Στρατηγική μας επιλογή είναι η προσέγγιση με την Τουρκία

Συνέντευξη Αντιπροέδρου κυβέρνησης και ΥΠΕΞ Ευάγγελου Βενιζέλου σε σημερινή τουρκική εφημερίδα Sabah


Με τον Αντιπρόεδρο της Κυβέρνησης της Ελλάδος και ΥΠΕΞ, κ. Ευάγγελο Βενιζέλο, συναντηθήκαμε στο γραφείο του, στο Υπουργείο Εξωτερικών. Συζητήσαμε μαζί του τόσο το Κυπριακό όσο και το μέλλον του Αιγαίου, καθώς, επίσης, και την οικονομική και πολιτική κρίση στην Ελλάδα. Ο κ. Βενιζέλος, ακόμα και για τα πιο ευαίσθητα θέματα απάντησε, κάποιες φορές, χαμογελώντας.
Ο κ. Βενιζέλος, λέγοντας «τώρα είναι πλέον καιρός για ένα νέο βήμα» στις ελληνοτουρκικές σχέσεις, αναφέρθηκε στο νέο στόχο ως εξής: «Η συνέχιση της προσέγγισης είναι ζωτικής σημασίας. Έχουμε πολύ εποικοδομητικές σχέσεις. Βεβαίως και έχουμε γνωστά προβλήματα που έχουν να κάνουν με το διεθνές δίκαιο της θάλασσας. Υπάρχουν, το βάρος της ιστορίας, οι παρεξηγήσεις και άλλα προβλήματα. Όμως, στρατηγική μας επιλογή είναι η προσέγγιση και συνεχίζουμε με επιτυχία, με τους διαύλους διαλόγου που παραμένουν ανοιχτοί. Οι Τούρκοι και οι Έλληνες επιχειρηματίες βλέπουν το Αιγαίο ως μία θάλασσα ειρήνης και συνεργασίας. Το Αιγαίο έχει γίνει μία τουριστική αγορά. Στο Αιγαίο και στη Μεσόγειο έχουμε κοινές οικονομικές και εμπορικές σχέσεις. Εδώ και 13 χρόνια είμαστε απολύτως στο σωστό δρόμο. Αυτό είναι δική μας στρατηγική επιλογή».
«Η λέξη πόλεμος έμεινε στην ιστορία»
Ρώτησα τον κ. Βενιζέλο «εάν τώρα πλέον η λέξη πόλεμος έχει θαφτεί στην ιστορία». Γελώντας, είπε «Είναι μεγάλη αντίφαση να γίνεται λόγος για πόλεμο μεταξύ δύο συμμάχων του ΝΑΤΟ, ενός μέλους της ΕΕ και ενός υποψηφίου προς ένταξη στην ΕΕ». Και συνέχισε «η ευρωπαϊκή προοπτική της Τουρκίας είναι για μας μία στρατηγική επιλογή. Μοιραζόμαστε μία κοινή τύχη. Έχουμε ανάγκη από μία Τουρκία σταθερή, ανεπτυγμένη, ευρωπαϊκή, που δεν αισθάνεται την ανάγκη να εξάγει προβλήματα. Όταν έγινα Υπουργός Εξωτερικών, μετέβην πρώτα στην Κύπρο και στη συνέχεια στην Άγκυρα. Πραγματοποιήσαμε με τον κ. Νταβούτογλου πολύ ξεκάθαρες και εποικοδομητικές συνομιλίες. Οι Ατατούρκ και Βενιζέλος εγκαινίασαν μια περίοδο της ειρήνης μετά τον πόλεμο. Τώρα θα πρέπει, χωρίς πόλεμο, να εγκαθιδρύσουμε την ειρήνη. Και το casus belli δεν έχει, πλέον, νόημα. Έχουμε για τις δύο χώρες οικονομική προοπτική και όχι μόνο στα θέματα του Αιγαίου και της Υφαλοκρηπίδας».
Ο κ. Βενιζέλος, τόνισε ότι το πιο δύσκολο θέμα στις σχέσεις είναι «η Κύπρος» και, προκειμένου να ξεπεραστεί το αδιέξοδο, προέβη σε μια νέα έκκληση στην Άγκυρα: «η πραγματοποίηση των απαιτούμενων βημάτων στην Κύπρο είναι σημαντική για την κοινή μας τύχη και το κοινό μας μέλλον. Η λύση είναι ιδιαίτερα σημαντική για το ευρωπαϊκό όραμα της Τουρκίας, για το μέλλον της Ανατολικής Μεσογείου, για την εύθραυστη Μέση Ανατολή και για τον αραβικό κόσμο. Εάν καταλήξουμε σε μία οριστική λύση, θα κλείσουμε μία ιστορική περίοδο και θα ανοίξουμε νέο ορίζοντα».
Ρώτησα στον κ. Βενιζέλο «πως θα σπάσει το αδιέξοδο μετά την απόρριψη του σχεδίου Ανάν». Ο κ. Βενιζέλος υποστήριξε, σθεναρά, την πρόταση του Προέδρου Αναστασιάδη για το άνοιγμα του λιμένα της Αμμοχώστου έναντι των Βαρωσίων και δήλωσε «Το θέμα είναι άκρως σημαντικό για την ανάπτυξη και την εξέλιξη. Μετά το πρώτο βήμα που θα γίνει με τα Βαρώσια και την Αμμόχωστο, όλοι θα είναι έτοιμοι να συζητήσουν και άλλες ιδέες. Θα συναντηθούμε και εμείς με τους διαπραγματευτές. Είμαστε έτοιμοι να συναντηθούμε στην Αθήνα με το διαπραγματευτή της τουρκικής κοινότητας, που είναι ένας θεσμός που προβλέπεται από τις Συνθήκες και το Σύνταγμα του 1960. Εάν δεν κάνουμε το πρώτο βήμα, δεν μπορούμε να αλλάξουμε την ατμόσφαιρα».
«Το δικό μου όνειρο είναι ρεαλιστικό»
Υπενθύμισα στον κ. Βενιζέλο αυτούς που υποστηρίζουν ότι με την απόρριψη του σχεδίου Ανάν από τους «Ελληνοκυπρίους» χάθηκε μία ιστορική ευκαιρία. Ο κ. Βενιζέλος είπε ότι ήταν «μια δημοκρατική διαδικασία» και πρόσθεσε «στο περιεχόμενο του σχεδίου είχε γίνει αποδεκτό ότι το δημοψήφισμα είναι το τέλος της διαδικασίας των διαπραγματεύσεων. Χωρίς νομιμοποιημένη λύση δεν είναι εφικτό να εφαρμοστεί μία βιώσιμη λύση».
Ρώτησα τον Έλληνα Υπουργό Εξωτερικών για το όνειρό του για το μέλλον και μου είπε: «Μοιραζόμαστε μία κοινή τύχη. Έχουμε αμοιβαία συμφέροντα και κέρδη. Οραματίζομαι να ζούμε ειρηνικά μαζί στα Βαλκάνια, στη Μεσόγειο, στο ΝΑΤΟ και στην ΕΕ. Προσβλέπω σε μία Κύπρο ενωμένη, όπου δε θα υπάρχει κατοχή και σε ένα κλίμα στο Αιγαίο και στη Μεσόγειο, στο οποίο δε θα υπάρχει ένταση και απειλή. Αυτό είναι ένα ρεαλιστικό όνειρο. Γιατί να μην το εφαρμόσουμε;».
Αναμφισβήτητα μιλήσαμε και για το οικονομικό και πολιτικό μέλλον της Ελλάδας, που βρίσκεται σε δύσκολη κατάσταση. Ρώτησα τον κ. Βενιζέλο, ο οποίος, όταν ξέσπασε η κρίση, ήταν Υπουργός Οικονομικών στην Ελλάδα και έκανε τις συνομιλίες με την ΕΕ, «εάν το πέρασμα στο ευρώ ήταν μεγάλο λάθος». Ο κ. Βενιζέλος, χωρίς καμία επιφύλαξη, είπε «όχι» και συνέχισε «Μπορεί να θεωρηθεί νωρίς και το γεγονός ότι ενταχθήκαμε στην ΕΕ έξι χρόνια μετά τη δικτατορία, αλλά αυτό εξηγείται από την ανάγκη ύπαρξης πολιτικής σταθερότητας. Όμως πίσω από αυτό υπάρχουν λόγοι ταυτότητας. Η ταυτότητα της Ευρώπης είναι ένα εθνικό και ιστορικό κομμάτι της ελληνικής ταυτότητας. Γι’ αυτό αποφασίσαμε να είμαστε πάντα στο κέντρο της Ευρώπης».
«Υποφέρουμε»
Όταν του υπενθύμισα ότι ακόμα υπάρχουν ορισμένοι που υποστηρίζουν την επιστροφή στη δραχμή, χαμογέλασε: «Επειδή βρισκόμαστε στην ευρωζώνη, μετατραπήκαμε σε χώρα ιδανική για επενδύσεις. Είναι διαθέσιμο το δυναμικό που υπήρχε πριν από την κρίση και χρησιμοποιούμε ένα σταθερό νόμισμα. Προέκυψε μια μεγάλη ευκαιρία για να σταθούμε γρήγορα στα πόδια μας. Υποφέρουμε για να βγούμε από την κρίση, αλλά αν επιστρέφαμε στη δραχμή η συνταγή θα ήταν ακόμα πιο πικρή. Η συνταγή ΔΝΤ στην Τουρκία ήταν πολύ πιο πικρή».
«Δεν μπορούμε να χάσουμε μία γενιά»
Στη συνέχεια είπα «τι θα γίνει με την ανεργία του 28%, η οποία έφθασε για τους νέους στο 60%. Υπάρχουν ορισμένοι που υποστηρίζουν ότι εάν δεν διαγραφεί το μισό από τα 300 δις ευρώ του χρέους σας και δεν διατεθούν χρήματα για επενδύσεις η κρίση δε θα μπορέσει να ξεπεραστεί». Ο κ. Βενιζέλος δήλωσε «Φυσικά το βασικό πρόβλημά μας είναι η ανεργία». Και υποστηρίζοντας ότι το ελληνικό δημόσιο χρέος, σε σύγκριση με το συνολικό δημόσιο χρέος της ευρωζώνης των 14 τρις., είναι μικρό, τόνισε «Είμαστε υποχρεωμένοι να ξεκινήσουμε και πάλι την ανάπτυξη και να αναζωογονήσουμε την οικονομία. Δεν μπορούμε να χάσουμε μία γενιά. Χρειαζόμαστε ένα πρόγραμμα που θα δημιουργήσει νέες δουλειές και επενδύσεις. Ο ελληνικός λαός, κάνοντας μεγάλες θυσίες, εξασφάλισε δημοσιονομική ισορροπία. Ξεκινήσαμε την αλλαγή στην οικονομία. Επενδύσεις, ιδιωτικοποιήσεις και σημαντικές μεταρρυθμίσεις στη δημόσια διοίκηση. Επιδείξαμε εντυπωσιακές επιδόσεις. Τώρα πλέον θα πρέπει να καθορίσουμε εξαρχής τις προτεραιότητές μας. Βρισκόμαστε σε μία κρίσιμη στιγμή. Τερματίζοντας τις συζητήσεις σχετικά με το πρόγραμμα προσαρμογής της Ελλάδας, είμαστε υποχρεωμένοι να αναζωογονήσουμε τις επενδύσεις. Να μη ξεχνάμε ότι η Ελλάδα βρίσκεται πάντοτε μεταξύ των 30 μεγαλύτερων οικονομιών και μάλιστα με πληθυσμό μόλις 11 εκατ.».
Με τον κ. Βενιζέλο μιλήσαμε και για το μεγάλο «σεισμό» στον ελληνικό πολιτικό κόσμο. Ρώτησα «αν περνούν στην ιστορία οι οικογένειες Καραμανλή και Παπανδρέου. Δηλαδή οι πολιτικές δυναστείες». Ο κ. Βενιζέλος γέλασε και είπε «Τώρα πλέον δεν είναι εποχή για δυναστείες. Και το δικό μου όνομα είναι ίδιο με αυτό του μεγάλου πολιτικού Ελευθέριου Βενιζέλου, αλλά πρόκειται μόνο για μία σύμπτωση». Και γέλασε δυνατά. Είπε ότι η βασική αντιπαράθεση στην ελληνική πολιτική είναι πάντα μεταξύ των φιλοευρωπαίων και όσων αντιτίθενται στην Ευρώπη. Και πρόσθεσε «Τώρα, ένα κράμα δυνάμεων από την άκρα αριστερά και την άκρα δεξιά αντιτίθενται στη συνεννόηση με την ΕΕ. Είναι ένα απόλυτο παράδοξο».
Επέμενα λέγοντας «τι γίνεται με το ΣΥΡΙΖΑ, που έκανε τη μεγάλη έκπληξη στις τελευταίες εκλογές». Ο κ. Βενιζέλος είπε «Αυτοί που είναι υπέρ των παραδοσιακών κομμάτων δεν έδωσαν ψήφο στο ΣΥΡΙΖΑ, προβαίνοντας σε μία ιστορική επιλογή. Ήταν μία ψήφος διαμαρτυρίας κατά των φιλοευρωπαϊκών δυνάμεων κατά την διάρκεια της κρίσης». Όταν συνέχισα, επιμένοντας και λέγοντας «αν θα γυρίσουν οι ψήφοι της διαμαρτυρίας στο ΠΑΣΟΚ και στη Ν.Δ.» ο κ. Βενιζέλος είπε «Δεν μπορούσαμε να βρούμε λύση στην κρίση χωρίς να υποφέρουμε. Η μοναδική λύση ήταν αυτό που ήταν δύσκολο. Εμείς επιλέξαμε τον πιο σταθερό και τον πιο ασφαλή δρόμο. Οποιαδήποτε άλλη λύση θα ήταν πλήρης καταστροφή. Είμαστε υποχρεωμένοι να πείσουμε το λαό για να υποστηρίξει την ιστορική επιλογή μας».
«Θα μας αξιολογήσει η ιστορία»
Όταν ρώτησα «εάν ο Γιώργος Παπανδρέου έπεσε στη φωτιά για να σώσει την οικονομία» ο κ. Βενιζέλος είπε «Ο κ. Παπανδρέου, ως ηγέτης του ΠΑΣΟΚ και Πρωθυπουργός, χρεώθηκε προσωπικό κόστος. Εγώ δε, μετά από εκείνον, επωμιζόμενος την ηγεσία, θα αναγκαστώ να πληρώσω ένα ιστορικό κόστος, ενώ δεν έχω ευθύνη, θα πληρώσω ένα κόστος πέραν της επιλογής μου».
Ο κ. Βενιζέλος, που επωμίσθηκε πολύ δύσκολα καθήκοντα δήλωσε, τέλος, «Το πρόβλημά μας δεν είναι η πολιτική σταδιοδρομία μας. Το ιστορικό καθήκον μου είναι να προστατέψω το μέλλον του λαού. Εμάς θα μας αξιολογήσει η ιστορία».

«Ο Τσίπρας δεν είναι ένας νέος Παπανδρέου»
Του είπα ότι «υπάρχουν ορισμένοι, οι οποίοι θεωρούν τον Αρχηγό του ΣΥΡΙΖΑ, Τσίπρα, ένα νέο Ανδρέα Παπανδρέου». Ο Βενιζέλος μού απάντησε, γελώντας «Όχι. Ο Ανδρέας Παπανδρέου ήταν ένας ισχυρός ηγέτης που έδωσε μάχη κατά της δικτατορίας. Ο δε Αλέξης Τσίπρας είναι εκπρόσωπος ενός κόμματος που δημιούργησαν οι διαμαρτυρίες. Δεν έχει μία ιστορία, μία ιδεολογία, ακόμα και ένα παρελθόν όπως το Κομμουνιστικό Κόμμα».
Με τον κ. Βενιζέλο μιλήσαμε και για τον κίνδυνο να θαφτεί το ΠΑΣΟΚ στην ιστορία κατά τις εκλογές, ενώ κυβέρνησε την Ελλάδα από το 1980. Ο κ. Βενιζέλος είπε «Το ΠΑΣΟΚ έπεσε θύμα της κρίσης. Εάν το ΠΑΣΟΚ δεν έμπαινε στον κυβερνητικό συνασπισμό δεν θα επικρατούσε σταθερότητα στην κοινωνία. Είμαστε υποχρεωμένοι να πάμε, μετά από 3 χρόνια, σε εκλογές δημιουργώντας ένα διαφορετικό οικονομικό, πολιτικό και κοινωνικό κλίμα». //