ΕΝΤΥΠΟ DEBATE
Γιάννης Βρούτσης, Γιάννης Δραγασάκης, Φίλιππος Σαχινιδης
Οι προτάσεις των κομμάτων για την οικονομία της χώρας
ΣΤΗΝ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ
ΣΤΟΥΣ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΥΣ
Δημήτρη Χατζηδημητρίου, Μάνο Βούλγαρη, Μιχάλη Χατζηκωνσταντίνου
Θα συμφωνήσετε με την κατάργηση του αφορολόγητου ορίου και των φοροαπαλλαγών όπως επιτάσσει το μνημόνιο;
Γιάννης Βρούτσης: Το φορολογικό μας σύστημα σήμερα είναι άθροισμα στρεβλώσεων, αντιφάσεων, αδικιών και υπερφορολόγησης με αποτέλεσμα να καθίσταται αναποτελεσματικό. Σήμερα, όσο ποτέ άλλοτε, επιβάλλεται να καταλήξουμε σε ένα εθνικό φορολογικό σύστημα του οποίου κυρίαρχα χαρακτηριστικά θα πρέπει να είναι η απλότητα, η σταθερότητα, η δικαιοσύνη και η ανάπτυξη. Το νέο φορολογικό σύστημα που προτείνει η ΝΔ θα συμβάλλει στην αναχαίτιση της ύφεσης, στην επανεκκίνηση της οικονομίας και στη δημιουργία πρωτογενών πλεονασμάτων.
Γιάννης Δραγασάκης: Η πολιτική των μνημονίων και η ανευθυνότητα των ελληνικών κυβερνήσεων έχουν δημιουργήσει μια κατάσταση οδυνηρή για τη μεγάλη πλειοψηφία της κοινωνίας και δραματική για την οικονομία. Το κράτος έχει δημοσιονομικά παραλύσει και επιχειρήσεις, ακόμη και υγιείς, καταστρέφονται από την πιστωτική ασφυξία. 0 κίνδυνος μιας ανεξέλεγκτης χρεοκοπίας δεν μπορεί να αποκλεισθεί. Η δική μας στρατηγική αποσκοπεί όχι στην αναστολή για κάποιες εβδομάδες ή για κάποιους μήνες, αλλά στην οριστική αποτροπή του κινδύνου αυτού. Ακριβώς γι’ αυτό τόσο στο πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ όσο και στην επιστολή του Αλ. Τσίπρα προς τους Ευρωπαίους ηγέτες δηλώνεται σαφώς ότι η μόνη λύση είναι η αντικατάσταση του μνημονίου από ένα σχέδιο ανόρθωσης της κοινωνίας, ανασυγκρότησης της οικονομίας και δίκαιης δημοσιονομικής προσαρμογής. Ένα από τα βασικά στοιχεία της οικονομικής πολιτικής που θα ακολουθήσουμε, αν οι πολίτες μας εμπιστευθούν τη διακυβέρνηση της χώρας, θα είναι και η ριζική μεταρρύθμιση του φορολογικού συστήματος, ώστε να εντοπίζεται το εισόδημα και η περιουσία κάθε πολίτη και να κατανέμεται δίκαια το φορολογικό βάρος. Στο πλαίσιο αυτό θα προχωρήσουμε α) στην κατάρτιση περιουσιολογίου, β) στην επανεξέταση από μηδενική βάση όλων των αδικών φορολογικών καθεστώτων, γ) στη φορολογική αποκάλυψη πτυχών της παραοικονομίας και δ) στην ανασυγκρότηση των φορολογικών μηχανισμών.
Φίλιππος Σαχινίδης: Η αναμόρφωση του φορολογικού πλαισίου εκτιμώ ότι πρέπει να εξεταστεί στο πλαίσιο ενός συντονισμένου και ολοκληρωμένου εθνικού διαλόγου, που θα οργανωθεί από την νέα κυβέρνηση, μόλις αυτή συγκροτηθεί. Να σας υπενθυμίσω ότι μέχρι και την παραμονή των εκλογών εργαστήκαμε συστηματικά για ένα νέο Εθνικό Φορολογικό Σύστημα και το σχετικό διάλογο τον ξεκινήσαμε πέρυσι τον Ιούλιο. Αλλά τα κόμματα, το ένα μετά το άλλο, έφυγαν από το τραπέζι του εθνικού αυτού διαλόγου και δεν καταφέραμε να προχωρήσουμε σε μια νομοθετική λύση, η οποία θα μπορούσε να οδηγήσει σε ριζικές απλουστεύσεις της φορολογικής νομοθεσίας και της φορολογικής διοίκησης. Είναι ευκαιρία, μετά τις εκλογές, ο διάλογος αυτός να ξεκινήσει εκ νέου και να οδηγήσει σε ένα σταθερό φορολογικό πλαίσιο με αναπτυξιακό προσανατολισμό.
Πρέπει να τροποποιηθεί το φορολογικό καθεστώς της εφοπλιστικής δραστηριότητας;
Γιάννης Βρούτσης: Υπογραμμίζω ότι τόσο η συνταγματική κατοχύρωση (άρθρο 107 του Συντάγματος) όσο και το σταθερό και διαχρονικό θεσμικό και δημοσιονομικό πλαίσιο που διέπει την εμπορική ναυτιλία, με νόμους αυξημένης τιπτικάς ισχύος (άρθρο 13 ΝΔ 2687/53 περί νηολόγησης πλοίων με ελληνική σημαία και Ν.27/1975 περί φορολογίας πλοίων), αποτελούν εγγύηση για τη βιωσιμότητα και την επιτυχία του πλαισίου που διέπει τη ναυτιλία Επομένως, το φορολογικό καθεστώς μπορεί να χαρακτηριστεί επαρκές. Αυτό, όμως, που οφείλουμε ως πολιτεία είναι να αναπτύξουμε μια μακροπρόθεσμη και σταθερή πολιτική, που θα στηρίζεται σε μια αμοιβαίως ωφέλιμη και ειλικρινή σχέση.
Γιάννης Δραγοσάκης: Επειδή αναγνωρίζουμε τη μεγάλη σημασία της εμπορικής ναυτιλίας, ο στόχος μας είναι να προχωρήσουμε σε μια Εθνική Προγραμματική Συμφωνία με τον κλάδο της ναυτιλίας και τον εφοπλιστικό κόσμο, μέσω της οποίας θα επιδιωχθούν οι ακόλουθοι στόχοι: α) η αύξηση των φορολογικών εσόδων από τον τομέα αυτό με τη δημιουργία ενός νέου. σταθερού φορολογικού καθεστώτος, β) την οργανική σύνδεση της ναυτιλίας με την εγχώρια οικονομία, την αύξηση της προστιθέμενης αξίας και της απασχόλησης, γ) τη χορήγηση κινήτρων για την ενθάρρυνση της ανάπτυξης νέων δραστηριοτήτων στον τομέα του θαλάσσιου τουρισμού, ναυπηγοεπισκευαστικής δραστηριότητας κλπ.
Φίλιππος Σαχινίδης: Διαχρονικά το θέμα φορολόγησης της εφοπλιστικής δραστηριότητας αποτελεί ένα ακανθώδες ζήτημα. Είναι αλήθεια πως η εφοπλιστική δραστηριότητα απολαμβάνει σημαντικών φοροαπαλλαγών. Ωστόσο, η δραστηριότητα αυτή χαρακτηρίζεται από ευελιξία και μεγάλη δυνατότητα άμεσης μεταφοράς της σε ανταγωνιστικές χώρες. Έτσι, λοιπόν, κάθε πρωτοβουλία για αλλαγές στο καθεστώς φορολόγησης θα πρέπει να περάσει μέσα από έναν εξαντλητικό διάλογο με τον εφοπλιστικό κλάδο, που θα αντιμετωπίσει και γενικότερα ζητήματα που τον απασχολούν, αλλά και θα αποτρέψει πιθανές αρνητικές επιπτώσεις βεβιασμένων ενεργειών στην απασχόληση των Ελλήνων ναυτικών και στην εισροή πολύτιμου ναυτιλιακού συναλλάγματος.
Ο έλεγχος του Δημοσίου στα τραπεζικά ιδρύματα πρέπει να ενισχυθεί;
Γιάννης Βρουτσης: Η απάντηση είναι αναμφίβολα καταφατική.
Παράλληλα, όμως, πρέπει να υπογραμμιστεί η ανάγκη ενίσχυσης της ρευστότητας και αναθέρμανσης της οικονομίας, προσπάθεια στην οποία επιβάλλεται να συμβάλουν και οι τράπεζες. Στο πλαίσιο αυτό, οι τράπεζες, δεδομένης και της προβλεπόμενης επανακεφαλαιοποίησής τους, πρέπει να προβούν σε πιο εκτεταμένες ρυθμίσεις και σε περισσότερους διακανονισμούς των δανείων.
Γιάννης Δραγασακης: Η δημόσια ιδιοκτησία και ο κοινωνικός έλεγχος των τραπεζών αποτελεί τη βασική προϋπόθεση που θα θέσουμε για όσα πιστωτικά ιδρύματα ανακεφαλαιοποιηθούν με δημόσιο χρήμα. Κάτι, άλλωστε, που συνέβη και σε πολλές άλλες χώρες στον κόσμο, μεταξύ των οποίων και στις ΗΠΑ. Βέβαια θα προχωρήσουμε σε διάλογο με τους εμπλεκόμενους φορείς για τη διαμόρφωση του αποτελεσματικότερου συστήματος δημόσιου ελέγχου.
Φίλιππος Σαχινίδης: Η δημοσιονομική κρίση και η ύφεση συμπαρέσυραν και το ελληνικό πιστωτικό σύστημα Με την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, αν οι ιδιώτες δεν συμμετάσχουν στην αύξηση μετοχικού κεφαλαίου στο κατ” ελάχιστο όριο που ορίζει ο νόμος, τότε οι τράπεζες θα περάσουν στον έλεγχο του ελληνικού δημοσίου. Ο έλεγχος του Δημοσίου σε αυτά την περίπτωση θα πρέπει να ενταθεί προς την κατεύθυνση της ανάκαμψης των πιστωτικών ιδρυμάτων και της αύξησης της αξίας τους, έτσι ώστε το αρχικό κόστος της ανακεφαλαιοποίησης να καλυφθεί και να επιστραφεί σε βάθος χρόνου στο φορολογούμενο. Στόχος είναι το ελληνικό πιστωτικό σύστημα να ανακτήσει το λειτουργικό του ρόλο, της χρηματοδότησης της ελληνικής οικονομίας.
Πώς πρέπει να φορολογείται η μεγάλη ακίνητη περιουσία;
Γιάννης Βρουτσης: Η Νέα Δημοκρατία, όπως άλλωστε έχει δεσμευθεί και στο πρόγραμμά της, προτίθεται να καταργήσει το επαχθές «χαράτσι» της ΔΕΗ και από 01.01.2013 θα αλλάξει ριζικά το φορολογικό πλαίσιο που διέπει την ακίνητη περιουσία. Πιο συγκεκριμένα, θα καταργήσουμε τη φορολόγηση ακινήτων που επιβάλλεται μέσω του λογαριασμού της ΔΕΗ, με ταυτόχρονη κατάργηση του Φόρου Μεγάλης Ακίνητης Περιουσίας. Στη θέση του θα δημιουργηθεί το ΕΤΑΚ, με πεδίο εφαρμογής το σύνολο της ακίνητης περιουσίας, όπως αυτό θα προσδιορίζεται από το Εθνικό Περιουσιολόγιο. θα αναπροσαρμοστεί το κόστος εκκίνησης και το ελάχιστο κόστος οικοδομής στις πραγματικές τιμές και επέκταση του EKKO σε όλες τις οικοδομικές άδετες (νέες κατασκευές και ανακατασκευές) και σης εγκρίσεις εργασιών μικρής κλίμακας, θα μειωθεί το ΦΠΑ στην οικοδομή στο 19%. Θα επεκταθεί η εφαρμογή των αντικειμενικών αξιών, όπου αυτές δεν υφίστανται, θα παγώσουν οι αντικειμενικές αξίες για 5 έτη (2010 έως και 2014). θα καθιερωθεί καθολικά -από 1/1/2013 διά μέσου Συμβολαιογράφων- η ηλεκτρονική υποβολή δηλώσεων φόρου μεταβιβάσεων ακινήτων, φόρου κληρονομιών, δωρεών και γονικών παροχών, καθώς και η δυνατότητα δημιουργίας -για πρώτη φορά- ηλεκτρονικού εθνικού περιουσιολογίου». Επίσης, θα εξαιρείται η αγροτική γη στους κατά κύριο επάγγελμα αγρότες και θα προβλέπεται αφορολόγητο που θα απαλλάσσει τις πολύ χαμηλής αξίας ιδιοκτησίες.
Γιάννης Δραγασάκης: Όταν ολοκληρωθεί το περιουσιολόγιο, η φορολόγηση της ακίνητης περιουσίας θα γίνεται σε συνάρτηση και με άλλα περιουσιακά στοιχεία που ενδεχομένως έχει ένας πολίτης. Και τούτο, διότι πρέπει να λαμβάνεται υπόψη η συνολική περιουσία και τα συνολικά εισοδήματα, δηλαδή τελικά η πραγματική φοροδοτική ικανότητα του κάθε πολίτη. Σε βραχυπρόθεσμο ορίζοντα ο ΣΥΡΙΖΑ έχει δεσμευτεί ότι θα καταργήσει το χαράτσι που επιβλήθηκε στην ακίνητη περιουσία για τα μικρομεσαία εισοδήματα και ειδικότερα, σε πρώτη φάση, στα πιο φτωχά στρώματα της ελληνικής κοινωνίας, όπως είναι οι άνεργοι και γενικά όσοι έχουν εισόδημα κάτω από το όριο της φτώχειας. Η μεγάλη ακίνητη περιουσία θα φορολογηθεί με έναν κλιμακωτό φορολογικό συντελεστή, στοιχείο που θα συζητηθεί, μεταξύ άλλων, κατά τον ευρύ διάλογο που θα διεξάγουμε με την κοινωνία εν όψει της υιοθέτησης του νέου φορολογικού συστήματος.
Φίλιππος Σαχινίδης: Έχουν συσσωρευτεί πολλοί φόροι πάνω στην ακίνητη περιουσία και υπό το κράτος απόλυτης ανάγκης εφαρμόστηκε και το τέλος ακινήτων. Αυτά πρέπει να αλλάξουν προς το ορθολογικότερο. Να ενοποιηθούν φόροι, έτσι ώστε να είναι σαφές και άμεσα προσδιορίσιμο το τι πληρώνει ο κάθε κάτοχος ακινήτου.
Είναι αναγκαίο να διευρυνθεί το πρόγραμμα αξιοποίησης της ακίνητης περιουσίας και της δημόσιας γης; Να περιλαμβάνει και την παραχώρηση υποδομών (όπως οδικοί άξονες, αεροδρόμια, λιμάνια, υδάτινοι πόροι, τουριστικές εγκαταστάσεις);
Γιάννης Βρουτσης: Η ακίνητη περιουσία και η δημόσια γη αποτελούν ένα σημαντικό κομμάτι πλούτου της χώρας, που δυστυχώς μέχρι σήμερα παραμένει ανενεργό και αναξιοποίητο. Η ΝΔ δίνει έμφαση στην όσο το δυνατόν ταχύτερη αξιοποίηση της, παράλληλα με το πρόγραμμα των αποκρατικοποιήσεων, το οποίο δυστυχώς λόγω των εκλογών έχει παγώσει. Η αξιοποίηση της ακίνητης περιουσίας του Δημοσίου κάτω από την παρούσα οικονομική συγκυρία είναι αναγκαία όσο ποτέ. Χωρίς μυωπικές ιδεοληψίες πρέπει να ενθαρρύνουμε την ιδιωτική πρωτοβουλία να συμμετέχει στην αξιοποίηση των οδικών αξόνων, των αεροδρομίων, των λιμανιών, των τουριστικών εγκαταστάσεων είτε μέσω ΣΔΙΤ, είτε με πολυετείς συμβάσεις παραχώρησης. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η σύμβαση παραχώρησης με την κινεζική COSCO στο λιμάνι του Πειραιά, η οποία μέσα σε δύο χρόνια τον μετέτρεψε στο πρώτο λιμάνι της Ευρώπης.
Γιάννης Δραγασάκης: Στο πρόγραμμά του ο ΣΥΡΙΖΑ προβλέπει ότι όλα τα δικαιώματα επί του φυσικού και του ορυκτού πλούτου της χώρας, περιλαμβανομένων και των πιθανών κοιτασμάτων υδρογονανθράκων, εφόσον αποδειχθούν οικονομικά εκμεταλλεύσιμα, καθώς και όλη η εμπορεύσιμη κινητή και ακίνητη περιουσία του κράτους, θα μεταφερθούν σε ειδικό, αποκλειστικά δημόσιο ταμείο. Οι πόροι αυτού του ταμείου θα καλύπτουν, κατά προτεραιότητα, μελλοντικές ανάγκες της κοινωνικής ασφάλισης. Επίσης προτεραιότητα θα δοθεί στη δημιουργία αναπτυξιακών κοινοπραξιών με τη συμμετοχή τόσο του Δημοσίου όσο και ιδιωτικών φορέων τόσο του εξωτερικού όσο και του εσωτερικού.
Φίλιππος Σαχινίδης: Η χώρα έχει ήδη πρόγραμμα αξιοποίησης της ακίνητης περιουσίας του Δημοσίου και οι ιδιώτες συμμετέχουν σε πολλές εταιρείες που αξιοποιούν υποδομές. Στο πλαίσιο αυτό πρέπει να προσπαθήσουμε να πετύχουμε τα μέγιστα δυνατά αναπτυξιακά οφέλη για τη χώρα, με ορθολογικό τρόπο, χωρίς προκαταλήψεις και ιδεολογικές αγκυλώσεις. Αυτό το αναφέρω με ιδιαίτερη έμφαση γιατί τελευταία γινόμαστε μάρτυρες ενός πλειστηριασμού αντιεπενδυτικών διακηρύξεων που προέρχονται κυρίως από την Αριστερά και απορρίπτουν συλλήβδην κάθε συγκεκριμένη πρωτοβουλία για την επενδυτική αξιοποίηση περιουσίας του Δημοσίου και αντί αυτού προτάσσει γενικόλογες και θολές διακηρύξεις κρατισμού.
Πώς κρίνετε την πρόταση για το λογιστικό έλεγχο του δημοσίου χρέους της χώρας; Την εισαγωγή ρήτρας ανάπτυξης για την αποπληρωμή του χρέους;
Γιάννης Βρούτσης: Είναι ξεκάθαρο και σαφές. Η μονομερής αναδιάρθρωση του χρέους μιας χώρας ή η μονομερής μη αναγνώριση μέρους αυτού, χωρίς συντεταγμένες διαδικασίες όπως αυτές προβλέπονται από τους διεθνείς Οργανισμούς, όπως έγινε στην περίπτωση του PSI, συνιστά χρεοκοπία της χώρας αυτής. Συνεπώς, δεν νομίζω πως μέσα σε ένα τέτοιο περιβάλλον γενικευμένης κρίσης είναι ωφέλιμο για τη χώρα μας να συζητάμε τέτοιες ιδέες και προσεγγίσεις. Οτιδήποτε άλλο μπορεί να συζητηθεί μέσα σε ένα περιβάλλον αμοιβαίας συνεργασίας και εμπιστοσύνης με τους εταίρους μας αμέσως μετά τις εκλογές. Άλλωστε, πολλά πράγματα έχει θέσει η ΝΔ στην ατζέντα της επαναδιαπραγμάτευσης.
Γιάννης Δραγασάκης: ο έλεγχος του χρέους είναι αναγκαίος σε κάθε περίπτωση. Πρέπει να αποκαλυφθούν οι όροι και οι συνθήκες που μας οδήγησαν στη χρεοκοπία. Σε ό,τι αφορά την αντιμετώπιση του θέματος, στρατηγικός στόχος μας και πρώτη επιλογή μας είναι μια ρύθμιση στο πλαίσιο μιας κοινής ευρωπαϊκής λύσης που θα αφορά στη διαγραφή μεγάλου μέρους του συσσωρευμένου χρέους, πιθανότατα μέσω της απορρόφησης του από την ΕΚΤ ή παρεμφερή θεσμό. Επιπλέον, σημαντική ανακούφιση θα αποτελούσε η σύνδεση του επιτοκίου με μια ρήτρα μεγέθυνσης της ελληνικής οικονομίας και απασχόλησης. Εφόσον μια τέτοια κοινή λύση για όλες τις υπερχρεωμένες χώρες δεν καταστεί άμεσα δυνατή, τότε θα αναζητήσουμε μεταβατικές λύσεις, όπως η αναστολή πληρωμής των τόκων για μερικά χρόνια, γεγονός το οποίο θα επιτρέψει να απελευθερωθούν πόροι προκειμένου να χρησιμοποιηθούν για την κάλυψη των χρηματοδοτικών αναγκών της οικονομίας. Πρέπει να γίνει κατανοητό και μέσα και έξω από τη χώρα ότι η Ελλάδα αλλά και καμιά χώρα δεν μπορεί να επιτύχει ταυτόχρονα δημοσιονομική προσαρμογή με την επίτευξη πρωτογενούς πλεονάσματος, χρηματοδότηση δημοσίων επενδύσεων και δημοσίων πολιτικών και πληρωμή των τόκων για το συσσωρευμένο χρέος ύψους 110 δισ. ευρώ μέχρι το 2020. Αυτό είναι μια άλυτη εξίσωση.
Φίλιππος Σαχινίδης: Ο δανεισμός του ελληνικού δημοσίου γινόταν και γίνεται μέσα από δημοκρατικές θεσμικές διαδικασίες που προβλέπει το Σύνταγμα και έχουν την έγκριση της Βουλής. Αυτό γίνεται και στο πλαίσιο της ψήφισης του προϋπολογισμού κάθε έτους κατά την εξέταση και ψήφιση από τη Βουλή του απολογισμού περασμένων ετών, αλλά και κάθε φορά που πραγματοποιείται συζήτηση για την πορεία εκτέλεσης του προϋπολογισμού στην αρμόδια επιτροπή οικονομικών της Βουλής. Επιπλέον το μεγαλύτερο μέρος του δανεισμού γίνεται μέσα από οργανωμένες αγορές. Πώς συμβαδίζουν αυτά με διεθνείς περιπτώσεις χωρών με επαχθές χρέος που δημιουργήθηκε από δικτατορικά καθεστώτα; Αποτελεί δε πρόκληση να μιλούν για ειδεχθές χρέος τα μέχρι πρότινος στελέχη της ΝΔ που ως υπουργοί ή υφυπουργοί συνετέλεσαν στην αύξηση του χρέους της χώρας από τα 180 δισ. στα 320 δισ. Αυτή η πρόταση αποτελεί προεκλογικό πυροτέχνημα των ακραίων λαϊκίστικων στοιχείων που σκόπιμα αποκρύπτει ης πραγματικές αιτίες δημιουργίας του χρέους που είναι τα χρόνια υψηλά δημοσιονομικά ελλείμματα ακόμη και όταν η χώρα είχε υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης. Να θυμίσω σε όλους αυτούς που μιλούν για μείωση του χρέους ότι είμαστε οι μόνοι στη σύγχρονη ιστορία της χώρας που πετύχαμε διαγραφή χρέους ύψους 105 δισ. που οδηγεί σε ετήσια εξοικονόμηση τόκων πάνω από 7 δισ. Αυτή τη στιγμή το χρέος της χώρας εξυπηρετείται με επιτόκιο 2%, όταν άλλες χώρες της Ευρωζώνης δανείζονται με 6% η 7%. Αν κάποιος έχει μια πρόταση που οδηγεί σε ακόμη χαμηλότερο επιτόκιο, ας την παρουσιάσει στους πολίτες.