Πόσο αποφασισμένος είναι ο Μάριο Ντράγκι στο να προχωρήσει σε ποσοτική χαλάρωση; Αναλυτές και οικονομολόγοι εμφανίζονται διχασμένοι για το εάν ο ιταλός κεντρικός τραπεζίτης κάνει το μεγάλο βήμα. Κάποιοι θεωρούν πως οι δεσμεύσεις του διοικητή της ΕΚΤ περί αντισυμβατικών μέτρων δεν είναι τίποτε άλλο παρά λεονταρισμoί, καθώς στους κόλπους της ΕΚΤ υπάρχουν έντονες διαφωνίες για την εφαρμογή του συγκεκριμένου προγράμματος.
Και παραπέμπουν στις δηλώσεις του Ιβ Μερς, ο οποίος μπορεί να είπε ότι η ΕΚΤ καταρτίζει σχέδια για μεγάλης κλίμακας αγορές στοιχείων του ενεργητικού (ουσιαστικά για ποσοτική χαλάρωση ή αλλιώς τύπωμα χρήματος), για την περίπτωση που χρειαστούν. Ωστόσο τόνισε πως η ευρωτράπεζα απέχει, ακόμα αρκετά από αυτό το σημείο.
Και ο Γιενς Βάιτμαν ξεκαθάρισε ότι η θέση του απέναντι στην ποσοτική χαλάρωση δεν έχει αλλάξει, υπονοώντας ότι παραμένει αρνητικός απέναντι στο ενδεχόμενο. Όπως είπε, το σενάριο του αποπληθωρισμού είναι μόνο υποθετικό, και δεν έχουμε φτάσει ακόμα εκεί. Ο Γερμανός κεντρικός τραπεζίτης εξέφρασε την εκτίμηση ότι ο πληθωρισμός θα επιστρέψει κοντά στο στόχο της ΕΚΤ για 2%. Και ξεκαθάρισε ότι τα μη συμβατικά μέτρα (μεταξύ των οποίων και η ποσοτική χαλάρωση) εξετάζονται μόνο για την περίπτωση που ο πληθωρισμός παραμένει σημαντικά χαμηλότερος των προβλέψεων για ένα μεγάλο διάστημα.
Πάντως, ο αντιπρόεδρος της ΕΚΤ, Βίτορ Κοντσάτσιο δήλωσε ότι η ΕΚΤ παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις στις αγορές και είναι έτοιμη να δράσει γρήγορα εάν αυτό χρειαστεί. Ο κεντρικός τραπεζίτης επιβεβαίωσε τη δέσμευση της ΕΚΤ να χρησιμοποιήσει μη συμβατικά εργαλεία, στο πλαίσιο της εντολής της, για να αντιμετωπίσει τους κινδύνους του χαμηλού πληθωρισμού, εάν αυτός επιμείνει για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Από την άλλη πλευρά κάποιοι οικονομολόγοι υποστηρίζουν πως μπορεί αγορές να πανηγυρίζουν για το διαφαινόμενο σχέδιο του Μάριο Ντράγκι να τυπώσει χρήμα μέσω της αγοράς τίτλων, προκειμένου να αντιμετωπίσει τον κίνδυνο του αποπληθωρισμού στην Ευρωζώνη, δεν γνωρίζουν όπως πως το σχέδιο αυτό έχει ένα μεγάλο πρόβλημα: Δεν υπάρχουν αρκετοί τίτλοι για να αγοράσει η ΕΚΤ.
Οι αναλυτές συμφωνούν πως το πιθανότερο σενάριο για το QE (πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης ή αλλιώς τυπώματος χρήματος) της ΕΚΤ είναι να γίνει μέσω της αγοράς τιτλοποιήσεων και όχι κρατικών ομολόγων (κάτι που θα χρησιμοποιηθεί μόνο ως λύση έσχατης ανάγκης). Κάτι τέτοιο είναι λογικό, καθώς ένας από τους βασικότερους στόχους του Draghi είναι να ενθαρρύνει τις τράπεζες να δανείσουν ξανά την πραγματική οικονομία. Όμως, ο ίδιος ο κεντρικός τραπεζίτης έχει χαρακτηρίσει την αγορά των τιτλοποιήσεων (asset backed securities – ABS, που αποτελούν ουσιαστικά τις τιτλοποιήσεις στεγαστικών δανείων, δανείων αυτοκινήτου, πιστωτικών καρτών κ.α.), ως “νεκρή”.
Εάν πράγματι το σχέδιο της ΕΚΤ περιοριστεί στην αγορά των ABS, τότε αυτό θα πρέπει να λάβει διαστάσεις πολύ μικρότερες του 1 τρισ. ευρώ που σύμφωνα με πρόσφατο δημοσίευμα εξέτασαν οι οικονομολόγοι της κεντρικής τράπεζας. Και αυτό γιατί η συνολική αγορά των τιτλοποιήσεων στην Ευρώπη άγγιζε το 2012 τα 250,9 δισ. ευρώ, την ώρα που στις ΗΠΑ ξεπερνούσε τα 1,55 τρισ. ευρώ. Το πρώτο εξάμηνο του 2013 πραγματοποιήθηκαν νέες εκδόσεις ύψους 83,5 δισ. ευρώ στην Ευρώπη, έναντι 880 δισ. ευρώ στις ΗΠΑ.
Και επιπλέον, οι περισσότερες από τις ευρωπαϊκές τιτλοποιήσεις δίνονται ως collateral στην ΕΚΤ, για να πάρουν οι τράπεζες ρευστότητα, κάτι που σημαίνει ότι εάν ο Mario Draghi θέλει να αγοράσει ABS, θα δυσκολευτεί πολύ να βρει αρκετούς τέτοιους τίτλους, ώστε να φέρει ένα υπολογίσιμο αποτέλεσμα στην πραγματική οικονομία.
Ο ίδιος ο Ντράγκι δήλωσε στις 3 Απριλίου ότι η ΕΚΤ θα μπορούσε να αποκτήσει πρόσβαση σε περισσότερες τιτλοποιήσεις δανείων εάν υπήρχε μια σχετική αγορά με καλύτερη ρευστότητα. Και αυτό την ώρα που τα συνολικά δάνεια στην Ευρωζώνη αγγίζουν τα 17 τρισ. ευρώ.
«Εάν μπορέσουμε να διασφαλίσουμε ότι τα δάνεια αυτά θα τιμολογηθούν σωστά, θα αξιολογηθούν και θα τεθούν υπό διαπραγμάτευση, όπως συνέβαινε με την αγορά των ABS πριν από την κρίση, τότε φυσικά θα είχαμε μια πολύ μεγάλη δεξαμενή assets», είπε.
Ουσιαστικά, η ΕΚΤ θεωρεί ότι το σημερινό εποπτικό περιβάλλον είναι υπερβολικά αυστηρό για τα ευρωπαϊκά ABS, με την κεντρική τράπεζα να παρουσιάζει από κοινού με την Τράπεζα της Αγγλίας ένα σχέδιο για την αναμόρφωση της αγοράς αυτής, κατά την Εαρινή Σύνοδο του ΔΝΤ στην Ουάσιγκτον, αυτή την εβδομάδα.
Παρότι η ΕΚΤ αναγνωρίζει πως η αγορά αυτή πρέπει να μεγεθυνθεί, εντούτοις φοβάται και τους κινδύνους, καθώς είναι γνωστό ότι η πολύπλοκη δομή των προϊόντων αυτών μπορεί να «κρύψει» το πραγματικό τους ρίσκο, όπως συνέβη με τις τιτλοποιήσεις των στεγαστικών δανείων στις ΗΠΑ.
Κάτω από αυτές τις συνθήκες, ο Richard Barwell, ανώτερος οικονομολόγος της Royal Bank of Scotland για την Ευρώπη, εκτιμά πως η ποσοτική χαλάρωση της ΕΚΤ δεν μπορεί σε αυτή τη φάση να γίνει μέσω των ABS.
Πάντως οι αναλυτές σύμφωνα με δημοσκόπηση του Bloomberg προβλέπουν χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα μέσα στους επόμενους δύο μήνες. Σχεδόν τα δύο τρίτα από τους αναλυτές που συμμετείχαν στη μηνιαία έκθεση του Bloomberg, προβλέπουν ότι θα υπάρξει κάποια σχετική κίνηση από το Μάρτιο Ντράγκι μέχρι τον Ιούνιο. Εξ αυτών, σχεδόν οι μισοί θεωρούν ότι ο διοικητής της ΕΚΤ ενδέχεται να εφαρμόσει πολλαπλά μέτρα από τη μείωση των επιτοκίων μέχρι την ποσοτική χαλάρωση, προκειμένου να πατάξει τον κίνδυνο αποπληθωριστικών πιέσεων.
«Η πλειονότητα των μελών του δ.σ. του ΕΚΤ δεν θέλει να προχωρήσει σε μεγάλης κλίμακας ποσοτική χαλάρωση» δηλώνει ο Frederik Ducrozet της Credit Agricole και συμπληρώνει: «Θα εξαντλήσουν όλες τις ευκολότερες επιλογές που έχουν πριν πιάσουν το μπαζούκα της ποσοτικής χαλάρωσης. Μέχρι τότε όμως, θα συνεχίσουν να μιλάνε για ποσοτική χαλάρωση».
Σημειώνεται ότι στην τελευταία συνεδρίαση της ΕΚΤ, ο Μάριο Ντράγκι δήλωσε πως “ομόφωνα” το διοικητικό συμβούλιο δεσμεύεται να χρησιμοποιήσει αντισυμβατικά μέτρα νομισματικής πολιτικής εφόσον κριθεί απαραίτητο. Αναφέρθηκε συγκεκριμένα στο ενδεχόμενο ποσοτικής χαλάρωσης, αλλά και αρνητικών επιτοκίων.
http://www.sofokleous10.gr/2012-07-24-09-27-56/266043-2014-04-10-22-04-46