Η επιστολή του Συνδέσμου Ελληνικής Κτηνοτροφίας στον Υφυπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης κ. Ροντούλη
Προβλήματα της Ελληνικής Κτηνοτροφίας – προτάσεις – αιτήματα
Κύριε Υπουργέ,
Σε μια εποχή που όλοι έχουν συνειδητοποιήσει ότι για την έξοδο από την κρίση χρειάζεται η ενίσχυση της πραγματικής οικονομίας και αυτή είναι πρωτίστως η ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΑ, σχεδόν κανένα από τα επείγοντα προβλήματά της δεν έχουν επιλυθεί.
Η κτηνοτροφία ασφυκτιά και πάρα πολλοί κτηνοτρόφοι εγκαταλείπουν το επάγγελμά τους, αφού το εισόδημά τους καταρρέει. Από τη μια μεριά έχουμε 10 χρόνια τις ίδιες σχεδόν τιμές στο κρέας και στο αιγοπρόβειο γάλα και μείωση στο αγελαδινό και από την άλλη το κόστος παραγωγής και οι ζωοτροφές έχουν αυξηθεί κατακόρυφα.
Η σημασία της κτηνοτροφίας
Σήμερα με την κτηνοτροφία ασχολούνται πάνω από 150.000 οικογένειες κτηνοτρόφων, που πρακτικά σημαίνει ότι οι απασχολούμενοι υπερβαίνουν τις 300.000 άτομα. Μάλιστα μεγάλος αριθμός εξ’ αυτών είναι εγκατεστημένοι στις ορεινές και προβληματικές περιοχές της χώρας δηλαδή δραστηριοποιούνται σε εξαιρετικά δύσκολες γεωκλιματικά συνθήκες. Η συνολική παραγωγή γάλακτος είναι 1.700.000 τόνοι και η παραγωγή κρέατος 500.000 τόνοι περίπου.
Επιπλέον 15.000 επιχειρήσεις περίπου δραστηριοποιούνται στην:
– Μεταποίηση προϊόντων κτηνοτροφίας, τυποποιητήρια κρέατος, βιομηχανία αλλαντικών δηλαδή τυροκομεία, γαλακτοβιομηχανία, σφαγεία.
– Καταστήματα πώλησης (κρεοπωλεία – γαλακτοκομικά είδη)
– Μεταφορικές εταιρείες και επιχειρήσεις
– Επιχειρήσεις παραγωγής και πώλησης ζωοτροφών.
– Επιχειρήσεις παραγωγής και πώλησης κτηνιατρικών φαρμάκων
Επιπλέον πολύ μεγάλο βάρος της φυτικής παραγωγής εξαρτάται από την ύπαρξη και λειτουργία των κτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεων.
Οικονομική κατάσταση των κτηνοτρόφων Η οικονομική κατάσταση των κτηνοτρόφων είναι εξαιρετικά άσχημη όχι μόνο λόγω της γενικότερης οικονομικής κρίσης αλλά κυρίως λόγω της υπερχρέωσης τους. Δεν είναι μόνο τα εμφανιζόμενα πιο κάτω δάνεια που οφείλουν στις τράπεζες οι κτηνοτρόφοι, αλλά και άλλα που έχουν εισπραχθεί με άλλη δικαιολογία (καταναλωτικά, στεγαστικά κ.λ.π.). Σύμφωνα με στοιχεία της ΑΤΕ* τα δάνεια των κτηνοτρόφων (φυσικών και νομικών προσώπων) είναι 1 δις. € περίπου. *Tα δάνεια προς τις υπόλοιπες τράπεζες υπολογίζονται στο 10 – 15% των δανείων της ΑΤΕ. Βέβαια η οικονομική κατάσταση των κτηνοτρόφων δεν θα μπορούσε να είναι καλύτερη, αφού σύμφωνα με στοιχεία της Στατιστικής Υπηρεσίας, οι μεν εισροές έχουν αυξηθεί κατακόρυφα τα τελευταία χρόνια, οι δε τιμές πώλησης των κτηνοτροφικών προϊόντων ή είναι στάσιμες ή μειωμένες. Ιδιαίτερα οι τιμές των ζωοτροφών το τελευταίο διάστημα έχουν σχεδόν διπλασιαστεί εξαναγκάζοντας τους κτηνοτρόφους να δαπανούν διπλάσια χρήματα σε σχέση με πέρσι. Τα στοιχεία επιβεβαιώνουν την κατακόρυφη αύξηση του κόστους των εισροών οι οποίες όμως είχαν αυξηθεί υπέρμετρα και τα προηγούμενα χρόνια και τη μείωση ή στασιμότητα των τιμών πώλησης των κτηνοτροφικών προϊόντων. Πολλοί κτηνοτρόφοι, κάτω από το βάρος των χρεών, εγκαταλείπουν το επάγγελμα με όλες τις αρνητικές συνέπειες (3.500 αγελαδοτρόφοι και 7.000 προβατοτρόφοι εγκατέλειψαν το επάγγελμα τα τελευταία 5 χρόνια). Ο κλάδος της κτηνοτροφίας, που καταλαβαίνετε πόσο σημαντικός είναι για τη χώρα, κινδυνεύει με κατάρρευση αν δεν παρθούν άμεσα μέτρα.
Τα προβλήματα της κτηνοτροφίας είναι πολλά και οξυμμένα (ελληνοποιήσεις, κτηνοτροφικό εισόδημα, αύξηση κόστους ζωοτροφών, κτηνοτροφικά χρέη, κ.λ.π). Μερικά εξ αυτών, ωστόσο απαιτούν άμεσα λύση δεδομένου ότι είναι ζωτικής σημασίας για την επιβίωση του κλάδου.
Αιτήματα – διεκδικήσεις που απαιτούν άμεσα λύση
1) Να επανέλθει ο ΕΛΟΓΑΚ στην υπηρεσία των κτηνοτρόφων και των μεταποιητών και να εξαιρεθεί από τη συγχώνευση με τους τρεις οργανισμούς ΕΘΙΑΓΕ, ΟΓΕΕΚΑ ΔΗΜΗΤΡΑ και ΟΠΕΓΕΠ. Ο ΕΛΟΓΑΚ είναι ένας αυτοχρηματοδοτούμενος Οργανισμός ο οποίος δεν επιδοτείται με ούτε ένα Ευρώ από τον δημόσιο προϋπολογισμό αλλά στηρίζεται αποκλειστικά στις εισφορές των επαγγελματικών κλάδων που ασχολούνται με το γάλα και το κρέας και μάλιστα με εισφορές που έχουν επιβληθεί σε εισαγόμενα προϊόντα όπου το κρέας και το αγελαδινό γάλα συνεισφέρουν ουσιαστικά λόγω του μεγάλου όγκου των εισαγωγών. Με τη συγχώνευση του Οργανισμού χάνεται πλέον η ανταποδοτικότητα των εισφορών των κτηνοτρόφων και η δυνατότητα στον ΕΛΟΓΑΚ, ιδιαίτερα μετά τη διαδικτυακή σύνδεση των σφαγίων για πάταξη του φαινομένου των ελληνοποιήσεων στα κρέατα, την προστασία του καταναλωτή και του εισοδήματος του κτηνοτρόφου.
2) Για την επιβίωση της ελληνικής κτηνοτροφίας απαιτείται άμεσα η ρύθμιση των κτηνοτροφικών χρεών. Για τη ρύθμιση των κτηνοτροφικών χρεών ο ΣΕΚ προτείνει: «Τα δάνεια των κτηνοτρόφων (φυσικών και νομικών προσώπων) όλων των κλάδων της κτηνοτροφίας (αιγοπροβατοτροφία – χοιροτροφία – βοοτροφία) ληγμένα και ενήμερα, παγώνουν για 3 χρόνια άτοκα με την εγγύηση του ελληνικού δημοσίου. Η αποπληρωμή τους θα γίνει σε 15 έτη με το εκάστοτε ισχύον επιτόκιο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ). Προϋποθέσεις ένταξης στη ρύθμιση είναι α) η επιχείρηση θα πρέπει να λειτουργεί τα 3 προηγούμενα της ρύθμισης έτη και β) η ρύθμιση να αφορά δάνεια έως 500.000 € ή τα πρώτα 500.000 € ή μεγαλύτερου δανείου)».
3) ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΕΙΔΙΚΟΥ ΤΑΜΕΙΟΥ για χαμηλότοκη χρηματοδότηση των κτηνοτρόφων, ιδιαίτερα για την αγορά ζωοτροφών. Τονίζεται η εξαιρετικά κρίσιμη κατάσταση που διέρχεται η κτηνοτροφία στη χώρα μας, λόγω της έλλειψης ρευστότητας των κτηνοτρόφων και της μη έγκαιρης πληρωμής τους από μεταποιητές γάλακτος κ.λ.π., με αποτέλεσμα την αδυναμίας τους να ανταποκριθούν στο κόστος προμήθειας των ζωοτροφών το οποίο έχει αυξηθεί τουλάχιστον 50% σε σχέση με πέρυσι. Αυτό, όπως είναι φυσικό έχει ως αντίκτυπο τη μείωση στην παραγωγή γάλακτος και κρέατος. Σημειώνεται ότι πέρα από τη μείωση στην παραγωγή αγελαδινού γάλακτος για πρώτη φορά φέτος καταγράφεται, σύμφωνα με τα στοιχεία που έδωσε ο ΕΛΟΓΑΚ αξιοσημείωτη κάμψη στην παραγωγή αιγοπρόβειου γάλακτος το 8μηνο του 2011 σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του προηγούμενου έτους.
4) Η γαλακτοβιομηχανία ΔΩΔΩΝΗ, παίζει σημαντικό ρόλο στον καθορισμό της πολιτικής για το γάλα σε πανελλαδικό επίπεδο και πρέπει να περάσει στα χέρια των οργανώσεων της Ηπείρου και των κτηνοτρόφων με απόδοση των μετοχών στις ΕΑΣ της Ηπείρου, στον Πανηπειρωτικό Κτηνοτροφικό Συνεταιρισμό και τους κτηνοτρόφους με βάση την ονομαστική τους αξία.
5) Θεσμοθέτηση και εφαρμογή νέου πλαισίου για τη γενετική βελτίωση των φυλών αγροτικών ζώων στη χώρα μας. Να δημιουργηθούν κέντρα Γενετικής Βελτίωσης στην Κρήτη και στην Πελοπόννησο. Οι προτάσεις του ΣΕΚ περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων : τη δημιουργία Εθνικού Συμβουλίου Γενετικής Βελτίωσης, την καθιέρωση και ενίσχυση του θεσμικού πλαισίου ενός Πανελλαδικού Συλλογικού Οργάνου των Κτηνοτρόφων, τη λειτουργία των γενεαλογικών βιβλίων της Ξανθόχρωμης και της Κόκκινης ελληνικής φυλής από τα αντίστοιχα Κέντρα Γενετικής Βελτίωσης (Θεσσαλονίκης, Καρδίτσας) και τη δημιουργία προϋποθέσεων των φορέων των κτηνοτρόφων που θα αναλάβουν την τήρηση των εν λόγω βιβλίων με την επίβλεψη και τον έλεγχο των παραπάνω Κέντρων, τη βελτίωση των υφισταμένων αυτόχθονων φυλών και διαμόρφωση σύγχρονων τύπων Ελληνικών φυλών προβάτων και αιγών από τους διασταυρωμένους πληθυσμούς με τη χρήση των ανοικτών γενεαλογικών βιβλίων κ.λ.π.
6) Βοσκότοποι: Επίλυση των επί 10ετιες άλυτων προβλημάτων που αφορούν τους βοσκότοπους, όπως το ιδιοκτησιακό καθεστώς, η νομή και η χρήση τους. Απαιτείται η δημιουργία ενός ενιαίου κώδικα για όλους τους βοσκότοπους της χώρας, που θα περιέχει ρυθμιστικές διατάξεις για τη βόσκηση. Ο κώδικας αυτός θα δίνει λύση σε θέματα όπως η νομή, η χρήση, η διαχείριση, οι προϋποθέσεις παραχώρησης των βοσκότοπων κ.λ.π.
7) Επιτάχυνση της υλοποίησης των προγραμμάτων ανίχνευσης και αύξησης της ανθεκτικότητας των αιγοπροβάτων στην τρομώδη νόσο (scrapie).
8) Άμεση παρέμβαση στο Υπουργείο Εσωτερικών για την καθιέρωση του ηλεκτρονικού πρωτοκόλλου σε όλα τα κατά τόπους Αγροτικά Κτηνιατρεία.
9) Πρόσβαση των κτηνοτρόφων και των συλλογικών τους οργάνων (ΣΕΚ) στο ηλεκτρονικό μητρώο ζώων, γεγονός που ήδη εφαρμόζεται σε άλλες χώρες Κράτη Μέλη σε εφαρμογή των κανονισμών της ΕΕ.
Υπόλοιπα αιτήματα – διεκδικήσεις
- Να υπαχθούν οι ζωοτροφές στο χαμηλότερο συντελεστή ΦΠΑ.
- Επιστροφή σε όλους τους κτηνοτρόφους του ειδικού φόρου κατανάλωσης πετρελαίου σε ποσοστό 4% επί της αξίας πώλησης των προϊόντων τους και να περιληφθεί η χοιροτροφία και η πτηνοτροφία. Επιστροφή πετρελαίου στις κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις οι οποίες έχουν νομική μορφή.
- Απλοποίηση των διαδικασιών έκδοσης αδειών λειτουργίας των κτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεων (Γερμανικό μοντέλο), οι οποίες πέραν των άλλων θα ελαχιστοποιήσουν το δυσβάστακτο κόστος για τους κτηνοτρόφους. Άμεσα να δοθούν προσωρινές άδειες για 3 χρόνια σε όσες εκμεταλλεύσεις βρίσκονται εκτός οικισμών και δασικών εκτάσεων.
- Αυστηρότατοι έλεγχοι από όλους τους εμπλεκόμενους φορείς προκειμένου να εξαλειφθούν οι ελληνοποιήσεις στο γάλα, στα τυριά και στο κρέας. και η εξαπάτηση του καταναλωτικού κοινού αλλά και να προστατευθεί το εισόδημα του Έλληνα κτηνοτρόφου.
- Νομική προστασία της ΦΕΤΑΣ στις αγορές εκτός Ε.Ε, με την υπόδειξη του ΥΠ.ΕΞ του ΥΠΑΑΤ και με τη στήριξη του ΕΛΟΓΑΚ. Ο ΣΕΚ ήδη το έπραξε με την ένσταση που έχει γίνει κατά των διεκδικήσεων της γείτονας Τουρκίας. Γι’ αυτό ο ΣΕΚ να στηριχθεί οικονομικά.
- Αυτή την περίοδο διεξάγεται η συζήτηση για τη ΝΕΑ ΚΑΠ 2014-2020.
Ένα αίτημα που θεωρούμε κρίσιμο είναι να συμπεριληφθεί η δυνατότητα να δίνονται ειδικά δικαιώματα και σε νέους κτηνοτρόφους οι οποίοι δεν διαθέτουν γη είτε για βόσκηση είτε για καλλιέργεια.