- 1. Στρατηγικοί στόχοι της μεταρρύθμισης
- Οριζόντιος και κάθετος συντονισμός στην άσκηση δημόσιων πολιτικών
- Επίτευξη των βασικών στρατηγικών στόχων που έχουν ήδη τεθεί για την Δημόσια Διοίκηση και περιγράφονται στις Εκθέσεις της Ομάδας Δράσης για την Ελλάδα, την Έκθεση του ΟΟΣΑ για την Ελληνική Κεντρική Διοίκηση (2011), καθώς και τον Οδικό Χάρτη για την Διοικητική Μεταρρύθμιση
- Επίτευξη «κυριότητας» επί των μεταρρυθμίσεων μέσω της ενδυνάμωσης του ανθρώπινου δυναμικού της διοίκησης, δια της συμμετοχής του, στην αφομοίωση και υλοποίηση του μεταρρυθμιστικού έργου
- Εξασφάλιση «συνέχειας του Κράτους» και θεσμικής μνήμης
- 2. Αναγκαιότητα παρέμβασης
Η εκκίνηση ή συνέχιση των διοικητικών μεταρρυθμίσεων απαιτεί πλέον την συντονισμένη και θεσμική εμπλοκή σε αυτές ενός συγκροτημένου σώματος διοικητικών στελεχών. Αποτελεσματικότερη, αμεσότερη και οικονομικότερη είναι η κινητοποίηση κυρίως των στελεχών της Διοίκησης, που έχουν εκπαιδευτεί ήδη και διαθέτουν κατά τεκμήριο αυξημένο επαγγελματισμό, τεχνογνωσία και σύγχρονη νοοτροπία διοίκησης χωρίς «φόβο για την αλλαγή», κοινή γλώσσα επικοινωνίας αλλά και κοινή πρόσληψη της πραγματικότητας και των διοικητικών φαινομένων. Αντιθέτως, η adhoc κινητοποίηση στελεχών έχει πλέον συναντήσει τα όριά της, καθώς αντιμετωπίζεται ως κάτι ευκαιριακό. Τα στελέχη συνήθως «χάνονται» αμέσως μετά, δεν καλλιεργείται η αναγκαία ταύτισή τους με το παραγόμενο έργο και τα αποτελέσματά του με συνέπεια την έλλειψη ενδιαφέροντος, ανύπαρκτη λογοδοσία και χαμηλό βαθμό θεσμοποίησης.
- 3. Βασικ Προϋπόθεση Επιτυχίας
Ισχυρή και διαρκής πολιτική βούληση για τη συνεχή κινητοποίηση των στελεχών της Διοίκησης.
- 4. Χρονοδιάγραμμα
Άμεσα, δεδομένου ότι η εμπλοκή και κινητοποίηση του προσωπικού πρέπει να προηγηθεί της μεταρρυθμιστικής προσπάθειας και να αποτελεί το πρώτο βήμα αυτής, ώστε να είναι επιτυχής.
- 5. Νομικό μέσο :
Προεδρικό Διάταγμα ή Νόμος; Προκρίνεται η επιλογή της νομοθετικής παρέμβασης, για τους εξής τυπικούς και ουσιαστικούς λόγους:
- Ταχύτητα. Πέραν των άλλων, η εξουσιοδότηση του άρθρου 79 του Υπαλληλικού Κώδικα για έκδοση προεδρικού διατάγματος, προϋποθέτει την γνώμη της ΑΔΕΔΥ, καθώς και την προσυπογραφή όλων των Υπουργών και, συνεπώς, την εμπλοκή όλης της διοικητικής ιεραρχίας όλων των Υπουργείων.
- Το προσοντολόγιο και κυρίως το καθηκοντολόγιο του κλάδου πρέπει να αποτελεί κανόνα δικαίου ανώτερης τυπικής ισχύος των Οργανισμών των Υπηρεσιών, ώστε να εξασφαλίζεται η αποτελεσματική και ομοιόμορφη εφαρμογή στο σύνολο της Διοίκησης.
- 6. Περιεχόμενο της μεταρρύθμισης :
Α. Σύσταση του διυπουργικού κλάδου επιτελικών στελεχών
– Απαιτείται ο διυπουργικός συντονισμός των καθημερινών οριζόντιων αποφάσεων των Υπουργείων. Έως την θέσπιση «υπηρεσιών συντονισμού» σε κάθε Υπουργείο ακτινωτής δομής, πρέπει να προηγηθεί η συγκρότηση του σώματος των δημοσίων υπαλλήλων – επιτελικών στελεχών, που στη συνέχεια θα κληθεί να τις στελεχώσει.
– Μέσω του διυπουργικού κλάδου δημιουργείται η αναγκαία «δεξαμενή» στελεχών, με «αίσθημα του ανήκειν» και συνείδηση του ρόλου και του σκοπού τους, σε αντίθεση με την σημερινή άτυπη κατάσταση χαμηλής ή ανύπαρκτης θεσμοποίησης. Τα στελέχη του διυπουργικού κλάδου, πέραν των άλλων, θα λειτουργήσουν ως «φορέας αλλαγής» εντός της Διοίκησης.
– Μέσω του διυπουργικού κλάδου, θα αντλείται το αναγκαίο ανθρώπινο δυναμικό με την αξιοποίηση στελεχών, που σήμερα βρίσκονται διάσπαρτα σε όλος το εύρος του δημόσιου τομέα, ώστε να «επιστρατευθούν» άμεσα σε αντικείμενα όπως ο οριζόντιος συντονισμός των δημόσιων πολιτικών σε τομείς αιχμής (οριζόντιες πολιτικές), η υποστήριξη του οικείου φορέα στην υιοθέτηση και εφαρμογή τους, καθώς και ο συντονισμός, παρακολούθηση και ανατροφοδότηση των κάθετων πολιτικών. Με τον τρόπο αυτό επιτυγχάνεται η άμεση δημιουργία και κινητοποίηση, εμπειρογνωμόνων σε αντικείμενα όπως τα κάτωθι:
- Συντονισμός Δημόσιων Πολιτικών,
- Προγραμματισμός και Οργάνωση,
- Προϋπολογισμός,
- Καλή Νομοθέτηση,
- Διαφάνεια,
- Διοίκηση Ανθρώπινου Δυναμικού κλπ.
– Μέχρι την συγκρότηση «υπηρεσιών συντονισμού», οι οποίες θα υποκαταστήσουν τη στρατηγική λειτουργία των υπουργικών γραφείων τα αναγκαία στελέχη του κλάδου που αναλαμβάνουν καθήκοντα «επιτελικού στελέχους» τοποθετούνται στο ανώτατο επίπεδο διοίκησης, ήτοι στο γραφείο του Υπουργού. Αυτό είναι αναγκαίο προκειμένου να εξασφαλίζεται η συνέχεια και η δυνατότητα να επιτελούν το έργο τους, η οποία συνδυάζεται με αυξημένη λογοδοσία.
– Παράλληλα, τα στελέχη που μετατάσσονται στον κλάδο, διατηρούν το δικαίωμα που έχουν και σήμερα, να προΐστανται οργανικών μονάδων του δημοσίου. Με τον τρόπο αυτό, επιτυγχάνεται η καλύτερη επικοινωνία και εμπλοκή της διοικητικής ιεραρχίας στις προωθούμενες μεταρρυθμιστικές παρεμβάσεις, καθώς και η κινητικότητα των αυξημένου κύρους και τεχνογνωσίας στελεχών σε όλα τα επίπεδα διοίκησης (από Εισηγητής ως Γενικός Δ/ντης).Τα στελέχη που ανήκουν στον κλάδο είτε παραμένουν στις αρχικές τους θέσεις είτε στελεχώνουν, κατά προτεραιότητα, κρίσιμους για τη λειτουργία του κράτους φορείς όπως: ελεγκτικά σώματα, ανεξάρτητες και ρυθμιστικές αρχές, διεθνείς οργανισμούς, διαχειριστικές αρχές και ειδικές υπηρεσίες, γραφεία Υπουργών, Γενικών Γραμματέων, Διοικητικά Συμβούλια οργανισμών του Δημοσίου κλπ.
– Η συνεργασία του συνόλου της ιεραρχίας, ιδίως των Γενικών Γραμματέων (ΓΓ) και Γενικών Διευθυντών (Γ Δ/ντες) είναι αναγκαία για τον επιτυχή συντονισμό, πλην όμως δεν μπορούν να επιφορτιστούν αυτοί με το συγκεκριμένο ρόλο διότι:
- Οι ΓΓ δεν είναι μόνιμοι οπότε εμφανίζονται προβλήματα συνέχειας της Διοίκησης.
- Τόσο οι ΓΓ όσο και οι Γ Δ/ντες είναι ήδη επιφορτισμένοι με τεράστιο φόρτο εργασίας σχετικά με την κάθετη δημόσια πολιτική του οικείου φορέα
- Οποτεδήποτε επιχειρήθηκε ο οριζόντιος συντονισμός δια των προσώπων αυτών, εν πολλοίς απέτυχε.
- Ο καθημερινός φόρτος εργασίας τους και η εκτέλεση των κύριων καθηκόντων τους θα αποβεί εύλογα σε βάρος των νέων πρόσθετων απαιτήσεων.
- Το κόστος σε χρόνο και χρήμα για την επίτευξη του αναγκαίου κοινού επιπέδου τεχνογνωσίας, κουλτούρας και γλώσσας επικοινωνίας είναι ιδιαίτερα υψηλό.
- Χάνονται όλα τα πλεονεκτήματα συγκρότησης διυπουργικού σώματος στελεχών και εξακολουθούν να κατασπαταλούνται πόροι από την μη κινητοποίησή τους. Η τελευταία, για να είναι αποτελεσματική, πρέπει να προσλάβει επίσημο χαρακτήρα, θεσμικό και μόνιμο.
Β. Προσοντολόγιο του κλάδου
Στελέχωση του κλάδου κατά κύριο λόγο από:
– απόφοιτους της ΕΣΔΔΑ. Σε όλα τα συστήματα διοίκησης που ακολουθούν το σύστημα καριέρας για την σταδιοδρομία των στελεχών τους οι απόφοιτοι των εθνικών παραγωγικών Σχολών Διοίκησης επιστρατεύονται στη δημιουργία ενός επιτελικού σώματος δημοσίων υπαλλήλων με αυξημένες διοικητικές αρμοδιότητες. Πρόκειται απλώς για ευθυγράμμιση με την διεθνή πρακτική (βλ. παράδειγμα Γαλλίας, Γερμανίας, Ιταλίας κλπ).Σημειωτέον ότι, οι απόφοιτοι της ΕΣΔΔΑ συγκροτούν ήδη ένα σώμα στελεχών (περί τους 2000) που πληροί ήδη τα αναγκαία χαρακτηριστικά και μπορεί αμέσως να λειτουργήσει σε δίκτυο απαλλαγμένο από τη «νοοτροπία σιλό» που μαστίζει την ελληνική Διοίκηση (όπως κοινή εκπαίδευση, κουλτούρα και γλώσσα επικοινωνίας, αίσθημα του ανήκειν, κατά τεκμήριο αυξημένος επαγγελματισμός και τεχνογνωσία σε σχέση με το υπόλοιπο δημοσιοϋπαλληλικό σώμα αλλά και παράλληλα αυξημένος βαθμός ενσωμάτωσής τους σε αυτό).
– υπαλλήλους συναφών και ιδιαιτέρως αυξημένων τυπικών προσόντων, όπως η κατοχή διδακτορικού τίτλου σε αντικείμενα πολιτικής επιστήμης, νομικής, οικονομικών, δημόσιας διοίκησης, διοίκησης ανθρώπινου δυναμικού κ.α..
Είναι ιδιαιτέρως κρίσιμο να παραμένει μικρός ο αριθμός των δυνάμενων να ενταχθούν στον κλάδο , ώστε να μην αλλοιώνεται το κρίσιμο χαρακτηριστικό του ως ένα συνεκτικό και εύκολο στην διοίκησή του σώμα, ανάλογα με τις ανάγκες.
Γ. Καθηκοντολόγιο του κλάδου
– Κύρια αποστολή του κλάδου είναι ο συντονισμός και παρακολούθηση των δημόσιων πολιτικών σε υπηρεσιακό επίπεδο.
– Καθήκον των υπαλλήλων του κλάδου αποτελεί η υποστήριξη των δομών του φορέα για:
- Την υλοποίηση και εμπέδωση μεταρρυθμιστικών παρεμβάσεων στο δημόσιο τομέα
- Το σχεδιασμό και προγραμματισμό της διοικητικής δράσης, στο πλαίσιο της πολιτειακής αποστολής του φορέα, καθώς και την εφαρμογή του Προϋπολογισμού Προγραμμάτων
- Την εφαρμογή της διοίκησης μέσω στόχων και την εισαγωγή συστημάτων μέτρησης απόδοσης και αποτελεσματικότητας του φορέα και του προσωπικού
- Την εφαρμογή των αρχών καλής νομοθέτησης
- Την παρακολούθηση των διεργασιών της Ε.Ε., τη συνδιαμόρφωση των κοινοτικών πολιτικών και την ενσωμάτωση του κοινοτικού κεκτημένου στο εθνικό δίκαιο
- Την ορθολογική διοίκηση του ανθρώπινου δυναμικού
– Για την επίτευξη της αποστολής του, υπάλληλοι του κλάδου στελεχώνουν:
- τη Δημόσια Διοίκηση, σε όλα τα επίπεδα θέσεων ευθύνης
- Ειδικές μονάδες υποστήριξης και παρακολούθησης πολιτικών
- Κατά προτεραιότητα, κρίσιμους για τη λειτουργία του Κράτους φορείς, όπου απαιτούνται υψηλά διοικητικά προσόντα, όπως διαχειριστικές αρχές, ανεξάρτητες και ρυθμιστικές αρχές, ελεγκτικά σώματα της διοίκησης,
- Επιτροπές και ομάδες εργασίας και «ομάδες δράσης» που συστήνονται για την αντιμετώπιση σύνθετων δημόσιων προβλημάτων
- Τη Μόνιμη Ελληνική Αντιπροσωπεία στην Ευρωπαϊκή Ένωση, καθώς και λοιπούς διεθνείς οργανισμούς
- Στελεχώνουν με τουλάχιστον τριετή θητεία, με απόφαση του Υπουργού Διοικητικής Μεταρρύθμισης & Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης και του Πρωθυπουργού ή του κατά περίπτωση αρμόδιου Υπουργού το Γραφείο του Πρωθυπουργού, τη Γενική Γραμματεία της Κυβέρνησης, Γραφεία Υπουργών, Αναπληρωτών Υπουργών, Υφυπουργών, Γενικών και Ειδικών Γραμματέων.
- Η ως άνω θητεία δύναται να ανανεώνεται έως δύο φορές, με την ίδια διαδικασία και μετά από σύμφωνη γνώμη του Υπηρεσιακού Συμβουλίου του κλάδου.
- Συμμετέχουν στη στελέχωση Διοικητικών Συμβουλίων και λοιπών οργάνων διοίκησης Οργανισμών του Δημοσίου.
Δ. Διοίκηση του κλάδου
Ο κλάδος υπάγεται στον Γενικό Γραμματέα της Κυβέρνησης. Συστήνεται ειδικό Υπηρεσιακό Συμβούλιο (Υ.Σ.) για τη διοίκηση του κλάδου (υπηρεσιακές μεταβολές κ.λπ.). Το Υ.Σ. συγκροτείται από πέντε (5) υπαλλήλους του κλάδου, εκ των οποίων τρεις (3) επιλέγονται με κλήρωση και δύο (2) είναι αιρετοί.
Ε.
Μετά την σύσταση του κλάδου ακολουθεί η δομική μετάβαση προς ένα επιτελικό κράτος – στρατηγείο
Εντός του πλαισίου των στρατηγικών στόχων της μεταρρύθμισης (βλ σημείο 1), προτείνεται η σύσταση «Μονάδων Συντονισμού Δημόσιων Πολιτικών στα Υπουργεία και τις Αποκεντρωμένες Διοικήσεις, τις Περιφέρειες, μεγάλους ΟΤΑ και μεγάλα ΝΠΔΔ (ανάλογα με το ύψος του προϋπολογισμού τους) καθώς και σύσταση «Κεντρικής Μονάδας Συντονισμού Μεταρρυθμίσεων» ως ακολούθως.
Σύσταση «ΜονάδωνΣυντονισμού Δημόσιων Πολιτικών»
- Συστήνονται «Μονάδες Συντονισμού Δημόσιων Πολιτικών» στα Υπουργεία, τις Αποκεντρωμένες Διοικήσεις, Περιφέρειες, μεγάλους ΟΤΑ και μεγάλα ΝΠΔΔ. Οι Μονάδες υπάγονται απευθείας στην πολιτική ηγεσία της εκάστοτε Υπηρεσίας.
- Αποστολή των Μονάδων είναι ο συντονισμός των δημόσιων πολιτικών σε τομείς αιχμής και η υποστήριξη του οικείου φορέα την υιοθέτηση και εφαρμογή τους:
- Σε κάθε Μονάδα συστήνονται Γραφεία για την υποστήριξη και εφαρμογή τομεακών και οριζόντιων πολιτικών όπως:
- Γραφείο Συντονισμού Δημόσιων Πολιτικών
- Γραφείο Στρατηγικού Σχεδιασμού και Ανασχεδιασμού Διαδικασιών
- Γραφείο Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης
- Γραφείο Εφαρμογής των Αρχών Καλής Νομοθέτησης και Ενσωμάτωσης της Ενωσιακής Νομοθεσίας
- Γραφείο Εφαρμογής της Διοίκησης μέσω στόχων
- Γραφείο Διοίκησης Ανθρώπινου δυναμικού
- Οι Μονάδες στελεχώνονται με απόφαση του αρμόδιου Υπουργού από υπαλλήλους του «Διυπουργικού Κλάδου ….»που έχουν συμπληρώσει τουλάχιστον πέντε (5) έτη πραγματικής δημόσιας υπηρεσίας. Για το σκοπό αυτό εκδίδεται ειδική πρόσκληση – ανακοίνωση, στην οποία ορίζεται κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια.
- Στις Μονάδες προβλέπονται οι θέσεις (α) Συντονιστή και (β) Στελέχους, καθώς και ειδικό καθηκοντολόγιο. Η κάλυψη των παραπάνω (α) θέσεων γίνεται κατόπιν κρίσεων, οι οποίες διενεργούνται από το ειδικό Υπηρεσιακό Συμβούλιο του κλάδου ύστερα από σχετική αξιολόγηση, κατά την οποία λαμβάνονται υπόψη τα τυπικά και ουσιαστικά προσόντα του υπαλλήλου, καθώς και η προϋπηρεσία του. Η θητεία σε θέση Συντονιστή λογίζεται ως προϋπηρεσία προϊσταμένου Διεύθυνσης, η θητεία σε θέση Στελέχους ως προϋπηρεσία προϊσταμένου Τμήματος.
- Οι υπάλληλοι τοποθετούνται στις Μονάδες για θητεία πέντε (5) ετών, με δυνατότητα ανανέωσης. Η θητεία δεν μπορεί να ξεπεράσει τα δέκα (10) συνεχόμενα έτη και τα δεκαπέντε (15) στο σύνολο της καριέρας του υπαλλήλου. Η μετακίνηση υπαλλήλων μεταξύ των Μονάδων είναι δυνατή οποτεδήποτε, μετά από αίτησή τους ή λόγω υπηρεσιακών αναγκών, με κοινή απόφαση του Γενικού Γραμματέα της Κυβέρνησης και των οικείων Υπουργών ή μονοπρόσωπων οργάνων της Διοίκησης κατά περίπτωση, ύστερα από σύμφωνη γνώμη του ειδικού Υπηρεσιακού Συμβουλίου του κλάδου. Μετακίνηση, μετάθεση ή μετάταξη των υπαλλήλων των Μονάδων σε άλλη οργανική μονάδα του ίδιου ή διαφορετικού φορέα επιτρέπεται ύστερα από αίτησή τους, όχι όμως πριν τη λήξη της θητείας τους. Ο περιορισμός δεν ισχύει σε περίπτωση που υπάρχει σπουδαίος λόγος, ο οποίος αιτιολογείται ειδικά.
- Ορίζονται κίνητρα αποδοτικότητας, χρηματικά και ηθικά βραβεία αριστείας, σύμφωνα με την αποδοτικότητα και αποτελεσματικότητα κάθε Μονάδας.
Β. Σύσταση «Κεντρικής Μονάδας Συντονισμού Μεταρρυθμίσεων»
1. Συστήνεται «Κεντρική Μονάδα Συντονισμού Μεταρρυθμίσεων» στο Γραφείο του Πρωθυπουργού.
2. Αποστολή της Μονάδας είναι η παρακολούθηση των διοικητικών μεταρρυθμίσεων και η αξιολόγησή τους. Βασική αρμοδιότητα της Μονάδας είναι η εποπτεία και ο συντονισμός των Μονάδων Συντονισμού Πολιτικής.
3. Η Μονάδα στελεχώνεται από υπαλλήλους του Διυπουργικού Κλάδου Διοίκησης που έχουν συμπληρώσει τουλάχιστον πέντε (5) έτη πραγματικής υπηρεσίας.
4. Η τοποθέτηση των υπαλλήλων στη Μονάδα γίνεται με απόφαση του Γενικού Γραμματέα της Κυβέρνησης ύστερα από γνώμη του ειδικού Υπηρεσιακού Συμβουλίου του κλάδου, που λαμβάνει υπόψη τα τυπικά και ουσιαστικά προσόντα του υπαλλήλου, καθώς και την προϋπηρεσία του.
5. Οι υπάλληλοι τοποθετούνται για θητεία τεσσάρων (4) ετών, με δυνατότητα ανανέωσης. Η θητεία τους μπορεί να διακόπτεται οποτεδήποτε ύστερα από ειδικά αιτιολογημένη απόφαση του αρμοδίου για την τοποθέτηση οργάνου. Οι υπηρετούντες στη Μονάδα έχουν τη θέση του Συντονιστή και η θητεία τους λογίζεται ως προϋπηρεσία προϊσταμένου Διεύθυνσης.
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι
Σχέδιο διατάξεων για τη σύσταση ενιαίου κλάδου επιτελικών στελεχών
«Άρθρο …
Διυπουργικός κλάδος
- Συστήνεται ενιαίος διυπουργικός κλάδος, με τον τίτλο «Κλάδος Επιτελκών Στελεχών», στον οποίο εντάσσονται οι απόφοιτοι της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Διοίκησης και Αυτοδιοίκησης, καθώς και οι κάτοχοι διδακτορικού σε αντικείμενα πολιτικής επιστήμης, νομικής, οικονομικών, δημόσιας διοίκησης, διοίκησης ανθρώπινου δυναμικού κ.α., εκτός από όσους εντάσσονται υποχρεωτικά σε άλλον κλάδο ή όσους εγγράφως ζητήσουν την εξαίρεσή τους.
- α. Αποστολή του κλάδου είναι ο συντονισμός και παρακολούθηση των δημόσιων πολιτικών σε υπηρεσιακό επίπεδο.
β. Για την επίτευξη της αποστολής του, υπάλληλοι του κλάδου στελεχώνουν τη Δημόσια Διοίκηση, σε όλα τα επίπεδα θέσεων ευθύνης. Στελεχώνουν επίσης, ειδικές μονάδες υποστήριξης και παρακολούθησης πολιτικών και, κατά προτεραιότητα, κρίσιμους για τη λειτουργία του Κράτους φορείς, όπως διαχειριστικές αρχές, ανεξάρτητες και ρυθμιστικές αρχές, ελεγκτικά σώματα της διοίκησης, τη Μόνιμη Ελληνική Αντιπροσωπεία στην Ευρωπαϊκή Ένωση και λοιπούς διεθνείς οργανισμούς, καθώς και λοιπούς σχηματισμούς της Διοίκησης, όπου απαιτούνται υψηλά διοικητικά προσόντα. Δύνανται επίσης να στελεχώνουν, με θητεία, τη Γενική Γραμματεία της Κυβέρνησης, Γραφεία Υπουργών, Αναπληρωτών Υπουργών, Υφυπουργών, Γενικών και Ειδικών Γραμματέων, όργανα διοίκησης ΝΠΔΔ, καθώς και να συμμετέχουν σε «ομάδες δράσης» που συστήνονται για την αντιμετώπιση σύνθετων δημόσιων προβλημάτων.
γ. Κύριο καθήκον των υπαλλήλων του κλάδου αποτελεί η υποστήριξη των δομών του φορέα για:
i. Την υλοποίηση και εμπέδωση μεταρρυθμιστικών παρεμβάσεων στο δημόσιο τομέα.
ii. Το σχεδιασμό και προγραμματισμό της διοικητικής δράσης, στο πλαίσιο της πολιτειακής αποστολής του φορέα, καθώς και την εφαρμογή του Προϋπολογισμού Προγραμμάτων.
- Την εφαρμογή της διοίκησης μέσω στόχων και την εισαγωγή συστημάτων μέτρησης απόδοσης και αποτελεσματικότητας.
- Την εφαρμογή των αρχών καλής νομοθέτησης.
- Την παρακολούθηση των διεργασιών της Ε.Ε. και τη συνδιαμόρφωση των κοινοτικών πολιτικών.
- Την ορθολογική διοίκηση του ανθρώπινου δυναμικού.
- Ο κλάδος υπάγεται στον Γενικό Γραμματέα της Κυβέρνησης
- Η κατανομή των θέσεων του κλάδου στην διοίκηση γίνεται με Πράξη του Υπουργικού Συμβουλίου, κατόπιν εισήγησης του Υπουργού Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης. Ανακατανομή είναι εφικτή, κατόπιν αιτήματος Υπουργείου ή άλλου φορέα της Δημόσιας Διοίκησης.
- Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης θεσπίζεται ειδικό μισθολόγιο για τους υπαλλήλους του κλάδου. Για την έκδοσή της λαμβάνονται υπόψη ιδίως τα αυξημένα προσόντα των υπαλλήλων του κλάδου και οι αντίστοιχες υποχρεώσεις που αναλαμβάνουν, καθώς και η δημοσιονομική κατάσταση της χώρας.
- Στον κλάδο είναι δυνατόν να ενταχθούν και άλλοι υπάλληλοι υψηλών προσόντων. Προεδρικό Διάταγμα που εκδίδεται με πρωτοβουλία του Υπουργού Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης, προβλέπει τα προσόντα και την εξεταστική – διαγωνιστική διαδικασία ένταξης στον κλάδο, τη σύσταση και συγκρότηση υπηρεσιακού συμβουλίου για τη διοίκηση του κλάδου, καθώς και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή του άρθρου αυτού. Σε κάθε περίπτωση πρέπει να διασφαλίζεται ότι οι μετατασσόμενοι στον κλάδο διαθέτουν τα αυτά τουλάχιστον προσόντα με τους υπαλλήλους που κατατάσσονται σε αυτόν, καθώς και την αυτή διοικητική αντίληψη. Για το σκοπό αυτό παρακολουθούν ειδικό πρόγραμμα επιμόρφωσης στο Ε.Κ.Δ.Δ.Α., διάρκειας τριών (3) έως πέντε (5) μηνών, όπως ορίζεται με το ως άνω Προεδρικό Διάταγμα.»
ΜΕΤΑΒΑΤΙΚΗ ΔΙΑΤΑΞΗ
«Εντός αποκλειστικής προθεσμίας ενός μηνός από την δημοσίευση του παρόντος, οι απόφοιτοι της Ε.Σ.Δ.Δ.Α. που υπηρετούν στην Δημόσια Διοίκηση, δύνανται να αιτηθούν, την μετάταξή τους στον «Διϋπουργικό Κλάδο Επιτελικών Στελεχών». Η μετάταξη στον κλάδο διενεργείται κατά παρέκκλιση των κείμενων διατάξεων, εντός προθεσμίας δύο μηνών από την δημοσίευση του παρόντος, με απόφαση του Υπουργού Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης ή με κοινή απόφαση του Υπουργού Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης και του κατά περίπτωση αρμόδιου Υπουργού».
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΙΙ
ΟΜΑΔΕΣ ΔΡΑΣΗΣ (TASKFORCES) ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΩΝ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΟΥ ΕΝΙΑΙΟΥΚΛΑΔΟΥ ΕΠΙΤΕΛΙΚΩΝ ΣΤΕΛΕΧΩΝ
Μετά τη σύσταση του νέου οριζόντιου κλάδου και των δομών που περιγράφονται παραπάνω, είναι θεμιτή η πλήρης αξιοποίηση των πλεονεκτημάτων τους για το Κράτος μέσω της απόκτησης δυνατότητας σχηματισμού ειδικών Ομάδων Δράσης (Task Forces) για την αποτελεσματική, ad hoc αντιμετώπιση προβλημάτων ή την ανάληψη πρωτοβουλιών με αναπτυξιακούς στόχους.
Εντοπισμός και περιγραφή προβλήματος:
Αδυναμία των Δημοσίων Υπηρεσιών να φέρουν σε πέρας σύνθετα έργα με τρόπο αποτελεσματικό. Αδυναμία συνεννόησης, συντονισμού και από κοινού διοικητικής δράσης μεταξύ διαφορετικών Υπηρεσιών. Εγκλωβισμός σε κύκλο εσωστρέφειας λόγω πολυνομίας, κακονομίας, τυπολατρίας, έλλειψης πρωτοβουλίας. Περιορισμένου εύρους πρόσληψη των δημοσίων προβλημάτων και αδυναμία συστημικής και ολιστικής τους προσπέλασης.
Νομικό μέσο: Νόμος, ο οποίος θα δίνει τη δυνατότητα σύστασης Ομάδων μέσω Αποφάσεων του Πρωθυπουργού.
Συνοπτική περιγραφή της πρότασης:
Δημιουργία μιας νέου τύπου διοικητικής δομής «άμεσης δράσης». Η δομή αυτή συστήνεται ad hoc, αποκλειστικά για την αποτελεσματική αντιμετώπιση ενός δημοσίου προβλήματος. Υπάγεται ιεραρχικά στη Γενική Γραμματεία της Κυβέρνησης. Δεν εντάσσεται στην παραδοσιακή ιεραρχία μιας Δημόσιας Υπηρεσίας. Στελεχώνεται από υπαλλήλους διαφορετικών Υπηρεσιών, προκειμένου να επιλύσει ένα δημόσιο πρόβλημα επαναλαμβανόμενο ή που χρονίζει ή που καθίσταται δισεπίλυτο λόγω της εμπλοκής πολλών οργανωτικών μονάδων – vetopoints – και του προβληματικού θεσμικού πλαισίου. Τα μέλη της ωστόσο θεωρούνται, κατά το πρότυπο των ελεγκτικών σωμάτων, ανώτερα ιεραρχικά από όσους κατέχουν θέσεις ευθύνης στις εμπλεκόμενες Υπηρεσίες. Αποτελείται από στελέχη διαφορετικών Δημόσιων Υπηρεσιών και πάντως όχι αποκλειστικά των εμπλεκομένων Υπηρεσιών, τα οποία έχουν λάβει κατάλληλη εκπαίδευση, ώστε να είναι σε θέση να συλλάβουν, να αντιληφθούν και να αντιμετωπίσουν το Δημόσιο Πρόβλημα στην ολότητά του. Τέτοια εκπαίδευση παρέχεται από την Εθνική Σχολή Δημόσιας Διοίκησης και Αυτοδιοίκησης. Τα στελέχη αυτά πρέπει να ανήκουν στον κλάδο επιτελικών στελεχών (για λόγους αποτελεσματικότητας, καλύτερης συνεργασίας, κοινής αντίληψης και κοινής γλώσσας επικοινωνίας) αποσπώνται, χωρίς γνώμη του φορέα προέλευσης, μέχρι τη λήξη της αποστολής της Ομάδας. Ο χρόνος απασχόλησής τους σε αυτήν λογίζεται για κάθε συνέπεια ως χρόνος θητείας προϊσταμένου Τμήματος.
Στην Πράξη/Απόφαση σύστασης της κάθε Ομάδας αναγράφονται: Το δημόσιο πρόβλημα που καλείται να αντιμετωπίσει, τα επιδιωκόμενα αποτελέσματα – στόχοι, τα στελέχη που την αποτελούν και η καταληκτική ημερομηνία κατά την οποία η Ομάδα θα παραδώσει τα αποτελέσματα και θα πάψει να υφίσταται.
Τρόπος δράσης: Περιγραφή και ανάλυση του προβλήματος στο σύνολό του, συγκέντρωση νομοθεσίας, συλλογή πληροφοριών, μελέτη και ένταξή του σε πλαίσιο εθνικών και κοινοτικών δημόσιων πολιτικών, καταγραφή εμπλεκομένων μερών. Καθορισμός των απαιτούμενων διοικητικών ή και νομοθετικών ενεργειών. Δράσεις μέσω αλληλογραφίας και μέσω επί τόπου επαφών. Συνεργασία με τις Μονάδες Συντονισμού Μεταρρυθμίσεων και την Κεντρική Μονάδα Συντονισμού Μεταρρυθμίσεων. Προτάσεις προς τις αρμόδιες Υπηρεσίες για την έκδοση των σχετικών διοικητικών πράξεων, οι οποίες θα εκδίδονται υποχρεωτικά εντός οριζόμενης προθεσμίας. Συνεχής ενημέρωση της Γενικής Γραμματείας της Κυβέρνησης μέσω Εκθέσεων Προόδου, οι οποίες θα κοινοποιούνται στους καθ’ ύλην αρμόδιους Υπουργούς και σε συλλογικά κυβερνητικά όργανα. Στις Εκθέσεις περιγράφονται όλες οι ενέργειες αλλά και η ανταπόκριση των εμπλεκομένων Υπηρεσιών. Οι Υπηρεσίες μπορούν να διατυπώνουν παρατηρήσεις αλλά οι σχετικές οδηγίες δίνονται αποκλειστικά από τη Γενική Γραμματεία της Κυβέρνησης. Έκαστη Ομάδα μπορεί να προτείνει νομοθετικές παρεμβάσεις, τηρουμένων των αρχών της καλής νομοθέτησης σε συνεργασία με τις αντίστοιχες Μονάδες Συντονισμού Μεταρρυθμίσεων, εφόσον κρίνεται ότι κάτι τέτοιο μπορεί να συμβάλει στην αποτελεσματικότερη διεκπεραίωση των υποθέσεων και στη βελτίωση των διαδικασιών.
Εσωτερική διάρθρωση: Σε κάθε ομάδα ορίζεται επικεφαλής υπάλληλος του κλάδου επιτελικών στελεχών με το βαθμό του Συντονιστή, ο οποίος μπορεί να επικουρείται από βοηθούς Συντονιστές ανάλογα με την ευρύτητα του έργου και τη συνθετότητα της αποστολής, καθώς και από τα Στελέχη.
Προσδοκώμενα οφέλη:
Αποτελεσματικότητα της Διοικητικής δράσης με προφανή οικονομικά οφέλη. Διάτρηση των διοικητικών στεγανών και υπέρβαση των προβλημάτων συντονισμού και επικοινωνίας. Αναδιάταξη των διοικητικών δυνάμεων και προσανατολισμός στην επίτευξη συγκεκριμένων στόχων, δηλαδή στην αποτελεσματική αντιμετώπιση και θεραπεία δημοσίων προβλημάτων που σήμερα χρονίζουν και δημιουργούν σοβαρό οικονομικό, κοινωνικό, αναπτυξιακό αντίκτυπο. Εκπαιδευτική λειτουργία: Οι προτάσεις και οι νομοθετικές πρωτοβουλίες που θα αναλαμβάνονται με αφορμή συγκεκριμένα έργα θα αποτελούν διοικητικό κεκτημένο και θα συμβάλλουν στην ποιοτική λειτουργία της διοίκησης – έτσι θα αποτρέπουν στην επανάληψη παρόμοιων φαινομένων στο μέλλον. Πλήρης εκμετάλλευση του ανθρώπινου δυναμικού. Δημιουργία μιας νέας, επαγγελματικής δημιουργικής κουλτούρας.
Παραδείγματα:
Διαχείριση αποβλήτων, διευκόλυνση επενδύσεων που κινδυνεύουν να αποτραπούν λόγω γραφειοκρατίας, διαχείριση περιβάλλοντος, αξιοποίηση δημόσιας περιουσίας, μετατροπή της Ολυμπιακής Κληρονομιάς σε φιλικό για τους πολίτες ανταγωνιστικό πόλο ανάπτυξης κ.ά. Εξειδικευμένο παράδειγμα: Η Γενική Γραμματεία της Κυβέρνησης συστήνει Ομάδα Δράσης με διάρκεια 9 μήνες και αποστολή την οριστική επίλυση του ζητήματος της προσέγγισης των υδροπλάνων σε νησιά του Αιγαίου. Η Ομάδα αποτελείται από 12 μέλη: Τον Συντονιστή, έναν βοηθό Συντονιστή και δέκα Στελέχη. Αντικειμενικός στόχος, μετά από το χρονικό διάστημα αυτό να έχουν επιλυθεί όλα τα προβλήματα και να εκτελούνται κανονικά πτήσεις.
Αρχή της οικονομικότητας: Κόστος ελάχιστο έως ασήμαντο, προσδοκώμενα οφέλη σε μέγιστο βαθμό. Εξοικονόμηση σημαντικότατων πόρων από τη μείωση του γραφειοκρατικού και διοικητικού κόστους που θα επιφέρει η αποτελεσματική λειτουργία των Ομάδων.
Προσιδιάζει τόσο στις αρχές της οργανωτικής δομής τύπου μητρώου, όσο και σε αυτές των ομάδων έργου, όπως διδάσκει η θεωρία του project management, από τις οποίες αντλεί στοιχεία, προσαρμοσμένα όμως στην ελληνική διοικητική πραγματικότητα. Οι συμμετέχοντες θα έχουν την αίσθηση του ανήκειν σε μια ομάδα αλλά και σε ένα Σώμα Στελεχών, αφού κατά κανόνα θα προέρχονται από τον ενιαίο κλάδο επιτελικών στελεχών και θα έχουν αναπτύξει ισχυρή τη βούληση της επιτυχίας, καθώς αν η ομάδα φέρει σε πέρας το έργο αυτό θα συνιστά και προσωπική τους επιτυχία που θα καταγράφεται και θα αναγνωρίζεται στην υπηρεσιακή τους εξέλιξη. Πρέπει να σημειωθεί ότι Ομάδες Διοίκησης Έργου ήδη συνιστώνται στην Δημόσια Διοίκηση, δεν έχουν όμως αυτόν τον χαρακτήρα.
Αρχή της διάχυσης: Η πρόταση δεν αποσκοπεί στο να υποβαθμίσει, αλλά στο να συνδράμει τις παραδοσιακές ιεραρχίες των Δημοσίων Υπηρεσιών οι οποίες, εν πολλοίς, βρίσκονται ακόμη στην κατάσταση των μεμονωμένων οχυρών (σιλό) που περιέγραφε πριν από 40 χρόνια ο καθηγητής Langrod. Το προτεινόμενο σχήμα δεν συνιστά υπονόμευση των υπαρχουσών δομών, δεν αποσκοπεί στην αστυνόμευση των υπηρεσιών, δεν επιτρέπει την αυτονόμηση των φορέων. Αντίθετα, συνιστά μια επιθετική «διάταξη μάχης» με ευέλικτη δομή, που θα έχει έντονο εργοκεντρικό χαρακτήρα. Φιλοδοξεί να απελευθερώσει τις κρυμμένες δυνάμεις του Δημόσιου Τομέα και να παρουσιάσει συγκεκριμένα, ορατά, μετρήσιμα αποτελέσματα προς όφελος των πολιτών, της οικονομικής ανάπτυξης, της κοινωνικής συνοχής, της περιβαλλοντικής προστασίας, ανατρέποντας την εικόνα που έχει σήμερα η κοινή γνώμη για το Δημόσιο. Οι στόχοι θα τίθενται από την Κυβέρνηση και θα εντάσσονται πάντα σε συγκεκριμένες δημόσιες πολιτικές.
Change Management:Η μετάβαση στην αλλαγή θα είναι ομαλή. Η λειτουργία των Ομάδων δεν πρόκειται να επιφέρει επιπτώσεις τύπου σοκ στις Δημόσιες Υπηρεσίες αφού δεν πρόκειται για εσωτερική αλλαγή και δεν αναμένεται να δημιουργήσει αρνητικό κλίμα μεταξύ του ανθρώπινου δυναμικού τους. Αντίθετα, θα δοθεί η αίσθηση της αρωγής, της επικουρικότητας αλλά και της ένταξης σε έναν ενιαίο, κρατικό μηχανισμό που ελλείπει σήμερα. Επιπλέον, η επίτευξη ενός σκοπού αναμένεται να έχε ιδιαίτερα θετικά αποτελέσματα στην ψυχολογία των στελεχών όλων των εμπλεκομένων Υπηρεσιών και να δημιουργήσει κίνητρα και ταύτιση του προσωπικού με αυτές.
Επιπλέον οφέλη: Μετά την ολοκλήρωση του έργου μίας Ομάδας, συντάσσεται σχετική Έκθεση προς τη Γ.Γ. της Κυβέρνησης, το Υπουργείο Διοικητικής Μεταρρύθμισης και τα εμπλεκόμενα Υπουργεία / Υπηρεσίες όπου αναλύονται τα ανακύψαντα προβλήματα και υποβάλλονται προτάσεις αντιμετώπισης. Δημιουργείται έτσι μια ενιαία βάση δεδομένων όπου εισρέουν όλα τα διαπιστωθέντα προβλήματα / δυσλειτουργίες και παρακολουθείται η αντιμετώπισή τους. Επιπλέον, δημιουργείται μια κρίσιμη μάζα στελεχών υψηλής κινητικότητας που μεταφέρουν τεχνογνωσία και εμπειρία