Λόγω ανησυχίας για καταστροφή της ελαιοπαραγωγής στην Ευρώπη, η Κομισιόν ανακοίνωσε ότι θα διαθέσει επτά εκατομμύρια ευρώ σε έρευνες για το διαβόητο βακτήριο Xylella fastidiosa, εξαιτίας του οποίου έχουν τεθεί σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης εκατομμύρια στρέμματα ελαιώνων στην Ιταλία.
Η ανακοίνωση της απόφασης για την «πολύ σοβαρή απειλή» έγινε στις Βρυξέλλες έπειτα από συνάντηση που οργάνωσε για το θέμα η Ευρωπαϊκή Αρχή Ασφάλειας Τροφίμων (EFSA), αναφέρει το BBC.
Το βακτήριο Xylella fastidiosa προέρχεται από τις ΗΠΑ, όπου μόλυνε επί δεκαετίες καλλιέργειες εσπεριδοειδών. Θεωρείται ένα από τα χειρότερα φυτοπαθογόνα του κόσμου, καθώς εκτός από τα ελαιόδεντρα προσβάλλει δεκάδες ακόμα είδη, όπως αμπέλια, αμυγδαλιές και ροδακινιές, καθώς και καλλωπιστικά είδη όπως η πικροδάφνη.
Στην Ευρώπη το βακτήριο πρωτοεμφανίστηκε το 2013, όταν ανιχνεύθηκε στην περιοχή της Απουλίας στη νότια Ιταλία. Έκτοτε έχει εντοπιστεί και στη νότια Γαλλία.
«Η εδραίωση του βακτηρίου και η εξάπλωσή του στην Ευρώπη είναι πολύ πιθανή» προειδοποίησε τον Ιανουάριο η EFSA, κάνοντας λόγο για «μείζονες επιπτώσεις» αν ο παθογόνος μικροοργανισμός εξαπλωθεί σε άλλες χώρες της ΕΕ.
Το Χ. fastidiosa μεταδίδεται από έντομα που απομυζούν το λεγόμενο ξύλωμα, τα αγγεία που μεταφέρουν νερό από τις ρίζες στα φύλλα. Εγκαθίσταται στα αγγεία αυτά και τα αποφράσσει, απονεκρώνοντας σταδιακά το φυτό.
Περίπου 1,1 εκατομμύρια ελαιόδεντρα, ή το 10% του συνόλου, εκτιμάται ότι έχουν μολυνθεί στην Απουλία, και η Επιτροπή συνέστησε την προληπτική εκρίζωσή τους.
Όπως είχε μεταδώσει τον Μάρτιο το Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων, ευρωπαίοι αξιωματούχοι είχαν κατηγορήσει την Ιταλία ότι επιδείνωσε την κατάσταση λόγω της απροθυμίας να ξεριζώσει αιωνόβια αλλά άρρωστα δέντρα.
Ανησυχία για ενδεχόμενη άφιξη του βακτηρίου υπάρχει και στην Ελλάδα.
Ανησυχία επικρατεί στους γεωργούς της Πελοποννήσου, οι οποίοι φοβούνται ότι το βακτήριο της Xylella fastidiosa μπορεί, αν φτάσει στη χώρα από την Ιταλία, να καταστρέψει το σύνολο των καλλιεργειών τους και να προκαλέσει ανεπανόρθωτη ζημιά στην οικονομία της περιοχής, αφού δεν υπάρχει αποτελεσματικός τρόπος αντιμετώπισής του.
To επικίνδυνο βακτήριο προέρχεται από τις ΗΠΑ και εντοπίστηκε για πρώτη φορά στην Ευρώπη το 2013, όταν άρχισε να καταστρέφει ελαιώνες στην Απουλία της νότιας Ιταλίας, με αποτέλεσμα να τεθεί σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης μια περιοχή 2,4 εκατομμυρίων στρεμμάτων.
Η προϊσταμένη του Κέντρου Προστασίας Φυτών και Ποιοτικού Ελέγχου στο Ναύπλιο, Σταυρούλα Τσώλη, ανέφερε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ πως υπάρχει εγρήγορση κι έχουν δοθεί οδηγίες στο επίπεδο της λήψης προληπτικών μέτρων. Μπορούμε να προστατεύσουμε τις καλλιέργειες, υπογράμμισε, εάν γίνεται σωστός έλεγχος στις πύλες εισόδου της χώρας, εκεί όπου γίνεται εισαγωγή πολλαπλασιαστικού υλικού και τόνισε ότι όλα τα φυτά θα πρέπει να έχουν φυτοϋγειονομικό διαβατήριο.
Ενδεικτικό της ανησυχίας των αγροτών είναι ότι η Ένωση Αγροτικών Συνεταιρισμών Κυνουρίας, με βασική παραγωγή την ελαιοκαλλιέργεια, έχει εκδώσει δέκα ανακοινώσεις για την Xylella fastidiosa, όπως δήλωσε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο πρόεδρος της Ένωσης Γιώργος Σακελλαρίου.
«Είμαστε σε επιφυλακή» υπογραμμίζει ο κ. Σακελλαρίου. «Έχουμε καλή συνεργασία με την διεύθυνση Γεωργίας. Εκείνο που φοβόμαστε είναι η παράνομη εισαγωγή δενδρυλλίων» πρόσθεσε.
Ο πρόεδρος της Ένωσης Μεσσηνίας Παναγιώτης Κατσούλης δήλωσε κι αυτός ανήσυχος, και ζήτησε να ενταθούν οι έλεγχοι στο πολλαπλασιαστικό υλικό που εισάγεται στην χώρα. Επισήμανε πάντως ότι η Μεσσηνία και η Λακωνία δεν εισάγουν ελαιόδεντρα.
Από την πλευρά του, ο πρόεδρος του Οινοποιητικού Συνεταιρισμού Νεμέας Παναγιώτης Χαντζάρας, έδειξε να μην γνωρίζει ότι το βακτήριο προσβάλει και τους αμπελώνες, λέγοντας ότι δεν υπάρχει ενημέρωση στο επίπεδο που θα έπρεπε.
Εκτίμησε πάντως πως, αν το βακτήριο μεταδίδεται από πολλαπλασιαστικό υλικό, «να είστε σίγουροι ότι δεν θα μείνει απολύτως τίποτα, γιατί δεν υπάρχει κανένας έλεγχος». Είπε μάλιστα ότι τα φυτοϋγειονομικά διαβατήρια «είναι κάποια χαρτιά τα οποία θα τα βρουν. Αν θέλουν να κάνουν δουλειά να πάνε οι γεωπόνοι και να κάνουν ελέγχους συνεχώς στους φυτωριούχους».
Η γεωτεχνικός, υπεύθυνη φυτοπροστασίας στην διεύθυνση Γεωργίας Λακωνίας, Αφροδίτη Γρηγοράκου, εξηγεί πως το βακτήριο Xylella fastidiosa είναι οργανισμός καραντίνας, ο οποίος προσβάλλει περισσότερα από εκατόν πενήντα φυτά όπως η ελιά, το αμπέλι, τα εσπεριδοειδή, τα πυρηνόκαρπα, καθώς και καλλωπιστικά αλλά και δασικά φυτά, όπως η βελανιδιά και ο πλάτανος.
Επισημαίνει ότι, η πρώτη επιβεβαιωμένη παρουσία του παθογόνου στην επικράτεια της Ευρωπαϊκής Ένωσης αναφέρεται στη νότια Ιταλία το 2013 με προσβολές σε ελιά, αμυγδαλιά, πικροδάφνη και βελανιδιά με προοδευτική εξάπλωση της ασθένειας και μεγάλες καταστροφές ελαιώνων.
Εξήγησε ότι το βακτήριο προσβάλλει τα αγγεία του ενεργού ξύλου, εμποδίζοντας τη μεταφορά του νερού και ανόργανων θρεπτικών στοιχείων στο φυτό, με αποτέλεσμα τα ασθενή φυτά να εκδηλώνουν συμπτώματα μαρασμού, νέκρωσης και ξήρανσης του φυλλώματος.
Επειδή τα συμπτώματα μοιάζουν με αδρομυκώσεις, τροφοπενίες ή ζημιές από ζιζανιοκτόνα, η κ. Γρηγοράκου υπογραμμίζει πως απαιτείται ιδιαίτερη προσοχή από τους καλλιεργητές για ενδεχόμενη προσβολή από το βακτήριο, αν λάβει κανείς υπόψη του, ότι πολλά φυτά μπορούν να προσβληθούν, αλλά να παραμείνουν ασυμπτωτικά.
Μέγιστη προσοχή, είπε, απαιτείται στους φυτωριούχους.
«Σε μια περιοχή όπως τη Λακωνία που οι ελιές, τα εσπεριδοειδή και τα αμπέλια αποτελούν τις δυναμικές και κύριες καλλιέργειες, με τα νέα δεδομένα που έχουν προκύψει στη γειτονική χώρα, την Ιταλία, το βακτήριο Xylella fastidiosa αποτελεί μια νέα απειλή για όλους μας» δήλωσε η αντιπεριφερειάρχης Λακωνίας Ντία Τζανετέα.
Υπογράμμισε ότι «μετά την τριστέτσα, την καταστρεπτική ίωση που προσβάλλει τα εσπεριδοειδή, η οποία εισήχθη στη Λακωνία το 2007 με μολυσμένα δενδρύλλια από την Ισπανία και την οποία τα τελευταία χρόνια προσπαθούμε να αναχαιτίσουμε με ασπίδα τους φυτοϋγειονομικούς ελέγχους που κάνει η διεύθυνση Αγροτικής Οικονομίας, “σκύβουμε” πάνω από την καινούρια απειλή προσπαθώντας να αποτρέψουμε τις ολέθριες επιπτώσεις που θα έχει η εμφάνιση του βακτηρίου στη Λακωνία μας».
Η αντιπεριφερειάρχης ανέφερε πως έχουν ξεκινήσει οι επιθεωρήσεις για το βακτήριο της Xylella. Ζήτησε επίσης την «χωρίς καθυστέρηση ενημέρωση και τη δυσπιστία σε κάθε “φερτή” και “άριστη” ποικιλία από άλλη χώρα, γιατί ακόμα και ένα όμορφο λουλούδι στον κήπο μας, μπορεί να φέρει την καταστροφή στην οικονομία της περιοχής μας».
http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231405509