«Πόλεμος» κεντρικών τραπεζιτών

Είναι η γυναίκα που κρατάει στα χέρια της τα ηνία της αμερικανικής οικονομίας.Είναι μια από τις πιο αναγνωρισμένες οικονομολόγους στον κόσμο κι όταν επιλέχθηκε από τον Πρόεδρο Ομπάμα για να διαδεχθεί τον Μπεν Μπερνάνκι στην ηγεσία της αμερικανικής Ομοσπονδιακής Τράπεζας (FED), λίγοι είχαν να αντιπροτείνουν κάποιον καταλληλότερο για τη θέση.

 

Εξάλλου η κυρία Γιέλεν είναι ένας από τους «ανθρώπους της FED», όντας στο στελεχιακό της δυναμικό από το 1994, μετά από μια μακρά ακαδημαϊκή καριέρα όταν παράλληλα κατείχε και τη θέση της επικεφαλής του οικονομικού συμβουλίου του πρώην Προέδρου Μπιλ Κλίντον.

Όντας πεπειραμένη μακροοικονομολόγος η ίδια, υπήρξε από την αρχή σκεπτική έναντι στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης που κατά πολλούς σχεδίασε ο πρώην κεντρικός τραπεζίτης Άλαν Γκρίσπαν και τελικώς υλοποίησε ο προκάτοχός της στη FED Μπεν Μπερνάνκι. 

Ήταν μάλιστα από τους πρώτους που έκρουσαν τον κώδωνα του κινδύνου για την πιθανότητα αποπληθωρισμού, υποστηρίζοντας ότι μια ελεγχόμενη άνοδος του πληθωρισμού μπορεί να οδηγήσει στην αύξηση της απασχόλησης. Το 2007 μόνη επέμενε πως έρχεται περίοδος ύφεσης με αφορμή την κρίση των τραπεζών. Είχε μάλιστα έρθει σε δημόσια αντιπαράθεση με αρκετά στελέχη της κεντρικής τράπεζας.

Το γεγονός ότι χρειάστηκε να περάσει σχεδόν ένας χρόνος έως ότου «πείσει» η κυρία Γιέλεν τους πολιτικούς ταγούς της χώρας ότι είναι αναγκαία η άρση της ποσοτικής χαλάρωσης, που είχε φτάσει στα όρια της στρέβλωσης της αγοράς, ήταν αρκετό για να συμπέσουν χρονικά οι αποφάσεις της ομοσπονδιακής τράπεζας με τις εκ διαμέτρου αντίθετες θέσεις της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας που στοχεύει να πάρει τη σκυτάλη από τους Αμερικανούς και – γιατί όχι; – να τους μιμηθεί στην μέθοδο αντιμετώπισης της κρίσης.

Η ουσία είναι πως οι Ευρωπαίοι αντιδρούν μεν με διαφορά φάσης αλλά δεν διστάζουν να υιοθετήσουν ακριβώς την «αμερικανική μέθοδο» ακριβώς την ώρα που οι Αμερικανοί την εγκαταλείπουν…

Κι εδώ κάπου οι αναλυτές παρεμβαίνουν και κάνουν λόγο για «πόλεμο» των κεντρικών τραπεζιτών, επιχειρηματολογώντας μάλιστα στην πλειονότητά τους υπέρ της επιλογής των Ευρωπαίων ιθυνόντων, υπέρ της επιλογής του Ευρωπαίου Κεντρικού Τραπεζίτη Μάριο Ντράγκι, να «πουσάρει» την αγορά, την πραγματική οικονομία και τις ταλανισμένες οικονομίες του Νότου της Ευρωζώνης, με την υιοθέτηση αντισυμβατικών μέτρων, με την αγορά ομολόγων και χρεογράφων, με τη χορήγηση δανείων σχεδόν μηδενικού επιτοκίου στις τράπεζες, γενικότερα με όλα εκείνα τα μέτρα που συνθέτουν ένα πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης «American style» την ώρα που η FED επέλεγε να σταματήσει οριστικά αυτό το πρόγραμμα.

Είναι προφανής η επιλογή που θα κάνουν οι επενδυτές, οι δραστηριοποιούμενοι στις χρηματαγορές, γιατί όχι ακόμη κι οι στυγνοί κερδοσκόποι: θα ρίξουν τα χρήματά τους εκεί που θα «πέσει» και χρήμα από την ΕΚΤ, στις ευρωαγορές δηλαδή.

Κι εκεί που τα πράγματα θα «σφίξουν», θα δοκιμαστεί η ανοχή της αγοράς, θα δοκιμαστεί η «υγεία» της οικονομίας, που πάντως επανήλθε χάρη στο μακροβιότερο πρόγραμμα παρέμβασης στην οικονομία που συνέλαβε ποτέ κεντρική τράπεζα. Ο Μπερνάνκι λειτούργησε την κεντρική τράπεζα των ΗΠΑ ουσιαστικά ως «λευκό ιππότη» και «δανειστή της ύστατης στιγμής» για τις αμερικανικές τράπεζες, για τις μεγάλες εξαγωγικές εταιρείες, ουσιαστικά για την ίδια την αμερικανική οικονομία. Η κυρία Γιέλεν ουδεμία τέτοια πρόθεση δεν δείχνει…

Τουναντίον, επιλέγοντας ευθεία ρήξη με τις απαιτήσεις της αγοράς και τις φωνές διαμαρτυρίας πάμπολλων επιχειρηματιών, η επικεφαλής της Ομοσπονδιακής Τράπεζας ανακοίνωσε στις 30 Νοεμβρίου του 2014 την ολοκλήρωση της πολιτικής της ποσοτικής χαλάρωσης.

Σύμφωνα με την επίσημη ανακοίνωση η Fed αποφάσισε τον τερματισμό του προγράμματος αγοράς ομολόγων και λοιπών χρεογράφων, αμέσως μετά την ολοκλήρωση του τρίτου και τελευταίου γύρου ποσοτικής χαλάρωσης που είχε ξεκινήσει τον Σεπτέμβριο του 2012, με μηνιαίο ρυθμό αγορών ομολόγων και στεγαστικών δανείων αξίας 85 δισ. δολαρίων». Στην ίδια ανακοίνωση η Fed μνημόνευσε τη σημαντική βελτίωση που παρείχε αυτή η πολιτική στην αγορά εργασίας καθώς η ανεργία μειώθηκε από το 8,1% στο 5,9% καθώς και στην ανάπτυξη της αμερικανικής οικονομίας η οποία καίτοι μη σταθερή, τουλάχιστον σταμάτησε ήδη από το α΄τρίμηνο του 2014 να είναι αρνητική. Με δυο λόγια το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης μπορεί να μην ήταν πανάκεια, αλλά «δούλεψε» προς την κατεύθυνση της αντιμετώπισης της ύφεσης…

Ακριβώς αυτό θέλει να συμβεί και στην Ευρώπη ο διοικητής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Μάριο Ντράγκι. Ο οποίος μέχρι τώρα έχει μετέλθει όλων των δυνατών μέτρων, αποφάσεων και «όπλων» για να βγάλει την Ευρωζώνη από την κρίση, έχει στείλει τα επιτόκια στο μηδέν και λύση δεν έχει βρει… Και κάπως έτσι, κόντρα μάλιστα στις απαιτήσεις και στους… φόβους της μεγαλύτερης οικονομίας της Ευρώπης, κόντρα στη βούληση της Γερμανίας, δήλωσε έτοιμος «να λάβει νέα μέτρα για την αποφυγή της οικονομικής στασιμότητας, εάν η ανάπτυξη και ο πληθωρισμός συνεχίσουν να καταπονούν την περιοχή».

Ουσιαστικά δεν έχει άλλες επιλογές, δεν του έχουν μείνει άλλα «όπλα» στη φαρέτρα παρά αυτά που περιλαμβάνουν αγορές κρατικών ομολόγων. Ό,τι δεν θέλει η Γερμανία δηλαδή, αλλά ίσως η μοναδική λύση για να ενισχυθούν πραγματικά οι οικονομίες της περιφέρειας, οι τράπεζες και οι μεγάλες εξαγωγικές επιχειρήσεις. Οι αγορές και οι επενδυτές θεωρούν πως μέσα στις πρώτες κιόλας εβδομάδες της νέας χρονιάς η ΕΚΤ θα προχωρήσει σε δανεισμό με ενέχυρο δάνεια ή λοιπές απαιτήσεις τραπεζών, διευρύνοντας τόσο τα «εργαλεία» άντλησης ρευστότητας, όσο και τις αποδεκτές βαθμίδες πιστοληπτικής ικανότητας.

Σύμφωνα με τραπεζικές πηγές, η ΕΚΤ εξετάζει το ενδεχόμενο να κάνει αποδεκτά ως ενέχυρα, ακόμα και «καλάθια» πιστωτικών απαιτήσεων. Πακέτα δηλαδή δανείων ή συμβάσεων εκχώρησης απαιτήσεων που θα έχουν «αποδεκτή» από την κεντρική τράπεζα αξιολογική διαβάθμιση.

Σήμερα οι τράπεζες της Ευρωζώνης μπορούν να δανείζονται από την ΕΚΤ με ενέχυρο δάνεια, αρκεί αυτά να έχουν υψηλή πιστοληπτική διαβάθμιση (δάνεια με τις υψηλότερες τρεις βαθμίδες ανά οίκο αξιολόγησης). Αν η ΕΚΤ αρχίσει να αποδέχεται ως ενέχυρα και «καλάθια» δανείων αυτομάτως διευρύνεται η βεντάλια και επομένως η δυνατότητα άντλησης ρευστότητας. Πρακτικά, οι τράπεζες θα μπορούν να διαμορφώνουν «καλάθια» με μέσο σταθμισμένο κίνδυνο, δηλαδή σε ένα «πακέτο» να… στριμώχνουν δάνεια υψηλής πιστοληπτικής διαβάθμισης μαζί με μη ενυπόθηκα ή γενικώς δάνεια χαμηλότερης διαβάθμισης τα οποία σήμερα γίνονται αποδεκτά μόνο από τον Ενιαίο Βοηθητικό Μηχανισμό Ρευστότητας (ELA).

Σε κάθε περίπτωση την απάντηση για το τι θα πράξει ακριβώς ο σινιόρε Ντράγκι αναμένεται να δοθεί από το Συμβούλιο Νομισματικής Πολιτικής που είναι προγραμματισμένο για τις 22 Ιανουαρίου. Κι εκεί θα φανεί εάν η Ευρώπη θα πάρει φέτος το πάνω χέρι στον άτυπο «πόλεμο των τραπεζιτών»

http://www.sofokleous10.gr/top-story/294040-to-%C2%AB%CF%8C%CF%80%CE%BB%CE%BF%C2%BB-%CF%84%CE%BF%CF%85-%CE%BD%CF%84%CF%81%CE%AC%CE%B3%CE%BA%CE%B9-%CE%BA%CE%B1%CE%B9-%CE%BF-%C2%AB%CE%B2%CF%81%CE%B1%CF%87%CE%BD%CE%AC%CF%82%C2%BB-%CE%B3%CE%B9%CE%B1-%CF%84%CE%B7%CE%BD-%CF%84%CE%B6%CE%AC%CE%BD%CE%B5%CF%84-%CE%B3%CE%B9%CE%AD%CE%BB%CE%B5%CE%BD