Του AdityaChakrabortty.
Δεν χρειάζονται γνώσεις οικονομικών για να καταλάβεις τι έκαναν ήδη στους Κύπριους η Ευρώπη και το ΔΝΤ. Ο καθένας μπορεί να φανταστεί πόσο τρομερό θα ήταν να ξυπνούσε ένα πρωί και να ανακάλυπτε ότι οι αποταμιεύσεις του έχουν δεχτεί επιδρομή. Στις τέσσερις προηγούμενες «διασώσεις» των χρεοκοπημένων κρατών της ευρωζώνης, οι λεπτομέρειες καλύπτονταν από τεχνικές : αναδιάρθρωση του χρέους αυτό, δημοσιονομική εξυγίανση το άλλο. Με την Κύπρο, όμως, μια άμεση φορολόγηση έως 10% στις καταθέσεις, χρειάζεται λίγη εξήγηση.
Οι συνταξιούχοι χάνουν μέρος των συνταξιοδοτικών τους αποταμιεύσεων, προκειμένου να κρατηθούν στη ζωή οι δύο μεγάλες τράπεζες του νησιού. Σύμφωνα με το σχέδιο που ανακοινώθηκε αυτό το Σαββατοκύριακο (οι λεπτομέρειες θα ξαναμαγειρευτούν ώστε να κερδηθεί η κοινοβουλευτική υποστήριξη), οι φτωχότεροι Κύπριοι θα χτυπηθούν με φόρο 6.75% επί των περιουσιακών στοιχείων, έτσι ώστε να μετριαστούν οι επιπτώσεις για τους πλούσιους που, πρέπει να φτάσουν το 9.9%. Μέχρι την περασμένη Παρασκευή οι τραπεζικές καταθέσεις έως 100.000 ευρώ ήταν επισήμως προστατευόμενες. Ότι και να γινόταν, ένας συνταξιούχος με μια μικρό-κατάθεση 50.000 ευρώ δεν θα έχανε ούτε ένα σεντς.
Τώρα είναι φτωχότερος κατά 3.375 ευρώ, η μόνη του αποζημίωση θα είναι μετοχές σε μια χρεοκοπημένη τράπεζα. Αναπόφευκτα, έρχονται διαβεβαιώσεις ότι αυτά είναι μια απολύτως εφάπαξ εισφορά. Αλλά δίνονται από ένα Κύπριο υπουργό οικονομικών που πριν λίγες μέρες απέκλειε κάθε υποχρεωτική επίταξη των καταθέσεων με την φράση «δεν θα μπορούσε να υπάρξει πιο ηλίθια ιδέα». Όποτε ανοίξουν πάλι οι τράπεζες του νησιού , δύσκολα θα κατηγορήσει κανείς το κοινό για την απόσυρση του υπολοίπου των αποταμιεύσεων του.
Περιστασιακά οι οικονομικοί ρεπόρτερ αντιμετωπίζουν αφορμές για ιστορίες που έχουν προκαλέσει μαζική απόσυρση καταθέσεων, αλλά αυτή είναι η πρώτη φορά που βλέπω μια πολιτική που σχεδόν θα μπορούσε να είναι σχεδιασμένη για να την πυροδοτήσει.
Υπάρχουν νικητές, φυσικά. Βρίσκονται στα hedgefunds του Μayfair(1) που αγόρασαν το χρέος της Κυπριακής κυβέρνησης στοιχηματίζοντας ότι η ευρωπαϊκή ελίτ θα εφάρμοζε ακριβώς αυτό το γελοίο σύστημα. Περιλαμβάνονται οι βρώμικοι χρηματέμποροι που ξεπλένουν το χρήμα τους στο μικροσκοπικό φορολογικό παράδεισο. Με το παλιό σύστημα κάποιος με ένα εκατομμύριο ευρώ σε μια χρεοκοπημένη τράπεζα θα έχανε τα 900.000, τώρα φεύγει μακριά με ζημιά 99.000 ευρώ , στην χειρότερη.
Το Κυπριακό τραπεζικό σύστημα, οκτώ φορές μεγαλύτερο από το ΑΕΠ της χώρας, χρειάζεται επειγόντως να συρρικνωθεί, θα πρέπει να συγκρατηθεί και να μεταρρυθμιστεί.
Όλα αυτά, θα αποτελέσουν τα συνήθη κηρύγματα προς την υπόλοιπη Ευρώπη, για το πώς το τελευταίο ατύχημα είναι πραγματικά η εξαίρεση και όχι ο κανόνας. Ήδη από χθές οι τραπεζίτες στην Λισσαβώνα, εξέφρασαν το κλισέ « Η Πορτογαλία δεν είναι Κύπρος».
Και όπως οι βόρειο-Ευρωπαίοι πολιτικοί χαίρονταν να σπιλώνουν τους τεμπέληδες Έλληνες, έτσι θα ακούσετε σίγουρα να υποστηρίζουν ότι η Κύπρος, τα Cayman της Ευρώπης(2), ήταν πάντοτε λιγότερο μια οικονομία και περισσότερο ένα χρηματοπιστωτικό πλυντήριο. Αυτό που δεν θα ακούσετε είναι κάποια εξήγηση γιατί η Κύπρος έγινε δεκτή στο ευρώ πριν πέντε χρόνια, γιατί οι Βρυξέλλες δεν προσπάθησαν ποτέ να καθαρίσουν το χρηματοπιστωτικό σύστημα του νησιού ή το τι θα κάνουν με το νέο hot χρηματιστικό προορισμό που λέγεται Λεττονία.
Μετά από όλα αυτά που έχουμε δει τα τελευταία δυο χρόνια, δεν αποτελεί έκπληξη το ότι βλέπουμε μια ακόμα ευρω-διάσωση που πλήττει τους απλούς ανθρώπους με σκοπό να αναθερμάνει ένα χρεοκοπημένο χρηματοπιστωτικό σύστημα. Ούτε αυτή είναι η πρώτη φορά που μη-εκλεγμένοι αξιωματούχοι στις Βρυξέλλες και στο ΔΝΤ, έχουν σχεδιάσει ένα πρόγραμμα πολιτικής αυτοκτονίας και το παραδίδουν στην δημοκρατικά εκλεγμένη κυβέρνηση μιας μικρής, αδύναμης χώρας με την προσταγή ‘’ή το παίρνεις ή φεύγεις’’.
Αυτό που είναι διαφορετικό αυτή την φορά είναι η γύμνια της Κυπριακής ληστείας. Η δεξιά μπορεί να αναστατώσει τον τόπο για την μαζική παραβίαση των δικαιωμάτων της ιδιοκτησίας. Η Αριστερά μπορεί να θορυβήσει για την προφανή κοινωνική αδικία ενός φόρου που επιβάλλεται ακόμα και με τις τράπεζες κλειστές. Ωστόσο η ελίτ των Βρυξελλών για αυτό, πρέπει να ψάξει να υπερασπιστεί το σχέδιο της, αφού κατάφερε να επιτεθεί προς όλες τις πλευρές και να δημιουργήσει μια τεράστια τρύπα στην αξιοπιστία της ευρωζώνης.
Όπως κάποτε περιφρονητικά παρατήρησε ο Ταυλεράνδος με αφορμή την τελευταία γκάφα του Ναπολέοντα Βοναπάρτη « Είναι χειρότερο από ένα έγκλημα, είναι ένα λάθος».
Αυτό θα είναι το τελευταίο μάθημα αυτής της εβδομάδας. Μας δείχνει ξανά πόσο μακριά έχει απομακρυνθεί το ενιαίο νόμισμα από όλα αυτά τα θερμά λόγια της δεκαετίας του 90 περί της δημιουργίας ενός ηπειρωτικού καταφυγίου από την ταραχώδη παγκοσμιοποίηση. Όπως έχουμε δει από τότε που ξεκίνησε η κρίση χρέους, το Εuroclub εκφοβίζει τα φτωχότερα μέλη του στην κατάποση δηλητηριώδους λιτότητας και κοινωνικής υποβάθμισης προκειμένου να κρατηθεί σε τροχιά ένα χρεοκοπημένο σύστημα. Με αυτό τον τρόπο έχουν δημιουργήσει κλόουν όπως ο Πέπε Γκρίλο και κακοποιούς όπως η Χρυσή Αυγή.
Ένας φίλος μου, έχει μια μέση δουλειά στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Τα τελευταία χρόνια, μέσα από την Ελλάδα, την Ισπανία, την Ιρλανδία και την Πορτογαλία, κρατάει αποφασιστικά μια καθαρή στάση. Αυτό το σαββατοκύριακο, ενώ δίνοντας οι λεπτομέρειες της υπόθεσης της Κύπρου , μου έστειλε αυτό το mail: «Αυτό είναι που μπορεί να κάνει το Ευρωπαϊκό χρηματοπιστωτικό σύστημα; Μια άμεση απαλλοτρίωση των καταθέσεων επειδή δεν μπορεί να θεραπεύσει τα συστημικά του προβλήματα; Δεν είναι μόνο οι τράπεζες που έχουν χρεοκοπήσει. Είναι όλο το καταραμένο αυτό μοντέλο που έχει κάνει τον κύκλο του και εμείς το αρνούμαστε».
Όταν ακόμα και οι πιστοί του ευρώ, αυτοί που έχουν κτίσει τις καριέρες τους σε αυτό, εκφράζουν τώρα ένα τέτοιο εκ βάθρων σκεπτικισμό, πρέπει να αναρωτηθείτε για πόσο θα αντέξει και με ποια μορφή.
Πηγή: The Guardian
Μετάφραση: Σ.Κόγκας
Σημειώσεις της μετάφρασης:
- Mayfair, περιοχή στο κέντρο του Λονδίνου όπου εδρεύουν οι μεγαλύτερες offshore εταιρείες της Ευρώπης και όχι μόνο. Κέντρο υψηλής κερδοσκοπικής συσσώρευσης
- Cayman, ονομασία μικρών νήσων που βρίσκονται μεταξύ Κούβας και Τζαμάικας, υπό την Βρετανική επικυριαρχία. Θεωρούνται το παγκόσμιο κέντρο των offshore και είναι συνώνυμο του φορολογικού ‘’παραδείσου’’.
http://antapocrisis.gr/index.php/2012-04-24-19-41-01/item/749-kypros?acm=1924_35