Συνέντευξη του Σαΐτ Τσετίνογλου, Τούρκου ακαδημαϊκού
Από τον Γιώργο Κιούση δημοσιεύτηκε στην Ελευθεροτυπία
– Η εθνική εκκαθάριση χαρακτηρίζεται ως γενοκτονία;
«Οι πρακτικές που εφαρμόστηκαν διαθέτουν όλα τα αναφερόμενα χαρακτηριστικά της νομοθεσίας του ΟΗΕ για τη διάπραξη της Γενοκτονίας. Η πρώτη πρόβα της Γενοκτονίας έγινε κατά των Αρμενίων το 1909 στην Κιλικία. Η δεύτερη έγινε στα παράλια του Αιγαίου και την Ανατολική Θράκη, που αποτελεί την έναρξη της τραγωδίας των Ελλήνων των περιοχών αυτών. Υπό την οργανωτική καθοδήγηση του Μαχμούτ Τζελάλ (Μπαγκάρ) και του Κουστσούμπασι Εσρέφ, με τη συμμετοχή των νομαρχών, επάρχων και στρατιωτικών διοικητών εκτελέστηκε η επιχείρηση εκδίωξης και θανάτωσης των Ελλήνων».
– Ποιους θα κατονομάζατε ως υπευθύνους αυτής της πράξης;
«Έχουμε να κάνουμε με ομαδική υπαιτιότητα. Τους κεμαλιστές, την οθωμανική διοίκηση μαζί με τις δυνάμεις της Γερμανίας και Αυστροουγγαρίας, αλλά και τις δυνάμεις της Αντάντ (Αγγλία, ΗΠΑ, Γαλλία και τσαρική και μπολσεβική Ρωσία). Έχουμε την εκτέλεση μιας γενοκτονίας ενώπιον των οφθαλμών τους. Με την έναρξη των εκτοπισμών των Ελλήνων το 1913, τη δεύτερη φάση της εθνοκάθαρσης του 1919-1920 και την ανταλλαγή του 1923, ο πληθυσμός της Ανατολής μειώθηκε κατά 25%. Οι άνθρωποι αυτοί δεν ήταν γυμνοί. Οι ιδιωτικές και κοινοτικές περιουσίες τους αρπάχτηκαν. Το ζήτημα αυτό παραμένει ανοιχτό».
– Κάποιοι Έλληνες ισχυρίζονται ότι δεν έγινε Γενοκτονία…
«Η ιστορία “διαψεύδει” τους ιστορικούς αυτούς. Το πρώτο πλήγμα κατά των Ελλήνων πραγματοποιείται το 1914 με την εκδίωξη άνω των 250.000 από τις εστίες τους από τις περιοχές της Ανατολικής Θράκης και Δυτικής Ανατολίας. Τον Απρίλιο του 1915 ξεκινάει η επιχείρηση πορείας προς το θάνατο για τους Αρμενίους, Έλληνες της Ανατολής και του Πόντου, υπό την ονομασία Τεχτζίρ (εκτοπισμός). Η λεηλασία από τους μουσουλμάνους ακολουθούσε αμέσως. Αυτά αναφέρει ο Εμμ. Εμμανουηλίδης ως απ’ ευθείας μάρτυρας».
– Θα αναγνωρίσει το τουρκικό κράτος τη Γενοκτονία;
«Είμαστε ενώπιον ενός πολύ δύσκολου ζητήματος. Τουλάχιστον το 30% της σημερινής αξίας της κινητής και ακίνητης περιουσίας της Τουρκίας έχει προέλευση τη λεηλασία και αυτό σε τι χρηματικό ποσό αντιστοιχεί; Μιλάμε για αξία τρισεκατομμυρίων δολαρίων. Η περιουσία αυτή αρπάχτηκε από κάποιους και την πήραν κάποιοι. Διαπιστώνουμε ότι το φαινόμενο που ονομάζεται Ρεπουμπλικανική Τουρκία έχει ως θεμέλιο αυτή τη γιγάντια μεταφορά περιουσίας.
»Αν εξετάσουμε τη δημιουργία οποιασδήποτε καπιταλιστικής μονάδας στη σημερινή Τουρκία βρίσκουμε ελληνική ή αρμενική περιουσία. Αν εξετάσετε την ηγεσία των κεμαλιστών βλέπετε ότι όλοι σφετερίστηκαν περιουσίες Ελλήνων και Αρμενίων. Ακόμη και ο ίδιος ο Ατατούρκ δεν αποτελεί εξαίρεση. Σκεφτείτε ότι το Προεδρικό Μέγαρο στο Τσανκαγιά είναι του Αρμενιάν Κασαπιάν, που εκτοπίστηκε. Ολα τα θέρετρα του Ατατούρκ είναι αποτελέσματα σφετερισμού από Αρμενίους και Ελληνες».
– Τρομακτικοί οι αριθμοί;
«Ο αριθμός των Ελλήνων που εκτοπίστηκαν πριν από την έναρξη του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου είναι 1,5 εκατομμύριο, από τους οποίους οι μισοί έχασαν τη ζωή τους. Το μέγεθος της περιουσίας τους που κατασχέθηκε είναι πενταπλάσιο του ετήσιου οθωμανικού κρατικού προϋπολογισμού. Στην περίπτωση των Αρμενίων, η περιουσία που χάθηκε, εκτός από την πολιτιστική κληρονομιά, ανέρχεται σε 1,5 δισεκατομμύριο γαλλικά φράγκα της εποχής, χώρια οι καταθέσεις των Αρμενίων που κατασχέθηκαν».
– Η άρνηση εκτιμάτε ότι προέρχεται από φανατισμό;
«Όχι. Μιλάμε για την πρακτική σφετερισμού τεράστιου πλούτου, που αποτελεί το θεμέλιο της κοινωνικής και οικονομικής υπόστασης ενός σημαντικού μέρους των πλουσίων της Τουρκίας. Η τάξη που εξουσίασε την Τουρκία για πολλές δεκαετίες ήταν αυτή που ανήλθε στην εξουσία διά μέσου σφαγών και λαφυραγωγίας. Η σημερινή εξουσία, που είναι οι προύχοντες της Ανατολίας που πλούτισαν από τη Γενοκτονία, μέχρι την εποχή του Οζάλ έκρυβε στο προσκέφαλο τα προϊόντα αυτής της μεταφοράς πλούτου. Η αλυσίδα συνεχίζει χωρίς να σπάσουν οι κρίκοι της και αυτό καθιστά πολύ δύσκολη την αναγνώριση της Γενοκτονίας».