Τέλος και στην Ελληνική βιομηχανία χάλυβα

Καθώς τα λουκέτα στις βιομηχανίες χάλυβα λαμβάνουν τη μορφή χιονοστιβάδας, το υπουργείο Οικονομικών, ως βασικός μέτοχος της ΔΕΗ, ενέκρινε την παροχή κλιμακωτών εκπτώσεων στα τιμολόγια του ρεύματος για τις βιομηχανίες με μεγάλη κατανάλωση ρεύματος.Πρόκειται για μια πολιτική απόφαση, με στόχο τη βιωσιμότητα της βαριάς βιομηχανίας στην Ελλάδα που ήδη παραπέει.

 

Οι βιομηχανίες χάλυβα διάγουν τη χειρότερη περίοδο της μακρόχρονης ιστορίας τους .Ο κλάδος που πρωταγωνίστησε στην ανοικοδόμηση της χώρας αμέσως μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, την τελευταία τριετία, δίνει μια ύστατη μάχη επιβίωσης.

Μεταξύ 2011-2013 ο κλάδος απώλεσε το 32% των θέσεων εργασίας, ενώ μόνο το 2012 η εγχώρια παραγωγή περιορίστηκε στους 350.000 τόνους έναντι 1.800.000 τόνων προ κρίσης. Το 2013 η Ελλάδα απορρόφησε λιγότερους από 300.000 τόνους χαλυβουργικών προϊόντων. Ανάλογη ζήτηση είχε να εκδηλωθεί από τη δεκαετία του ’60.

Το πρόβλημα των ελληνικών χαλυβουργιών είναι διττό. Από τη μία έχουν να αντιμετωπίσουν τη μείωση της ζήτησης στην εγχώρια αγορά κατά 85% και από την άλλη δεν μπορούν να κάνουν εξαγωγέ, αφού το ενεργειακό κόστος που αντιστοιχεί στο 50% του συνολικού κόστους παραγωγής σε πολλές περιπτώσεις είναι διπλάσιο σε σχέση με τους ευρωπαίους ανταγωνιστές τους.

Πικρές από εξελίξεις ήταν οι προηγούμενες εβδομάδες, καθώς ανακοινώθηκαν ομαδικές απολύσεις στη Χαλυβουργία Ελλάδος (οικ. Νίκου Μάνεση) με το κλείσιμο του εργοστασίου στον Ασπρόπυργο. Με δηλώσεις της η εκπρόσωπος της εταιρείας ανέφερε ότι εάν υπάρξουν μέτρα για την πραγματική μείωση του κόστους ενέργειας, το εργοστάσιο θα επαναλειτουργήσει και οι εργαζόμενοι θα επαναπροσληφθούν. Το εργοστάσιο της Χαλυβουργίας Ελλάδος στον Ασπρόπυργο είναι στην ουσία κλειστό από τα τέλη του 2011 λόγω μείωσης της ζήτησης και αδυναμίας εξαγωγών εξαιτίας του υψηλού ενεργειακού κόστους. Εκτοτε, οι 106 εργαζόμενοι βρίσκονται σε διαθεσιμότητα (αμείβονται δηλαδή με το 50% του μισθού τους από την εταιρεία και 10% από τον ΟΑΕΔ). Επειδή ο νόμος δεν δίνει το δικαίωμα στον εργοδότη να έχει σε διαθεσιμότητα το προσωπικό πάνω από τρεις μήνες τον χρόνο, οι εργαζόμενοι πηγαίνουν στο εργοστάσιο για κάποιες ώρες χωρίς ωστόσο να απασχολούνται.

Στάση αναμονής τηρεί η Χαλυβουργική, που εφαρμόζει πρόγραμμα διαθεσιμότητας για 6 εβδομάδες, μέχρι τις 31 Μαρτίου 2014. Οπως διαμηνύεται, εφόσον λυθεί το ενεργειακό θα πάψει να ισχύει. Την ίδια ώρα, το χαλυβουργικό εργοστάσιο του ομίλου Βιοχάλκο στον Βόλο (Sovel) παραμένει κλειστό ολόκληρο τον φετινό Φεβρουάριο – είχε κλείσει και τον Μάρτιο του 2013. Σύμφωνα με την επίσημη θέση της εταιρείας, πραγματοποιούνται νέες επενδύσεις, ύψους 10 εκατ. ευρώ, για περαιτέρω μείωση του ενεργειακού κόστους.

«Βαρίδι» το κόστος ενέργειας

Από το ξεκίνημα του 2013 οι επιχειρήσεις του κλάδου προσπάθησαν να εφαρμόσουν δύο εναλλακτικές λύσεις πριν φθάσουν στις επώδυνες αποφάσεις των ομαδικών απολύσεων και της διαθεσιμότητας. Πιο συγκεκριμένα προσπάθησαν να ενισχύσουν τις «εξαγωγές ανάγκης» και τη λειτουργία των γραμμών παραγωγής μόνο σε μία βάρδια και στο νυχτερινό ωράριο, για να μειωθεί το κόστος ενέργειας.

Ωστόσο, τα πρώτα μαύρα σύννεφα για τις χαλυβουργίες δεν φάνηκαν τώρα, αλλά ήδη από το 2008. Τότε που η διεθνής κρίση δεν είχε μεν αγγίξει ακόμα την Ελλάδα, αλλά είχε ρίξει τις τιμές, με αποτέλεσμα οι εγχώριες εταιρείες να καταγράψουν ζημιές από την αποτίμηση των αποθεμάτων. Κάτι ανάλογο έγινε και το 2009, για να ακολουθήσουν οι δύσκολες χρονιές 2010, 2011, 2012 και 2013, όπου η εγχώρια ζήτηση έφτασε στο ναδίρ, λόγω της κρίσης χρέους και της επίπονης δημοσιονομικής προσαρμογής της χώρας που περιόρισε δραστικά την κατανάλωση. Η κάθετη πτώση της ιδιωτικής οικοδομικής δραστηριότητας αλλά και το πάγωμα των μεγάλων αναπτυξιακών έργων, τομείς όπου το ατσάλι και το σίδερο χρησιμοποιούνται κατά κόρον, έπληξαν τα μεγέθη των χαλυβουργιών, οι οποίες, τις καλές εποχές, είχαν προχωρήσει, με ίδια κεφάλαια αλλά κυρίως με δανεικά, σε επενδύσεις αρκετών εκατομμυρίων ευρώ, αυξάνοντας την παραγωγική τους δυναμικότητα. Τώρα οι σύγχρονες εγκαταστάσεις υπολειτουργούν, ενώ τα τοκοχρεολύσια «τρέχουν» και διευρύνουν τις ζημιές στους ισολογισμούς.

Τα εργοστάσια δουλεύουν πλέον βράδυ, 12-8, τις καθημερινές με μία βάρδια, όταν παλαιότερα δούλευαν όλο το 24ωρο με τέσσερις βάρδιες. Πλέον μόνο το Σαββατοκύριακο οι ηλεκτρικοί φούρνοι δουλεύουν σε 24ωρη βάση γιατί έχουν χαμηλότερο κόστος ενέργειας.

Οι εξαγωγές ήταν μονόδρομος. Δυσκολία οι ελληνικές επιχειρήσεις δεν είχαν για να βρουν αγορές. Οι Ελληνες χαλυβουργοί ήταν γνωστοί για την ποιότητα των προϊόντων τους. Αυτό φαίνεται και στους τζίρους των εταιρειών του 2011 σε σχέση με το 2010 που αυξήθηκαν σημαντικά. Οι εξαγωγές αυτές όμως διεύρυναν τις ζημιές των χαλυβουργιών αφού γίνονται σε τιμές ακόμη και κάτω του κόστους. Και αυτό γιατί έχουν να αντιμετωπίσουν άλλες χώρες, ακόμη και εντός της Ε.Ε., με χαμηλότερο κόστος στην παραγωγική διαδικασία.

Είναι χαρακτηριστικό ότι μια ελληνική χαλυβουργία πληρώνει 80 ευρώ τη μεγαβατώρα έναντι 35 – 40 ευρώ των ευρωπαίων ανταγωνιστών της. Τα περίπου 55 ευρώ είναι το κόστος της ΔΕΗ και τα υπόλοιπα φόροι και τέλη, όπως Υπηρεσίες Κοινωνικής Ωφέλειας, Ειδικός Φόρος Κατανάλωσης, ΕΤΜΕΑΡ, τέλη δικτύου και από 1/1/2013 τέλη διοξειδίου του άνθρακα. Παράλληλα, το κόστος του φυσικού αερίου τα τελευταία χρόνια έχει υπερδιπλασιαστεί. Στην Ιταλία και στη Γαλλία το κόστος ενέργειας δεν ξεπερνά τα 35 ευρώ, με τη συγκατάθεση μάλιστα της Κομισιόν, που δεν θεωρεί κρατική ενίσχυση την τιμή αυτή.

Η ενέργεια αποτελεί το 50% του συνολικού κόστους στη μεταποίηση και το 30% στην παραγωγή του τελικού προϊόντος. Αν στο παραπάνω κόστος υπολογιστούν τα ακριβά επιτόκια με τα οποία δανείζονται οι ελληνικές χαλυβουργίες και η βαθιά ύφεση που έχει μπλοκάρει την οικοδομή που έχει επιστρέψει στα επίπεδα της δεκαετίας του 1970, δημιουργείται ένα δυσβάστακτο αποτέλεσμα με τις συνολικές υποχρεώσεις να υπερβαίνουν το 1,5 δισ. ευρώ.

Δέσμη μέτρων

Η κυβέρνηση ανησύχησε ιδιαίτερα με το μαζικό φαινόμενο αποβιομηχάνισης και ανακοίνωσε πακέτο μέτρων 150 εκατ. ευρώ για τη μείωση του ενεργειακού κόστους στη βιομηχανία.

 Το «πακέτο» για περίπου 60 βιομηχανίες στην Υψηλή και Μέση Τάση, τελεί υπό την αίρεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Τα μέτρα περιλαμβάνουν:

Αντιστάθμιση κόστους ρύπων: Πρόκειται για ενεργοποίηση σχετικής δυνατότητας που δίνει η ευρωπαϊκή οδηγία για τις ενεργοβόρες βιομηχανίες και αφορά στην αντιστάθμιση των επιπλέον χρεώσεων επί της τιμής του ρεύματος εξ αιτίας των δικαιωμάτων εκπομπής ρύπων με τα οποία επιβαρύνεται το τιμολόγιο της ΔΕΗ.

Ο κ. Μανιάτης που ανακοίνωσε το μέτρο, δήλωσε ότι το ελληνικό σχέδιο έχει σταλεί στη Κομισιόν και τη Δευτέρα θα δημοσιοποιηθεί η σχετική υπουργική απόφαση, η οποία θα τεθεί σε διαβούλευση με τα τεχνικά κλιμάκια της Ε.Ε. Θα κοστίσει γύρω στα 20 εκατ. ευρώ, με βάση τις τρέχουσες τιμές των ρύπων στα διεθνή χρηματιστήρια.

Λεπτομέρειες για τη μεθοδολογία της ανστιστάθμισης δεν έδωσε, το επικρατέστερο όμως σενάριο, σύμφωνα με πληροφορίες, είναι η απευθείας αποζημίωση των βιομηχανιών μέσω των εσόδων του Δημοσίου από τη διάθεση των δικαιωμάτων ρύπων. Τα άλλα σενάρια αφορούν στη δωρεάν διάθεση δικαιωμάτων στις βιομηχανίες. Η ΡΑΕ έχει εισηγηθεί την αντιστάθμιση από το 2013. Παράλληλα, όπως ανακοίνωσε ο κ. Παπαγεωργίου προωθούνται:

H εξίσωση του ΕΤΜΕΑΡ (πρώην τέλους ΑΠΕ) στη Μέση Τάση με την Υψηλή Τάση.

Εφαρμογή της «διακοψιμότητας». Το μέτρο αφορά στη δυνατότητα του ΑΔΜΗΕ, του Διαχειριστή Μεταφοράς Ηλεκτρισμού, να μειώνει ή να διακόπτει την ηλεκτροδότηση της βιομηχανίας για συγκεκριμένες ώρες σε περιπτώσεις που κρίνει ότι το επιβάλλει η ευστάθεια του συστήματος.

Σε αντάλλαγμα, οι βιομηχανίες θα αποζημιώνονται. Θα έχει μεταβατικό χαρακτήρα, ενδεχομένως μέχρι φέτος το φθινόπωρο, οπότε θα αρχίσουν οι δημοπρασίες λιγνιτικής και υδροηλεκτρικής ενέργειας, απ’ όπου θα μπορούν να αγοράζουν ρεύμα οι βιομηχανίες. Το μέτρο και ο τρόπος που θα λειτουργήσει βρίσκεται ακόμα υπό διαβούλευση με τις αρμόδιες ευρωπαϊκές αρχές, οι οποίες διατηρούν ενστάσεις, όπως αναφέρουν έγκυρες πηγές. Οι αποφάσεις αναμένονται την Τετάρτη, ενώ το μέτρο θα χρηματοδοτηθεί από όλους τους ηλεκτροπαραγωγούς, συμπεριλαμβανομένων των ΑΠΕ. Στη διακοψιμότητα δεν θα συμμετέχουν τα ορυχεία της ΔΕΗ.

Εκπτωση

Εκπτωση στην τιμή του φυσικού αερίου μέσω επιστροφής ενός μέρους από τα κέρδη της ΔΕΠΑ του 2013 σε όλους τους πελάτες της, βιομηχανίες, ηλεκτροπαραγωγούς, αλλά και οικιακούς καταναλωτές μέσω των συμψηφισμών που θα κάνουν οι Εταιρείες Παροχής Αερίου. Οι διαβουλεύσεις με τη ΔΕΠΑ για το ποσοστό επί των κερδών που θα διατεθεί είναι σε εξέλιξη, ενώ σε διαπραγμάτευση είναι η βάση υπολογισμού, αν δηλαδή θα είναι από τα κέρδη της εμπορικής εταιρείας ΔΕΠΑ, εκδοχή προς την οποία φέρεται να κλίνει η εταιρεία και οι μέτοχοί της, δημόσιο και ΕΛΠΕ ή όλου του ομίλου, συμπεριλαμβανομένου και του ΔΕΣΦΑ.

Τα συνολικά κέρδη ΔΕΠΑ-ΔΕΣΦΑ το 2013 ήταν γύρω στα 151 εκατ. ευρώ. Το μέτρο είναι ανεξάρτητο της επικείμενης συμφωνίας ΔΕΠΑ-Gazprom.

Φυσικό αέριο

Παράταση της ένταξης των μεγάλων πελατών Φυσικού Αερίου στην κατηγορία των επιλέγοντων πελατών ως τις 31/12/2015, ακόμα και αν έχουν χάσει λόγω κρίσης το status του επιλέγοντα πελάτη. Οι επιλέγοντες μπορούν να αγοράζουν απευθείας αέριο από τη ΔΕΠΑ σε χαμηλότερες τιμές σε σχέση με τις ΕΠΑ, απ’ όπου υποχρεωτικά αγοράζουν οι μικρότερες βιομηχανίες.

Τέλος, σχετικά με τα τιμολόγια που δίνει η ΔΕΗ στη βιομηχανία, ο κ. Παπαγεωργίου δήλωσε με νόημα ότι το Δημόσιο θα πάρει θέση στη γενική συνέλευση της ΔΕΗ που θα γίνει στις 28 Φεβρουαρίου για την τιμολόγηση της «Αλουμίνιον». Οι δύο υπουργοί δεν έδωσαν λεπτομέρειες για το κόστος κάθε μέτρου, ο κ. Μανιάτης όμως είπε ότι θα διεκδικήσει περί τα 35 εκατ. ευρώ από το αδιάθετο ποσό του αποθεματικού, συνολικού ύψους 40 εκατ. ευρώ, το οποίο είχε σχηματιστεί για τη χρηματοδότηση των πρόσφατων μέτρων για την αιθαλομίχλη.

 

 

http://www.sofokleous10.gr/2012-07-24-09-27-56/259353-2014-03-03-22-29-00