Αρνητικά σενάρια για ασφαλισμένους και συνταξιούχους

Διάφορα σενάρια, όλα αρνητικά για τους ασφαλισμένους και τους συνταξιούχους, είδαν το φως της δημοσιότητας στον Κυριακάτικο Τύπο, για τις προθέσεις της κυβέρνησης αναφορικά με τη νέα μεταρρύθμιση του Ασφαλιστικού.
Τα δημοσιεύματα αφορούν κατά βάση τις επικουρικές συντάξεις, που φαίνεται ότι μπαίνουν για τα καλά στο στόχαστρο της κυβέρνησης. Έτσι, σύμφωνα με όσα γράφονται, σχεδιάζονται μεσοσταθμικές μειώσεις στις λεγόμενες «υψηλές» επικουρικές συντάξεις έως 6%, αύξηση των εισφορών κατά 0,5% για τους εργοδότες και 0,5% για τους εργαζόμενους προς το Ενιαίο Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης (ΕΤΕΑ), καθώς και άμεση εφαρμογή του Ενιαίου Κανονισμού Παροχών, που θα οδηγήσει σε νέες σημαντικές περικοπές στο σύνολο των καταβαλλόμενων παροχών του ταμείου.

Επικουρικές συντάξεις
Η κυβέρνηση «σερβίρει» την αύξηση των εισφορών και τη μείωση παροχών και συντάξεων ως «αναγκαίο» μέτρο για να διατηρηθεί το ΕΤΕΑ και να μη συγχωνευτούν -σε αυτή τη φάση- κύριες και επικουρικές συντάξεις. Ταυτόχρονα βέβαια, διαρρέεται ότι το έλλειμμα του ταμείου θα φτάσει τα 600 εκ. ευρώ το 2016 και με βάση τα ισχύοντα (ρήτρα μηδενικού ελλείμματος) θα πρέπει να υπάρξουν οριζόντιες μειώσεις μέχρι και 15%.
Θυμίζουμε ότι το σύνολο των επικουρικών συντάξεων μειώθηκαν το 2014 κατά 5,2% από την εφαρμογή της ρήτρας μηδενικού ελλείμματος, ενώ από τον Ιούλη του 2015 από τους συνταξιούχους κρατείται άλλο ένα 6%, σαν εισφορά στον ΕΟΠΥΥ.
Σε ότι αφορά τις περικοπές, το επικρατέστερο σενάριο που εξετάζεται είναι να υποστούν νέο μεγάλο «μαχαίρι» οι επικουρικές συντάξεις των ασφαλισμένων που προέρχονται από πρώην ΔΕΚΟ (π.χ. ΔΕΗ, ΟΤΕ) και τράπεζες, με κλιμάκωση και σε μικρότερες συντάξεις, ακόμα και κάτω από 1000 ευρώ, αν μιλάμε για «καθαρά» ποσά.
Σε κάθε περίπτωση, ακόμα κι αν τελικά διατηρηθεί το ΕΤΕΑ, η μείωση των επικουρικών συντάξεων για τους νέους ασφαλισμένους θα είναι δραματική εξαιτίας της εφαρμογής του ενιαίου κανονισμού συντάξεων από το 2016 και μετά, καθώς προβλέπει τη λειτουργία του ΕΤΕΑ με βάση το διανεμητικό σύστημα προκαθορισμένων εισφορών με νοητή κεφαλαιοποίηση.
Συγχώνευση
Σύμφωνα με άλλα σενάρια, η κυβέρνηση δεν έχει εγκαταλείψει το σενάριο της συγχώνευσης κύριων και επικουρικών συντάξεων, που θα οδηγήσει στην κατάργηση των πρώτων. Ταυτόχρονα, μελετάει μειώσεις στις 2,5 εκ. συντάξεις που καταβάλλονται σήμερα, μέσα από τον επανυπολογισμό τους με νέα κριτήρια, όπως η ηλικία συνταξιοδότησης, το αρχικό ποσοστό της αναπλήρωσης, ο χρόνος ασφάλισης και το συνολικό άθροισμα όλων των συντάξεων, που μπορεί να παίρνει ένας συνταξιούχος. Από αυτή τη νέα λαιμητόμο που στήνει η κυβέρνηση, σύμφωνα με το ίδιο σενάριο, θα πληγούν και οι μικρότερες συντάξεις, ακόμα και κάτω από τα 1.000 ευρώ. Το εύρος των περικοπών σε μια τέτοια περίπτωση υπολογίζεται από 3% μέχρι και 15%.
Σαν βάση υπολογισμού, βέβαια, δεν θα ληφθεί το σημερινό ύψος των κουτσουρεμένων συντάξεων, αλλά τα ποσά που έπαιρναν οι συνταξιούχοι πριν τις δραματικές περικοπές που υπέστησαν τα προηγούμενα χρόνια.
Κατά τα άλλα, εξετάζεται να θεσπιστεί «μόνιμος σταθεροποιητής» στα ταμεία κύριας ασφάλισης, ώστε στο εξής να μειώνονται αυτόματα οι συντάξεις, ανάλογα με τα ελλείμματα των ταμείων, η πλήρης εφαρμογή της ρήτρας μηδενικού ελλείμματος, αν τελικά διατηρηθεί το ΕΤΕΑ και βέβαια η αύξηση των εισφορών για όλα τα ταμεία στο ύψος που ισχύει σήμερα για το ΙΚΑ, με δραματικές συνέπειες για την πλειοψηφία των ασφαλισμένων σε ΟΑΕΕ και ΟΓΑ.
Μόνιμη ρήτρα περικοπών στις συντάξεις
Βαρύ είναι το πακέτο των αλλαγών που ετοιμάζει το υπουργείο Εργασίας στο ασφαλιστικό, με ενοποιήσεις και καταργήσεις-εξπρές των ασφαλιστικών ταμείων, μειώσεις σε παλιές και νέες συντάξεις από 3% έως 12% με κριτήριο την ηλικία αποχώρησης των συνταξιούχων, αλλά και με μια ανατροπή-σοκ, καταργεί χρόνο ασφάλισης από τους εργαζομένους!
Το νομοσχέδιο ήδη ετοιμάζεται και οι αρμόδιες υπηρεσίες επεξεργάζονται τις σχετικές διατάξεις. Σε αυτές, πέρα από τις μειώσεις που θα γίνουν στις συντάξεις 2,6 εκατ. συνταξιούχων μέσω επανυπολογισμού όλων των ποσών -και κάτω από τα 1.000 ευρώ- περιλαμβάνεται και μια ανατροπή-σοκ που αφορά στους σημερινούς εργαζομένους, καθώς κινδυνεύουν να χάσουν ένα μέρος από το χρόνο της ασφάλισής τους ή ακόμη και να μείνουν χωρίς σύνταξη, αν δεν έχουν πληρωθεί στα Ταμεία όλες οι ασφαλιστικές εισφορές.
Σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες του Ελεύθερου Τύπου της Κυριακής, στο νομοσχέδιο εξετάζεται να μπει πλήρως σε εφαρμογή η διάταξη του νόμου 4175/13 που προβλέπει ότι ο συντάξιμος χρόνος των ασφαλισμένων θα είναι αυτός για τον οποίο έχουν πραγματικά πληρωθεί εισφορές. Αυτό σημαίνει ότι τερματίζεται η ασφάλιση «επί πιστώσει» και πλέον τόσο οι συντάξεις όσο και οι παροχές Υγείας θα υπολογίζονται και θα χορηγούνται στους ασφαλισμένους μόνο εφόσον διαπιστώνεται ότι έχουν πληρωθεί στο σύνολό τους τόσο οι εργοδοτικές εισφορές όσο και οι εισφορές του εργαζομένου.
Το σύστημα αυτό επαναφέρει την ασφάλιση «τοις μετρητοίς» στα Ταμεία και καταργεί την ασφάλιση «επί πιστώσει» για τα 3,5 εκατ. εργαζομένων που έχουν ασφαλιστικό μητρώο στα Ταμεία. Το «μάρμαρο» όμως θα το πληρώσουν οι εργαζόμενοι που είτε επιλέγουν συνειδητά να μην ασφαλίζονται είτε παγιδεύονται χωρίς να το ξέρουν στην ανασφάλιστη εργασία, καθώς εκατοντάδες χιλιάδες επιχειρήσεις χρωστούν στα Ταμεία τις εισφορές των εργαζομένων τους.
Με τη διάταξη αυτή -στο βαθμό που ενεργοποιηθεί με το νέο νόμο- οι συντάξεις θα υπολογίζονται μόνο με βάση τον πραγματικό χρόνο ασφάλισης για τον οποίο έχει καταβληθεί το σύνολο των εισφορών (εργοδότη και εργαζομένου). Αυτό σημαίνει ότι, αν ένας ασφαλισμένος εργάζεται για 30 χρόνια, αλλά οι εισφορές καλύπτουν τα 25 ή τα 28 έτη της ασφάλισής του, θα παίρνει μικρότερη σύνταξη, και μάλιστα σε πολλές περιπτώσεις θα βρεθούν εργαζόμενοι χωρίς να μπορούν να πάρουν σύνταξη αν δεν συμπληρώνουν τα 15 ελάχιστα έτη καταβολής εισφορών για την έκδοση της συνταξιοδοτικής τους απόφασης.
Τα 4 κριτήρια
Η ηλικία συνταξιοδότησης, το αρχικό ποσοστό αναπλήρωσης, ο χρόνος ασφάλισης και το συνολικό ποσό θα είναι τα βασικά κριτήρια με τα οποία θα γίνουν οι κλιμακωτές περικοπές στις συντάξεις που προβλέπει ο νέος νόμος για το ασφαλιστικό.
Το κυριότερο κριτήριο είναι η ηλικία αποχώρησης από την εργασία, ενώ θα συνδυαστεί με τα υπόλοιπα. Κάτι που σημαίνει ότι όσοι πήραν σύνταξη σε μικρή ηλικία, με λίγα έτη ασφάλισης και οι συνολικές τους αποδοχές μαζί με κύρια, επικουρική και μέρισμα ξεπερνούν το μισθό που είχαν ως εργαζόμενοι θα υποστούν τις μεγαλύτερες μειώσεις. Στον αντίποδα, όσοι αποχώρησαν με περισσότερα χρόνια, σε ηλικίες πάνω από τα 60 ή 65 έτη και η αρχική τους σύνταξη είναι μικρή σε σχέση με το μισθό που είχαν, θα υποστούν μικρότερες μειώσεις.
Για παράδειγμα, όπως αναφέρει ο «Ελεύθερος Τύπος», συνταξιούχος που είναι σήμερα 60 ετών και αποχώρησε στα 53 του με 35 χρόνια εργασίας και με βάση υπολογισμού της σύνταξης τον τελευταίο του μισθό, θα υποστεί μεγαλύτερη μείωση από έναν άλλο που βγήκε με τα ίδια χρόνια στη σύνταξη, αλλά στα 60 του χρόνια, ενώ άλλος που συνταξιοδοτήθηκε στα 65 θα έχει ακόμη μικρότερη μείωση.
Παράλληλα, σύμφωνα με το δημοσίευμα, το ποσοστό των περικοπών θα καθορίζεται ανάλογα με το ποσό της σύνταξης που θα έπρεπε να έχει ένας συνταξιούχος. Αν, για παράδειγμα μια σημερινή σύνταξη των 1.300 ευρώ έπρεπε να είναι –βάσει των κριτηρίων επανυπολογισμού- στα 1.150 ευρώ, τότε θα κοπούν τα 150 ευρώ. Αν μια σύνταξη των 1.500 ευρώ υπολογιστεί με τα κριτήρια και βγαίνει στα 1.280 ευρώ, τότε θα μειωθεί κατά 120 ευρώ.
Το ποσοστό μείωσης στην πρώτη περίπτωση είναι 12,6%, ενώ στη δεύτερη περίπτωση η σύνταξη μειώνεται κατά 15%. Αν μια σύνταξη μειώνεται των 717 ευρώ (κατώτατη μαζί με ΕΚΑΣ) υπολογιστεί εκ νέου με κριτήρια ηλικίας αποχώρησης, εισφορών και αποδοχών και το νέο ποσό που θα προκύψει είναι 650 ευρώ, τότε η πιθανή μείωση είναι 9,6%.
Το κρίσιμο για το υπουργείο Εργασίας, το σχέδιο του οποίου δεν έχει οριστικοποιηθεί, είναι προκύπτουν 1,8 δισ. ευρώ από τις περικοπές που θα περιλαμβάνει και τις χαμηλές συντάξεις ή αν θα αποφασιστεί να πληρώσουν «τη νύφη» οι συνταξιούχοι με αποδοχές πάνω από τα 1.000 ευρώ ή τα 1.200 ευρώ.

 

http://www.financialbox.gr/index.php?option=com_content&view=article&id=12409&Itemid=179