Smartstores είναι ένας όρος που χρησιμοποιείται για να περιγράψει την χρήση της εξελισσόμενης «έξυπνης» τεχνολογίας στο παγκόσμιο λιανεμπόριο και περιλαμβάνει κάθε κατηγορία και εφαρμογή της, όπως τα έξυπνα ράφια, τα έξυπνα καρτοτσάκια, τις έξυπνες κάρτες κ.ο.κ.ε. Οι πιο διαδομένες εκδοχές των Smartstoresπαρέχουν τις υπηρεσίες τους μέσω διαδικτύου, μέσω εφαρμογών κινητών τηλεφώνων και μέσω εφαρμογών εικονικής πραγματικότητας σε χώρους πραγματικών καταστημάτων.
Τα αίτια που οδηγούν τους μεγάλους λιανοπωλητές στην υιοθέτηση των τεχνολογιών αυτών είναι η αύξηση της αποδοτικότητας των χώρων των καταστημάτων και η καλύτερη διαχείριση των αποθεμάτων τους. Όπως για παράδειγμα η τεχνολογία RFIDη οποία επιτρέπει την παρακολούθηση όλων των εισερχόμενων και εξερχόμενων προϊόντων με τους αντίστοιχους κωδικούς τους για χρήση των καταστημάτων και των σημείων αυτόματης εξόδου (self–checkoutterminals). Η τεχνολογία που ήδη χρησιμοποιείται από την Carrefourσυμβάλλει στην μείωση του χρόνου απογραφής, στην βελτίωση της ακρίβειας της απογραφής καθώς και στην βελτιωμένη εμπειρία αγορών του καταναλωτή.
Οι διάφορες τεχνολογίες προσφέρουν επίσης την δυνατότητα εξατομίκευσης των αναγκών των καταναλωτών. Με τον τρόπο αυτό, οι λιανοπωλητές μπορούν και είναι σε θέση να ανταποκριθούν σε απαιτήσεις μεμονωμένων καταναλωτών καθώς και να παρέχουν περισσότερες και πιο αναλυτικές πληροφορίες για κάθε προϊόν.
Οι κορυφαίοι λιανοπωλητές του πλανήτη μας (βλπ. σχετικό άρθρο μας 16ης Νοεμβρίου 2012 με τίτλο «Top 25 Worldwide Food Retailers 2012: Οι 25 γίγαντες του παγκόσμιου λιανεμπορίου – τρόφιμα, μη-τρόφιμα, χονδρική) βρίσκονται εδώ και πολλά χρόνια στο στάδιο δοκιμαστικών εφαρμογών, ενώ δεν λείπουν και εκείνοι που έχουν κάνει οριστικές επιλογές χωρίς όμως να εγκαταλείπουν την παρακολούθηση της συνεχούς εξέλιξης των νέων τεχνολογιών. Ο συγκεκριμένος χώρος παρουσιάζει τόσο μεγάλο ενδιαφέρον ώστε ακόμα και η Microsoftμας εξηγεί μέσω ενός video το όραμά της για τα έξυπνα συστήματα στο παγκόσμιο λιανεμπόριο.
Ας ρίξουμε όμως μια σύντομη ματιά στην δραστηριότητα κορυφαίων ομίλων του παγκόσμιου λιανεμπορίου στον τομέα αυτό:
HWalmart, ο μεγαλύτερος λιανοπωλητής του πλανήτη μας στις 3 Σεπτεμβρίου του 2008 παρουσίασε, σε μια ζωντανή εκδήλωση, το Walmart Smart Network που παρέχει στους καταναλωτές πολλές και χρήσιμες πληροφορίες μέσω τηλεοράσεων μέσα σε 2.700 καταστήματα της. Το δίκτυο αυτό ήταν το αποτέλεσμα προσπαθειών δύο ετών που στοίχισε 10 εκατομμύρια δολάρια στην έρευνα και την ανάπτυξη. Έκτοτε η ιλιγγιώδης εξέλιξη της τεχνολογίας δημιούργησε πολλές και διαφορετικές προτάσεις σε διάφορους τομείς. Σήμερα, το συνολικό Wal-Mart Smart Network προσφέρει μια πραγματική εμπειρία αγορών με τεχνολογία νέας γενιάς σε πάρα πολλές και διαφορετικές εφαρμογές. Η σημαντικότερη εφαρμογή που επεκτείνεται στις ΗΠΑ είναι σίγουρα τα συστήματα αυτόματης εξόδου (SelfCheckout) τα οποία έχουν μεγάλη διάδοση και στην Μ. Βρετανία όπου σε λίγα χρόνια θα αποτελούν το 95% των «ταμείων εξόδου» των μεγάλων αλυσίδων λιανικής! (βλπ. σχετικό άρθρο μας 15ης Ιουλίου 2013 με τίτλο Asda: Δοκιμάζει ένα νέο, επαναστατικό και πλήρως αυτοματοποιημένο ταμείο εξόδου!).
HCarrefour, ο δεύτερος λιανοπωλητής τους πλανήτη μας, μόλις πριν από λίγες εβδομάδες (Ιούλιος 2013) εγκαινίασε μια νέα εφαρμογή στην Κίνα. Η εφαρμογή αυτή ενσωματώνει ακόμα και τις πιο τελευταίες τεχνολογίες που αναπτύχτηκαν μέσω των κινητών τηλεφώνων, συμπεριλαμβανομένων τον προσανατολισμό μέσα στο κατάστημα (μπορεί η εφαρμογή να υποδείξει αμέσως στον καταναλωτή που ακριβώς βρίσκεται το προϊόν που θέλει), διάφορους καταλόγους «κοινωνικών αγορών», φυσικά με δυνατότητα προσαρμογής στις ανάγκες του συγκεκριμένου καταναλωτή (οι παραγγελίες που δίδονται μέσω κινητού και παραλαμβάνονται έτοιμες από τον ίδιο τον καταναλωτή μετά από 15 λεπτά, στις ίδιες ακριβώς τιμές του ραφιού αποφεύγοντας τα χρονοβόρα ταμεία εξόδου είναι ήδη μόδα – ιδίως στην Γαλλία και στο Βέλγιο) καθώς επίσης και διαφημιστικές επιλογές (προσφορές).
Η Tesco(τρίτη στην παγκόσμια κατάταξη) έχει ξεκινήσει το πρώτο εικονικό σούπερ μάρκετ … από τον σταθμό του Μετρό της Σεούλ τον Ιούλιο του 2011, με αποτέλεσμα σήμερα τα διάφορα «εικονικά καταστήματα» που αξιοποιούν την νέα τεχνολογία των κινητών τηλεφώνων να αυξάνονται με ταχύτατους ρυθμούς (βλπ. σχετικό άρθρο μας 15ης Σεπτεμβρίου 2011 με τίτλο ΤESCO: Νέος επαναστατικός τρόπος αύξησης των πωλήσεων με εικονικό κατάστημα σε κεντρικό σταθμό του … ΜΕΤΡΟ!). Μετά την Tescoπολλές αλυσίδες αλλά και εταιρίες δημιουργούν εικονικά καταστήματα με ένα εντυπωσιακό κατάλογο ο οποίος συνεχώς μεγαλώνει και ήδη περιλαμβάνει την Ocado (μεγάλη Βρετανική εταιρία που ειδικεύεται σε πωλήσεις ειδών παντοπωλείου μέσω διαδικτύου), την Peapod (Αμερικανική εταιρία που, επίσης ειδικεύεται σε πωλήσεις ειδών παντοπωλείου μέσω διαδικτύου), την Καναδική Well.ca, την Βρετανική αλυσίδα Woolworths, την Walmart (πως θα μπορούσε να λείπει), την γνωστή μας Procter & Gamble, την BestBuy, την JohnLewis, την Aliquaκαι πολλές άλλες.
Η Γερμανική METRO(τέταρτη στην παγκόσμια κατάταξη) πειραματίζεται από το έτος 2007 στο «έξυπνο τρόλεϊ» (Smart Trolley) που δημιουργεί νέα δεδομένα στον τρόπο αγοράς και εξόφλησης των προϊόντων από τα Σουπερμάρκετ – η πλήρης λειτουργία της εφαρμογής αυτής είναι βέβαιο πως θα επιφέρει επαναστατικές αλλαγές στις καθημερινές αγορές εκατομμυρίων καταναλωτών σε ολόκληρο τον κόσμο (βλπ. σχετικό άρθρο μας 10ης Ιουλίου 2012 με τίτλο The Supermarket of the future: Πλησιάζει η νέα εποχή των Σουπερμάρκετ με τεχνολογικές καινοτομίες που θα αλλάξουν τελείως την σημερινή τους μορφή). Από τον Νοέμβριο του 2009 ο Γερμανικός Όμιλος Metro ανακοίνωσε ότι επέλεξε μια από τις μεγαλύτερες εταιρίες που ειδικεύεται στην παγκόσμια λιανική (InfosysTechnologies) σαν συνεργάτη που θα αναπτύξει το πρόγραμμα των καταστημάτων του μέλλοντος (FutureStoreInitiative– FSI) για προηγμένες εφαρμογές τεχνολογίας και νέα συστήματα αγορών.
Η ταχέως εξελισσόμενη τεχνολογία των Smartstores αρχίζει να φθάνει δειλά-δειλά και στην χώρα μας με διάφορες εφαρμογές. Οι υπάρχουσες εφαρμογές από τις μεγάλες εταιρίες πληροφορικής που ασχολούνται στον τομέα του παγκόσμιου λιανεμπορίου, κατανέμονται ανάλογα και με την νοοτροπία, τις συνήθειες και την εμπιστοσύνη που εμπνέει «το αλάθητο» της τεχνολογίας σε μεγάλες κατηγορίες καταναλωτών. Άλλες τεχνολογίες γίνονται ευρύτατα αποδεκτές στην Ασία, άλλες στις ΗΠΑ ή την Μ. Βρετανία, άλλες στην κεντρική Ευρώπη κ.ο.κ.ε.
Στην Ελλάδα, απόπειρες εισαγωγής εφαρμογών που αφορούν τα Smartstoresέγιναν και γίνονται, αν και η δύσκολη οικονομική συγκυρία δεν αποτελεί και τον καλύτερο «σύμμαχο» για μια μεσοπρόθεσμη –αν όχι μακροπρόθεσμη- επένδυση. Από τις διάφορες εφαρμογές που ήδη διαθέτουν μερικές από τις κορυφαίες αλυσίδες λιανικής της χώρας μας, αξίζει να αναφερθούν οι εξής:
Η «Μαρινόπουλος ΑΕ» (εξαγόρασε το μερίδιο της Carrefour στην Ελλάδα και έγινε -και πάλι- 100% Ελληνικών συμφερόντων), διαθέτει ένα πλήρες on–lineκατάστημα (http://www.caremarket.gr) το οποίο λειτούργησε το 2013 και δέχεται παραγγελίες οι οποίες παραδίδονται κατ΄οίκο οπουδήποτε στην Αθήνα και στην Θεσσαλονίκη, οποιαδήποτε ώρα της ημέρας. Το ηλεκτρονικό κατάστημα διαθέτει 11.000 κωδικούς προϊόντων, χαμηλές τιμές και καθημερινές προσφορές. Το 2013 επίσης, η «Μαρινόπουλος» παρουσίασε την εφαρμογή «Carrefour Greece» η οποία παρέχεται δωρεάν σε κατόχους iphone και Android smartphones με την οποία ενημερώνονται καθημερινά για τις προσφορές στα καταστήματα του δικτύου Carrefour, Carrefour Μαρινόπουλος και Carrefour Express καθώς και την δυνατότητα να ξεφυλλίζουν από το κινητό τους όλα τα φυλλάδια των καταστημάτων. Η «Μαρινόπουλος» ήδη εφαρμόζει σε κατάστημα του Αμαρουσίου (Χειμάρας 3) το σύστημα της τηλεφωνικής παραγγελίας την οποία παραλαμβάνει έτοιμη ο ίδιος ο πελάτης από το κατάστημα, χωρίς να δαπανάει χρόνο στην επιλογή των προϊόντων και στις ουρές των ταμείων, ενώ κατά το παρελθόν έχει δοκιμάσει σε επιλεγμένα καταστήματα τα συστήματα αυτόματης εξόδου (SelfCheckout) χωρίς όμως ικανοποιητική ανταπόκριση των Ελλήνων καταναλωτών που θα επέτρεπε την επένδυση-επέκτασή τους.
Η «ΑΒ Βασιλόπουλος» διαθέτει υπηρεσία εξυπηρέτησης κατ΄οίκο όπου βρίσκονται καταστήματα της – παραγγελία μπορεί να δοθεί με e–mail, στην ιστοσελίδα της (http://www.ab.gr) ή απλά τηλεφωνικά στο πιο κοντινό κατάστημα. Η παραγγελία παραδίδεται χωρίς επί πλέον χρέωση μεταφορικών εφ΄όσον ξεπερνάει τα 60 Ευρώ. Επί πλέον, η «ΑΒ Βασιλόπουλος» διαθέτει την εφαρμογή «AB mobile app» η οποία δίνει τη δυνατότητα στο χρήστη να δημιουργεί λίστες για ψώνια (είτε επιλέγοντας από προτεινόμενες κατηγορίες προϊόντων, είτε γράφοντας τη λίστα μόνος του την οποία μπορεί να μοιραστεί με μέλη της οικογένειάς του, προκειμένου να έχει μια ολοκληρωμένη λίστα αγορών όταν επισκεφτεί το κατάστημα), να αναζητά προσφορές από το 15ήμερο έντυπο προσφορών, να βρίσκει συνταγές βάσει κουζίνας ή υλικών με προτεινόμενα κρασιά, να αναζητά το κοντινότερο κατάστημα AB με όλες τις διαθέσιμες πληροφορίες, να ενημερώνεται για τα οφέλη και τις ειδικές προσφορές μέσω της κάρτας πιστότητας AB Plus, να ενημερώνεται για τα νέα της εταιρίας καθώς επίσης και να λαμβάνει μέρος σε διαγωνισμούς και κληρώσεις. Η «ΑΒ Βασιλόπουλος» εφαρμόζει επίσης σε 5 καταστήματα της (Βριλήσσια, Ελληνικό, Κηφισιά, Πειραιάς και Άγιος Στέφανος) σύστημα SelfCheckoutόπου ο καταναλωτής σκανάρει μόνος του τα προϊόντα που αγόρασε και πληρώνει σε ειδικό μηχάνημα είτε με μετρητά, είτε με κάρτα, ενώ σε δύο άλλα καταστήματα της αλυσίδας ο καταναλωτής σκανάρει μόνος του τα προϊόντα που επέλεξε και εμφανίζεται έτοιμος για πληρωμή στα κανονικά ταμεία.
Η «LidlHellas» παρέχει δωρεάν την επίσημη εφαρμογή του Γερμανικού Ομίλου σε iPhone, iPod touch και iPad με εντελώς νέο σχεδιασμό, ενώ η ιστοσελίδα της (http://www.lidl-hellas.gr) ενημερώνει για τις συνεχείς προσφορές της αλυσίδας.
Η «Μασούτης» μέσα από μια εντελώς νέα ιστοσελίδα (http://www.masoutis.gr/) παρέχει πληροφορίες για τις υπηρεσίες της κατηγορίαςSmartstores (α) με διανομή κατ΄οίκον (σε ορισμένα καταστήματα της) είτε με παραγγελία επί τόπου στο κατάστημα, είτε τηλεφωνικά, είτε μέσω διαδικτύου. Η παράδοση γίνεται χωρίς χρέωση εφ΄ όσον η παραγγελία ξεπερνάει τα 60 Ευρώ και η πληρωμή με μετρητά ή κάρτα (β) onlineπαραγγελίες που γίνονται μόνο για την περιοχή Καλαμαριάς και εξυπηρετούνται από το κατάστημα GrandΜασούτης Καλαμαριάς (γ) ειδική εφαρμογή (Μασούτης app) η οποία παρέχεται δωρεάν και περιλαμβάνει τις καθημερινές προσφορές, πληροφορίες για την ατομική MasCard, ευρετήριο καταστημάτων της αλυσίδας και δυνατότητα δημιουργίας λίστας αγορών.
Η «Βερόπουλος» διαθέτει υπηρεσία «Διανομής κατ΄ οίκον» (οι παραγγελίες δίδονται είτε onlineείτε τηλεφωνικά στο κάθε κατάστημα εξυπηρέτησης) η οποία λειτουργεί σε Αθήνα, Αγρίνιο, Τρίκαλα, Λάρισα, Βόλο και Ωραιόκαστρο με σταθερή και συνεχή προοπτική επέκτασης προς την Βόρεια Ελλάδα και ταχύτητα ανάλογη με την «ζήτηση» των καταναλωτών. Μέσα στο φθινόπωρο 2013 θα λειτουργήσει μια νέα αναβαθμισμένη ιστοσελίδα για αγορές on–line αντικαθιστώντας αυτήν που ήδη λειτουργεί (http://www.veropoulos.gr). Η «Βερόπουλος» υπήρξε πρωτοπόρος στην δοκιμή συστημάτων αυτόματων ταμείων εξόδου, εγκαθιστώντας την διετία 2007-2009 σε 12 καταστήματα της υπηρεσίες SelfCheckoutκαι μάλιστα με πανάκριβη τεχνολογία IBM. Η αναιμική ανταπόκριση του Έλληνα καταναλωτή, η συνεχής και ταχύτατη εξέλιξη της τεχνολογίας καθώς και το αρνητικό οικονομικό περιβάλλον που διαμορφώθηκε στην χώρα μας από το 2009, δεν επέτρεψαν στον Όμιλο την επέκταση ή την διατήρηση των συγκεκριμένων υπηρεσιών.
Είναι βέβαιο πως κάποια από τις πολλές εφαρμογές που χρησιμοποιούν τα Smartstores θα σημειώσει μεγάλη επιτυχία και στην Ελλάδα. Ήδη, η ολοένα και μεγαλύτερη τάση των νέων –ιδίως- καταναλωτών να πραγματοποιούν τις αγορές τους μέσω διαδικτύου εξοικονομώντας χρόνο και ήρεμη επιλογή της παραγγελίας τους, αποτελεί ένα σημαντικό δείγμα. Το κρίσιμο για τις κορυφαίες αλυσίδες λιανικής της χώρας μας είναι κυριολεκτικά να μαντέψουν ποια από τις πολλές και διαφορετικές εφαρμογές ταιριάζει περισσότερο στην νοοτροπία, τις συνήθειες και τις τάσεις των Ελλήνων καταναλωτών. Όποιος το πετύχει, θα κερδίσει πάρα πολλούς «βαθμούς» στον έντονο ανταγωνισμό που υπάρχει στην Ελληνική αγορά…..
Λεωνίδας Κουμάκης
21 Αυγούστου 2013
http://www.casss.gr/PressCenter/Articles/2949.aspx