50% αύξηση των άμεσων ξένων επενδύσεων (ΑΞΕ) κατά την τελευταία δεκαετία
60% των επενδυτών πιστεύουν ότι η ένταξη της Ρωσίας στον ΠΟΕ θα αυξήσει την ελκυστικότητα της χώρας
Εμπιστοσύνη στην ρωσική αγορά, εξακολουθούν, να επιδεικνύουν οι επενδυτές, παρά το αρνητικό κλίμα που έχει διαμορφωθεί στις χώρες της Ευρωζώνης, εκφράζοντας παράλληλα και την αισιοδοξία τους για περαιτέρω αύξηση του αριθμού των άμεσων ξένων επενδύσεων τα επόμενα χρόνια. Αυτό προκύπτει από τη δεύτερη έρευνα Ελκυστικότητας της Ρωσίας που εκπόνησε η Ernst & Young, η οποία συνδυάζει ανάλυση των άμεσων ξένων επενδύσεων στη Ρωσία, την τελευταία χρονιά, σε συνδυασμό με καταγραφή απόψεων 200 διεθνών στελεχών.
Οι φυσικοί πόροι της Ρωσίας, η αναπτυσσόμενη εγχώρια καταναλωτική αγορά, το ισχυρό εργατικό δυναμικό και η πρόσφατη ένταξη στον ΠΟΕ, την καθιστούν βασικό επενδυτικό προορισμό για την επόμενη δεκαετία. Αν και εξακολουθούν να υπάρχουν ανησυχίες σχετικά με τη γραφειοκρατία και τις υποδομές, μια σημαντική πλειοψηφία των επενδυτών πιστεύει πως η Ρωσία έχει κάνει ένα βήμα για να καλύψει το κενό σε σχέση με τις άλλες ταχέως αναπτυσσόμενες αγορές. Η ελκυστικότητα της χώρας αυξήθηκε κατά οχτώ ποσοστιαίες μονάδες μέσα στο 2011, αύξηση μεγαλύτερη από κάθε άλλη περιοχή.
Σύμφωνα με το European Investment Monitor της Ernst & Young, ο αριθμός των επενδύσεων παρουσίασε αύξηση περισσότερο από 50% κατά την τελευταία δεκαετία με τις ΑΞΕ να φθάνουν τις 182 το 2012 από 83 το 2002. Επίσης, η Ρωσία παραμένει μεταξύ των δέκα κορυφαίων επενδυτικών προορισμών στην Ευρώπη καταλαμβάνοντας την έβδομη θέση, ενώ αποτελεί τον πρώτο επενδυτικό προορισμό στην Κεντρική και την Ανατολική Ευρώπη.
Οι επενδυτές που έχουν ήδη παρουσία στη Ρωσία συνεχίζουν να επιδεικνύουν την εμπιστοσύνη τους στη ρωσική αγορά. Σχεδόν το 80% των επενδυτών αυτών σχεδιάζουν να αυξήσουν ή να διατηρήσουν τη δραστηριότητά τους στη χώρα. Ωστόσο, υπάρχει μεγάλη απόσταση ανάμεσα στα σχέδια των εταιρειών που έχουν ήδη δραστηριότητες στη Ρωσία και εκείνων που δεν έχουν ακόμη εγκατασταθεί εκεί. Το 70% των εταιρειών που δεν έχουν εγκατασταθεί στη Ρωσία δεν σχεδιάζουν να επενδύσουν στη χώρα κατά τον επόμενο χρόνο. Όμως, το ποσοστό αυτό είναι κατά 16 ποσοστιαίες μονάδες χαμηλότερο από το αντίστοιχο του 2011, σηματοδοτώντας τη βελτίωση των αντιλήψεων των πιθανών επενδυτών αναφορικά με την ρωσική οικονομία ως επενδυτικό προορισμό.
Ο Jay Nibbe, Area Managing Partner ΕΜΕΙΑ – Markets της Ernst & Young σχολιάζει: “Ενώ η ρωσική οικονομία θα επηρεαστεί από την κρίση στην Ευρώπη, η επίδραση θα είναι πολύ μικρή σε σχέση με άλλες ευρωπαϊκές οικονομίες. Ωστόσο, η πρόσφατη ένταξη της Ρωσίας στον ΠΟΕ, καθώς και η επικείμενη σύνοδος Οικονομικής Συνεργασίας Ασίας – Ειρηνικού (APEC) του 2012, οι Χειμερινοί Ολυμπιακοί Αγώνες του 2014 και το Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου το 2018 θα αναδείξουν τη χώρα ως ακόμα πιο ελκυστική για τις ξένες επενδύσεις. “
Από πού προήλθαν οι επενδύσεις;
Οι ΗΠΑ παραμένουν ο βασικός επενδυτής με 122 ΑΞΕ από το 2007 έως το 2011 (16% του συνόλου), όμως οκτώ από τις 10 κορυφαίες χώρες προέλευσης είναι από την Ευρώπη. Οι ευρωπαϊκές χώρες προχώρησαν σε 343 ΑΞΕ από το 2007 έως το 2011, το 44% του συνόλου. Η Γερμανία αναδείχθηκε ως ο δεύτερος μεγαλύτερος επενδυτής παγκοσμίως και ο μεγαλύτερος από την Ευρώπη με 99 ΑΞΕ ενώ στην τρίτη θέση βρέθηκε το Ηνωμένο Βασίλειο με 46 ΑΞΕ. Άλλες ευρωπαϊκές χώρες με σημαντικές επενδύσεις είναι η Γαλλία και η Φινλανδία, με 45 και 43 ΑΞΕ, αντίστοιχα.
Μετά την πρόσφατη ένταξη της Ρωσίας στον ΠΟΕ, η ρωσική οικονομία θα πρέπει να κινηθεί για την προσέλκυση μεγαλύτερου μεριδίου από τις κορυφαίες περιοχές προέλευσης επενδύσεων, όπως οι ΗΠΑ και η Ευρώπη.
Οι ΑΞΕ στη Ρωσία, σε σύγκριση με τις αναδυόμενες χώρες, παρέμειναν σε χαμηλά επίπεδα μεταξύ του 2007 και του 2011. Η Ινδία και η Κίνα αντιπροσώπευαν λιγότερο από το 2% των ΑΞΕ στη Ρωσία. Αξίζει να σημειωθεί ότι, η Ρωσία άρχισε πρόσφατα διαπραγματεύσεις με την Κίνα για την ανάπτυξη ενός αμοιβαία ευεργετικού επενδυτικού κλίματος.
Η βιομηχανική δραστηριότητα βρίσκεται στο επίκεντρο της ελκυστικότητας της Ρωσίας
Η βιομηχανική δραστηριότητα παραμένει στο επίκεντρο της ελκυστικότητας της Ρωσίας, αντιπροσωπεύοντας το 51% των επενδυτικών σχεδίων και το 92% των νέων θέσεων εργασίας μεταξύ 2007 και 2011. Ο βιομηχανικός τομέας σημείωσε υψηλές επιδόσεις, με την αυτοκινητοβιομηχανία να προσελκύει 90 επενδύσεις και τον κλάδο του μηχανολογικού εξοπλισμού 62 επενδύσεις. Ο κλάδος των τροφίμων έφερε τον δεύτερο μεγαλύτερο αριθμό επενδύσεων (86).
Οι ΑΞΕ στον τομέα των επιχειρηματικών υπηρεσιών της Ρωσίας έχουν αυξηθεί τα τελευταία χρόνια. Το 2011 αντιπροσώπευαν το 9% του συνόλου των ΑΞΕ, ποσοστό υψηλότερο από το αντίστοιχο 5% του 2010 και πάνω από τον μέσο όρο του 6% μεταξύ 2007 και 2011. Εάν συμπεριληφθούν οι χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες και η βιομηχανία λογισμικού στην κατηγορία των επιχειρηματικών υπηρεσιών, το ποσοστό αυτό αυξάνεται στο 14% των επενδύσεων μεταξύ 2007 και 2011, σε σύγκριση με το ποσοστό 12% της αυτοκινητοβιομηχανίας.
Σχεδόν το 39% των επενδυτών πιστεύει ότι οι τομείς της εξόρυξης και του πετρελαίου & φυσικού αερίου, θα προσελκύσουν τις περισσότερες ΑΞΕ κατά τα επόμενα δυο χρόνια. Επίσης, υψηλό ποσοστό επενδυτών (20%) υποστηρίζουν ότι, ο τομέας της πληροφορικής και των επικοινωνιών παρουσιάζει αυξημένο επενδυτικό ενδιαφέρον καθώς και ο τομέας της ενέργειας, των επιχειρήσεων κοινής ωφέλειας, της γεωργίας, τα καταναλωτικά αγαθά και η αυτοκινητοβιομηχανία. Η έμφαση που δίνει η χώρα στο πετρέλαιο και το φυσικό αέριο δημιουργεί μια μεγάλη αναντιστοιχία μεταξύ της προσοχής που αποδίδουν οι επενδυτές σε άλλες στρατηγικές βιομηχανίες στη Ρωσία και των πραγματικών δυνατοτήτων τους.
Η εγχώρια αγορά της Ρωσίας είναι η βασική της δύναμη
Στη φετινή έρευνα οι επενδυτές, σε ποσοστό 74%, θεωρούν ότι η εγχώρια αγορά της Ρωσίας είναι το κύριο πλεονέκτημά της. Ως αποτέλεσμα του αυξανόμενου πλούτου κατά την τελευταία δεκαετία, το 25% του πληθυσμού της Ρωσίας είναι τώρα μέρος της «μεσαίας τάξης». Και το ποσοστό αυτό αυξάνεται. Η εκπαίδευση (65%), οι τηλεπικοινωνίες και οι υποδομές (64%), το κόστος εργασίας (61%) και οι δεξιότητες (57%) αναφέρονται επίσης ως μερικά από τα πιο ελκυστικά χαρακτηριστικά της Ρωσίας.
Παρά το γεγονός ότι η πλειοψηφία (57%) των επενδυτών παραμένει αισιόδοξη για την ελκυστικότητα της Ρωσίας σε μεσοπρόθεσμη βάση, το επίπεδο της εμπιστοσύνης έχει εξασθενίσει ελαφρώς από το περασμένο έτος. Οι επενδυτές εξακολουθούν να ανησυχούν για το πολιτικό, νομοθετικό και διοικητικό περιβάλλον της Ρωσίας (62%), τις μεταφορές και τις υποδομές logistics (44%), και για τα περιορισμένα κίνητρα για την βιώσιμη ανάπτυξη.