Σε παταγώδη αποτυχία έχουν οδηγηθεί ως τώρα οι πολυσυζητημένοι ηλεκτρονικοί πλειστηριασμοί, που προορίζονταν να αποτελέσουν βασικό «όπλο» των τραπεζών για τη μείωση των προβληματικών ανοιγμάτων και την αναχαίτιση των στρατηγικών κακοπληρωτών.
Στοιχεία που συνέλεξε η Bank of America/Merrill Lynch και παρουσιάζει σε τελευταία της έκθεση για τις ελληνικές τράπεζες δείχνουν ότι οι ηλεκτρονικοί πλειστηριασμοί αποδίδουν πολύ λιγότερο από το αναμενόμενο:
– Οι αρχικές υψηλές τιμές κρατούν πολύ χαμηλά τα ποσοστά επιτυχίας των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών: Μόλις 17% στην Alpha Bank, 55% στην Eurobank και 60% στην Πειραιώς.
– Ακόμη και αυτά τα χαμηλά ποσοστά επιτυχίας, όμως, θα ήταν πολύ χαμηλότερα αν δεν αποτελούσαν οι ίδιες οι τράπεζες τους βασικούς αγοραστές των ακινήτων που βγάζουν στο σφυρί,. Το ποσοστό των ακινήτων που αγοράσθηκαν από την Alpha από πλειστηριασμούς με την ίδια την τράπεζα επισπεύδουσα φθάνει το 72%, ενώ στην περίπτωση της Eurobank είναι ακόμη υψηλότερο, 87%.
– Αν ένας από τους βασικούς στόχους των τραπεζών ήταν να «στριμώξουν» με τους πλειστηριασμούς τους στρατηγικούς κακοπληρωτές, τα στοιχεία ως τώρα δείχνουν ότι τα αποτελέσματα δεν δικαιώνουν τις προσδοκίες. Παρατίθενται από την BofA στοιχεία για τις εφάπαξ πληρωμές δανείων στην Eurobank από στρατηγικούς κακοπληρωτές, που δείχνουν ότι η αύξηση των σχετικών πληρωμών είναι αμελητέα.
Ακόμη και όταν οι τράπεζες πωλούν ακίνητα που έχουν στην κατοχή τους μέσα από τις δικές τους πλατφόρμες, χωρίς να υπάρχει η πίεση του πλειστηριασμού που πιέζει τις τιμές, οι τιμές πώλησης είναι χαμηλότερες από τις τιμές αγοράς. Αναφέρεται το παράδειγμα της Τρ. Πειραιώς, η οποία διέθεσε ακίνητα αγοραίας αξίας 19,3 εκατ. ευρώ έναντι 17,2 εκατ. ευρώ, δηλαδή με έκπτωση 11%.
Η BofA επισημαίνει ότι τα προβληματικά ενυπόθηκα δάνεια αποτελούν το δυσκολότερο κομμάτι των προβληματικών χαρτοφυλακίων των τραπεζών. Σε αντίθεση με τα επιχειρηματικά «κόκκινα» δάνεια, που έχουν αρχίσει να μειώνονται, ιδιαίτερα από το τρίτο τρίμηνο του 2017, τα «κόκκινα» στεγαστικά δάνεια παραμένουν αμείωτα.
Το ρίσκο για τις τράπεζες είναι να υπάρξει περαιτέρω υποχώρηση των τιμών των κατοικιών στην Ελλάδα, κάτι που θα περιέπλεκε την προσπάθεια μείωσης των «κόκκινων» στεγαστικών. Σύμφωνα με στοιχεία του ΟΟΣΑ, στην Ελλάδα εξακολουθεί να υπάρχει τεράστιο ποσοστό κατοικιών, σε σχέση με τον πληθυσμό, το υψηλότερο μεταξύ των χωρών – μελών του Οργανισμού: περίπου 570/1.000 κατοίκους! Η προσέλκυση επενδυτικών κεφαλαίων στα ακίνητα είναι δύσκολη, καθώς οι φόροι ακινήτων στην Ελλάδα είναι οι υψηλότεροι στην Ευρώπη (3,2% του ΑΕΠ).