Ο Θεόδωρος Κ . Καρυώτης για την ΑΟΖ: Κανένα κράτος ή ομάδα κρατών δεν έχει το δικαίωμα να ισχυρισθεί ότι κάποιο παράκτιο κράτος δεν μπορεί να ανακηρύξει την δική του ΑΟΖ. Αν και πότε ένα παράκτιο κράτος ανακηρύξει την ΑΟΖ του εξαρτάται εντελώς από τη δική του δικαιοδοσία και βούληση.
Απο τον Γιώργο Γιαλτουρίδη πήρα και δημοσιεύω το ακόλουθο e–Mail, που απευθύνεται στον Εμμανουήλ Λαμπράκη – και όχι σ’ εμένα. Ακολουθεί η ανάλυση του Θεόδωρου Κ. Καρυώτη για το θέμα της ΑΟΖ
Βρε Μανώλη,
Θυμάσαι τι είπες στο ραδιόφωνο του Τριανταφυλλόπουλου τον Σεπτέμβριο του 2011;
…και η εργασία που έχει κάνει ο κύριος Καρυώτης για να αναδείξει το θέμα τα προηγούμενα 30 χρόνια για μένα τον καθιστούν τον σημαντικότερο Έλληνα που είναι εν ζωή σήμερον. Θέλω να σας πω ότι είναι ιδιαίτερη τιμή μου που είναι Αντιπρόεδρος στην οργάνωση μας και πρέπει ο κάθε Έλληνας να είναι περήφανος για την δουλειά και για την μεγάλη επιμονή του κυρίου Καθηγητού από το ’82 μέχρι σήμερα να επιβάλλει το AOZ…
Ιδιαίτερη τιμή, ε Μανώλη; Το ότι ήταν ιδιαίτερη τιμή της END να είναι ο Καρυώτης Αντιπρόεδρος το ξέρουν όλοι. Εξάλλου, αυτός ήταν ο μόνος λόγος που σας δέχθηκαν οι Κύπριοι. Επειδή ήταν Αντιπρόεδρος της END ο Καρυώτης. Μόλις ο Καρυώτης αντιλήφθηκε την απάτη αποχώρησε από την END. Και εσύ μετά τι γυρνάς και τον γράφεις;
Τό ὃτι θά πρόδιδες τήν ὁργάνωση ἀργά ἢ γρήγορα τό εἲχαμε ὃλοι ἐμπεδώσει ἀπό τήν πρώτη μέρα πού ἦρθες μαζί μας.
Σοβαρά Μανώλη; Τον Τριανταφυλλόπουλο άλλα τον έλεγες. Δεν μπορείς Μανώλη μιά μέρα να αποκαλείς κάποιον «τον σημαντικότερο Έλληνα που είναι εν ζωή σήμερον» και την άλλην να τον αποκαλείς προδότη. Κάτι άλλο θα συμβαίνει.
Ο Καρυώτης συνεχίζει τον αγώνα του για την Πατρίδα και παραμένει ο σημαντικότερος Έλληνας που είναι εν ζωή σήμερον. Ορίστε το τελευταίο του άρθρο για την AOZ, μπας και μάθεις κάτι:
Σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα οι Έλληνες απανταχού της οικουμένης θα μάθουν ποιοί είναι οι προδότες του Έθνους.
Ἒχουν γνώση οἱ φύλακες τοῦἙλληνισμοῦ, όπως λες και εσύ Μανώλη.
-Γιαλτουρίδης
Και τώρα το άρθρο του Θεόδωρου Κ . Καρυώτη
Κατά το τελευταίο χρονικό διάστημα παρουσιάζεται από ορισμένους μια συστηματική προσπάθεια , να μειωθεί η αξία της ΑΟΖ επιδιώκοντας μάλιστα να μας πείσουν ότι δεν αποτελεί παρά ΜΟ∆Α . Παραλείπουν βέβαια με σκοπιμότητα να αναφέρουν , ότι εδώ για μερικά χρόνια κανένα κράτος δεν έχει προσφύγει στο ∆ιεθνές ∆ικαστήριο της Χάγης ζητώντας μόνο την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας αλλά ζητώντας ταυτόχρονα και την οριοθέτηση της ΑΟΖ .
Έτσι έχει ξεκινήσει μια έντονη συζήτηση για το θέμα της ΑΟΖ και ξαφνικά έχουν αρχίσει να εμφανίζονται και φανατικοί εχθροί της , αυτόκλητοι εμπειρογνώμονες του κρίσιμου αυτού εθνικού θέματος , οι οποίοι συζητούν με μεγάλη ευχέρεια ένα επιστημονικό θέμα χωρίς βεβαίως να έχουν καν μελετήσει τα απαραίτητα κείμενα . Είναι οι ίδιοι που όχι μόνο αγνοούν την αξία της ΑΟΖ αλλά προσπαθούν να μας πείσουν ότι το Ισραήλ και η Κύπρος κακώς έκαναν οριοθέτηση της ΑΟΖ και έχουν απεμπολήσει τα εθνικά τους συμφέροντα μια και αγνόησαν την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας . Είναι ξεκάθαρο σε όλους ότι η οριοθέτηση της ΑΟΖ ανάμεσα στην Κύπρο και το Ισραήλ αποτελεί όχι μόνο μία σημαντική οριοθέτηση αλλά ταυτόχρονα τα κράτη αυτά έχουν προχωρήσει σε θαλάσσιες έρευνες για την εξερεύνηση πετρελαίου και φυσικού αερίου και δεν σχεδιάζουν να οριοθετήσουν ποτέ την υφαλοκρηπίδα τους , διότι η έννοια αυτή , τουλάχιστον σε περιοχές όπως η Μεσόγειος όπου οι αποστάσεις μεταξύ κρατών είναι λιγότερες από 200 ν . μ ., έχει ξεπεραστεί από το 1982 από την έννοια της ΑΟΖ . Όμως υπάρχουν αρκετοί Έλληνες που επιμένουν να δίνουν μαθήματα στους Κύπριους και στους Ισραηλίτες τονίζοντας ότι « Η ΑΟΖ δεν έχει καμία σχέση με το θέμα του ορυκτού πλούτου . Με την υφαλοκρηπίδα σχετίζεται .” Προσπαθούν να μας πείσουν ότι ο βυθός ανήκει μόνο στην υφαλοκρηπίδα ενώ γνωρίζουν ότι και η ΑΟΖ έχει τα ίδια δικαιώματα στο βυθό και το υπέδαφός του . Σ ’ ένα πρόσφατο άρθρο του ο βουλευτής του ΠΑΣΟΚ Γιάννης Μανιάτης αναφέρει ότι :
« Τα κυριαρχικά δικαιώματα του παράκτιου κράτους επί της υφαλοκρηπίδας υφίστανται σύμφωνα με το ∆ιεθνές ∆ίκαιο εξ υπαρχής (“abinitio“) και αυτοδικαίως (“ipsofacto“), ανεξαρτήτως κατοχής ή ρητής διακήρυξης . Συνεπώς , το δικαίωμα εξερεύνησης και εκμετάλλευσης των πλουτοπαραγωγικών πόρων της υφαλοκρηπίδας δεν εξαρτάται ούτε επηρεάζεται από την κήρυξη Α . Ο . Ζ .»
Αυτό βέβαια είναι σωστό , αλλά αυτό όμως που δεν αναφέρει είναι ότι η εξερεύνηση και εκμετάλλευση της υφαλοκρηπίδας δεν μπορεί να γίνει εάν δεν οριοθετηθεί . Το Ισραήλ και η Κύπρος δίνουν οικόπεδα για εξερεύνηση στο βυθό της ΑΟΖ τους . Ξεχνούν επίσης , οι οπαδοί της υφαλοκρηπίδας , ότι στη δεκαετία του 1970, κατά τις συζητήσεις της ∆ιάσκεψης του ΟΗΕ για το ∆ίκαιο της Θάλασσας , οι αντιπροσωπείες των κρατών της Λατινικής Αμερικής , που έφεραν προς συζήτηση την νέα έννοια της ΑΟΖ , ζήτησαν να αγνοηθεί η ύπαρξη της υφαλοκρηπίδας μια και είχε ξεπεραστεί από αυτή της ΑΟΖ . Έτσι θα χρειαστεί εδώ να εξηγήσουμε για μια άλλη φορά τι ακριβώς είναι η ΑΟΖ και τι σημασία έχει η ΑΟΖ για ένα παράκτιο κράτος όχι μόνο για το βυθό και το υπέδαφός της , που συμπίπτει με την υφαλοκρηπίδα , αλλά ως και προς την υδάτινη στήλη της .
Ιστορική αναδρομή
Ένα από τα πιο σημαντικά έργα της ∆ιάσκεψης του ΟΗΕ για το ∆ίκαιο της Θάλασσας ήταν η δημιουργία και η κωδικοποίηση του θεσμού της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης ( ΑΟΖ ). Έτσι , δόθηκε τέλος στην χαώδη κατάσταση που επικρατούσε μέχρι τότε στο ∆ιεθνές ∆ίκαιο Αλιείας . Με βάση τα άρθρα 55, 56, 57 της νέας Σύμβασης (1982), ως Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη ορίζεται η πέραν και παρακείμενη της αιγιαλίτιδας ζώνης περιοχή , το πλάτος 3 της οποίας μπορεί να φθάσει μέχρι τα 200 ναυτικά μίλια ( ν . μ .) από τις γραμμές βάσης από τις οποίες μετράται το πλάτος της αιγιαλίτιδας ζώνης . Εντός της ΑΟΖ το παράκτιο κράτος ασκεί κυριαρχικά δικαιώματα σε θέματα που έχουν σχέση με την εξερεύνηση , την εκμετάλλευση , την διατήρηση και διαχείριση των φυσικών πηγών ζώντων ή μη των υδάτων , του βυθού και υπεδάφους της θάλασσας , καθώς και κυριαρχικά δικαιώματα , που αναφέρονται στην εξερεύνηση και οικονομική εκμετάλλευση των ρευμάτων και των υπερκείμενων της θάλασσας ανέμων . Είναι ξεκάθαρα από τις παραπάνω γραμμές γιατί η ΑΟΖ υπερτερεί της υφαλοκρηπίδας η οποία περιορίζεται μόνο στο βυθό και στο υπέδαφος αυτής .
Υπάρχουν τέσσερις βασικές θέσεις που δεν αμφισβητεί κανείς σε σχέση με την ΑΟΖ :
1. Η ΑΟΖ αποτελεί πλέον , χωρίς καμία αμφιβολία , μέρος του γραπτού και εθιμικού διεθνούς δικαίου , ιδιαίτερα τώρα που η Σύμβαση για το ∆ίκαιο της Θάλασσας έχει τεθεί σε ισχύ .
2. Η ΑΟΖ , σε αντίθεση με την υφαλοκρηπίδα , δεν ανήκει στο παράκτιο κράτος ipsojure , αλλά πρέπει σαφώς να ανακηρυχθεί από το παράκτιο κράτος . Εάν δεν συμβεί κάτι τέτοιο , ΑΟΖ απλώς δεν υφίσταται . Η θαλάσσια περιοχή ( η επιφάνεια και τα υπερκείμενα ύδατα ) που δεν θα ανακηρυχθεί ως ΑΟΖ , παραμένει νομικώς ( ως ) μέρος της ανοικτής θάλασσας .
3. Το νομικό περιεχόμενο αυτού του νέου θεσμού του διεθνούς δικαίου ορίζεται από το 5 ο Μέρος της Σύμβασης . Τα παράκτια κράτη δεν μπορούν να υπερβαίνουν τους περιορισμούς που τους έχουν επιβληθεί από το 5 ο Μέρος της Σύμβασης σχετικά με τα δικαιώματά τους , τις δικαιοδοσίες τους και τις υποχρεώσεις τους . Έτσι , ” άλλα ” κράτη έχουν δικαιώματα στην ΑΟΖ ενός παράκτιου κράτους και το παράκτιο κράτος δεν μπορεί να δημιουργήσει ΑΟΖ που να υπερβαίνει τα 200 ν . μ .
4 . Κανένα κράτος ή ομάδα κρατών δεν έχει το δικαίωμα να ισχυρισθεί ότι κάποιο παράκτιο κράτος δεν μπορεί να ανακηρύξει την δική του ΑΟΖ . Αν και πότε ένα παράκτιο κράτος ανακηρύξει την ΑΟΖ του εξαρτάται εντελώς από τη δική του δικαιοδοσία και βούληση .
Τα οφέλη που μπορούν να προκύψουν από τη δημιουργία ΑΟΖ μπορεί να είναι τεράστια εφόσον ένα πάρα πολύ μικρό κατοικήσιμο νησάκι βρίσκεται στρατηγικά τοποθετημένο σε απόσταση πέρα από 400 ν . μ . από οποιαδήποτε γειτονική χώρα . Έτσι , θα μπορεί επί παραδείγματι να εξασφαλίσει αποκλειστική ζώνη για αλιεία και εκμετάλλευση του θαλάσσιου 4 βυθού που να ξεπερνάει τα 125.000 τετραγωνικά μίλια , δηλαδή έκταση μεγαλύτερη από τη Γαλλία . Τέτοιου είδους περιπτώσεις παρουσιάζονται κυρίως στον Ειρηνικό Ωκεανό αλλά και στον Ατλαντικό . Στον Νότιο Ειρηνικό υπάρχει ένα νησιωτικό κράτος , το Κιριμπάτι ( πληθυσμός 60,000) που παλαιότερα είχε την ονομασία Νησιά του Γκίλμπερτ , που τώρα διαθέτει ΑΟΖ 770.000 τ . ν . μ .
* * Ο Θεόδωρος Κ . Καρυώτης υπήρξε μέλος της ελληνικής αντιπροσωπείας στη ∆ιάσκεψη του ΟΗΕ για το ∆ίκαιο της Θάλασσας και επιμελήθηκε του βιβλίου “GreeceandtheLawoftheSea“. Θεωρείται ο πρώτος Έλληνας που ασχολήθηκε με το θέμα της ΑΟΖ και τώρα τελευταία οι ιδέες του έχουν αρχίσει να συζητούνται ευρέως . ∆υστυχώς αυτή την περίοδο , που παίρνονται σημαντικές αποφάσεις για την ΑΟΖ , δεν έχει ζητηθεί η γνώμη του από την ελληνική κυβέρνηση.