες που έδωσε και τα βάσανα που υπόφερε.

Δημοσιεύτηκε στην «Sprawa Robotnicza», Παρίσι, Φεβρουάριος 1894

Μετάφραση – Επιμέλεια: Παναγιώτης Γαβάνας

http://www.iskra.gr/index.php?option=com_content&view=article&id=16142:2014-04-27-11-32-26&catid=54:anpolitiki&Itemid=284