Το 2014 δεν είναι 1914

Ενώ η Γερμανία επικεντρώνεται στη δημιουργία κυβέρνησης, τα λαϊκίστικα αντιευρωπαϊκά κόμματα φαίνεται ότι θα τα πάνε καλά στις εκλογές του επόμενου έτους…

 

Τώρα που οι γερμανικές εκλογές τελείωσαν, η Γερμανία και η Γαλλία θα ξεκινήσουν μια μεγάλη πρωτοβουλία για να σώσουν το ευρωπαϊκό σχέδιο. Σε συνδυασμό με την εκατονταετηρίδα του 1914, αυτό θα είναι μια θετική αντίθεση με την ασθενή και συγκεχυμένη ηγεσία στην οποία η Ευρώπη σκόνταψε στον πρώτο παγκόσμιο πόλεμο.

Πριν από τις εκλογές του προσεχούς Μαΐου στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, η αποφασιστική δράση του γαλλο- γερμανικού ζεύγους και η εμπνευσμένη ρητορική θα αναχαιτίσει τα αντιευρωπαϊκά κόμματα που κερδίζουν έδαφος σε τόσες πολλές χώρες της Ευρώπης.

Στα όνειρά σας φιλοευρωπαίοι, στα όνειρά σας… Τώρα, ας έρθουμε στην πραγματικότητα. Δεν θα έχουμε νέα γερμανική κυβέρνηση μέχρι λίγο πριν τα Χριστούγεννα. Στις γερμανικές διαπραγματεύσεις για συνασπισμό, που θα ολοκληρωθούν την επόμενη εβδομάδα, οι ευρωπαϊκές υποθέσεις διεκπεραιώνονται – περιμένετε για αυτό – από μια υποομάδα της ομάδας εργασίας για τη χρηματοδότηση. Αυτή η υπο – ομάδα ονομάζεται «Κανονισμός τράπεζας, , Ευρώπη, Ευρώ». Και για τους τρεις συμμετέχοντες, την Χριστισανοδημοκρατική Ένωση της Άνγκελα Μέρκελ,  την Χριστιανική Κοινωνική Ένωση της Βαυαρίας και το αντιπολιτευόμενο κόμμα των Σοσιαλδημοκρατών, τα καυτά θέματα είναι εγχώρια. Η καθιέρωση ενός ελάχιστου μισθού, η ενεργειακή πολιτική, η διπλή υπηκοότητα, μια πρόταση για πληρωμή διοδίων – όλα μετράνε περισσότερο από το μέλλον της ηπείρου.

Οι πολιτικοί της Γερμανίας γνωρίζουν τί πραγματικά έχει σημασία για να πουλήσουν τα κόμματά τους στους ψηφοφόρους στις μελλοντικές εκλογές. Καθώς οι μέσοι Γερμανοί αρχίζουν να μπαίνουν στο πνεύμα του χριστουγεννιάτικου σόπινγκ, οι περισσότεροι δεν αισθάνονται τη δυσχέρεια της κρίσης του ευρώ. Η ανεργία των νέων είναι περίπου 8 % στη Γερμανία, σε σύγκριση με το 56 % στην Ισπανία. Είναι δύσκολο να μεταφέρω ακριβώς πόσο μακριά και πόσο μη επείγουσα φαίνεται η κρίση της Ευρώπης στον μέσο Βερολινέζο. Σε αντίθεση με τους πολίτες της  Μαδρίτης, αυτός δεν βγαίνει από το υπόγειο για να βρει μπροστά τους τα βρωμερά σκουπίδια να συσσωρεύονται στους δρόμους.

Μόλις σχηματιστεί  η γερμανική κυβέρνηση, η ευρωπαϊκή πολιτική της θα είναι το προϊόν συμβιβασμών μεταξύ των τριών τμημάτων του κράτους – της κυρίαρχης Ομοσπονδιακής Καγκελαρίας, του υπουργείου Οικονομικών και του υπουργείο Εξωτερικών – που θα είναι διαιρεμένα πολιτικά μεταξύ Χριστιανοδημοκρατών και Σοσιαλδημοκρατών. Η απρόθυμη ηγετική δύναμη της Ευρώπης θα πρέπει να προβεί σε περαιτέρω συμβιβασμούς με τη Γαλλία, η οποία έχει διαφορετικές απόψεις σε ορισμένα βασικά ζητήματα. Η Γαλλία έχει επίσης έναν αδύναμο πρόεδρο, τον Φρανσουά Ολάντ, ο οποίος αδυνατεί να μεταρρυθμίσει τη χώρα του, πόσο μάλλον να βοηθήσει οποιονδήποτε άλλο. Το γερασμένο και όλο και πιο άνισο ζευγάρι Γερμανίας-Γαλλία -που τον Ιανουάριο σηματοδότησε μια μάλλον υποτονική χρυσή επέτειο του γάμου του, με την γερμανίδα σύζυγο να είναι πλέον αναμφισβήτητα αυτή που φοράει τα παντελόνια – θα πρέπει να λάβει υπόψη τις ανησυχίες πολύτιμων  συνεργατών όπως η Πολωνία, καθώς και προτάσεις που προέρχονται από τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα.

Και από αυτή την δυσλειτουργική ορχήστρα περιμένουμε να βγει ένα ηχηρό κάλεσμα που θα επαναφέρει τους σκεπτικιστές όλων των χωρών και θα κινητοποιήσει τους Ευρωπαίους να ψηφίσουν για την Ευρώπη; Χα, χα, χα.

Εν μέρει, ως αποτέλεσμα, αυτή θα είναι η πιο ενδιαφέρουσα ευρωπαϊκή προεκλογική εκστρατεία, απ’ όταν ξεκίνησαν οι άμεσες εκλογές για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο το 1979 – επειδή σε  όλη την Ευρώπη υπάρχει ο πιο καταπληκτικός αριθμός εθνικών κομμάτων διαμαρτυρίας. «Λαϊκιστές» είναι ο όρος «κουβέρτα» που σκεπάζει νωχελικά όλα αυτά τα κόμματα, αλλά δεν συλλαμβάνει την πολυμορφία τους. Με κάθε έλλειψη σεβασμού προς το Κόμμα Ανεξαρτησίας του Ηνωμένου Βασιλείου και το γερμανικό Εναλλακτική για τη Γερμανία που είναι ενάντια στο ευρώ, είναι λάθος να τα βάζουμε στο ίδιο καζάνι με τη νεο – φασιστική Χρυσή Αυγή στην Ελλάδα, το Jobbik της Ουγγαρίας ή το Εθνικό Μέτωπο της Γαλλίας. Αυτό είναι ακόμη πιο αληθινό, ας πούμε, για τους καταλανούς εθνικιστές, ή το Κίνημα των Πέντε Αστέρων του Μπέπε Γκρίλο στην Ιταλία – τα οποία απέχουν πολύ από την ακροδεξιά. Πιο κοντά στην ξενοφοβική πολιτική του γαλλικού Εθνικού Μετώπου – αλλά με πολλές εθνικές και υπο – εθνικές διαφορές – είναι κόμματα όπως το Vlaams Belang στο Βέλγιο, το Κόμμα των Φινλανδών στην Φινλανδία, το Δανικό Λαϊκό Κόμμα και τα ομώνυμα Κόμματα της Ελευθερίας στην Αυστρία και την Ολλανδία.

Δύο από τους πιο επιδέξιους ηγέτες τους, η Μαρίν Λεπέν του γαλλικού Εθνικού Μετώπου και ο Βίλντερς Γκέερτ του ολλανδικού Κόμματος της Ελευθερίας, έχουν αρχίσει να προσπαθούν να τα συγκεντρώσουν. Μετά το ανοιξιάτικο φλερτ, στη διάρκεια ενός γεύματος στο κομψό εστιατόριο La Grande Cascade στο Δάσος της Βουλώνης του Παρισιού, αυτό το παράξενο ζευγάρι την περασμένη εβδομάδα πραγματοποίησε κάτι σαν πολιτικό ισοδύναμο ενός γαμήλιου χορού, στη Χάγη. «Σήμερα είναι η αρχή της απελευθέρωσης από την ευρωπαϊκή ελίτ, το τέρας των Βρυξελλών» βροντοφώναξε ο Βίλντερς. «Τα πατριωτικά κόμματα» πρόσθεσε η Λεπέν, θέλουν «να δώσουν πίσω την ελευθερία στο λαό μας», αντί να «αναγκάζονται να υποβάλουν τον προϋπολογισμό τους στον επικεφαλής». Στη Βιέννη την Παρασκευή, τέσσερα άλλα κόμματα –το Κόμμα της Ελευθερίας της Αυστρίας, οι Δημοκρατικοί της Σουηδίας, η Λίγκα του Βορά της Ιταλίας και το Vlaams Belang – «χόρεψαν» ένα επιφυλακτικό βαλς με την Λεπέν.

Θα ήταν έκπληξη να μην τα πάνε καλά αυτά τα κόμματα στις ευρωεκλογές. Δεν βλέπω απολύτως τίποτα που να προέρχεται από την σημερινή ηγεσία στο Βερολίνο, το Παρίσι ή τις Βρυξέλλες (ξεχάστε το Λονδίνο) και που είναι πιθανό να αντιστρέψει έναν εκλογικό χείμαρρο. Πίσω από τα συνήθη ποσοστά των 10 % έως 25 % αυτών των κομμάτων στις δημοσκοπήσεις βρίσκεται μια ευρύτερη λαϊκή δυσαρέσκεια με την ανεργία, τη λιτότητα και τη γραφειοκρατία των Βρυξελλών, που συνεχίζει να βγάζει κανονισμούς σχετικά με τις προδιαγραφές της ηλεκτρικής σκούπας σας και το πόσο νερό μπορείτε να χρησιμοποιήσετε στην τουαλέτα. Ένας Γερμανός Χριστιανοδημοκράτης υποψήφιος για τις ευρωεκλογές μου λέει ότι τα επιχειρήματα ενάντια στο  ευρώ και τις Βρυξέλλες του Εναλλακτική για τη Γερμανία απηχούν αρκετούς από τους τοπικούς ακτιβιστές του.

Παίρνω άδεια τώρα δύο μήνες από τον τακτικό σχολιασμό μου, για να τελειώσω το βιβλίο που γράφω για την ελευθερία του λόγου (ουσιαστικό δικαίωμα που βασίζεται στην ευρωπαϊκή σύμβαση για τα ανθρώπινα δικαιώματα και το οποίο τα εν λόγω κόμματα απολαμβάνουν και αξιοποιούν όσο το δυνατόν περισσότερο). Όταν επιστρέψω, θα ξαναρχίσω τον αγώνα κατά της Λεπέν, του Βίλντερς, του Jobbik και των όμοιων τους. Ωστόσο, με αυτή τη διαιρεμένη, αργή καθόλου εμπνευσμένη ευρωπαϊκή ηγεσία, δεν έχω αυταπάτες ότι θα επιτύχουμε στην προσπάθεια να σταματήσουμε τον χείμαρρο. Και αν η εικασία μου είναι σωστή, τι θα συμβεί στη συνέχεια;

Δεδομένου ότι το ένα πράγμα που τα περισσότερα από αυτά τα κόμματα έχουν κοινό είναι ότι είναι εθνικιστές, μπορεί να δυσκολευτούν στην επίτευξη συμφωνίας για κάτι περισσότερο εκτόςαπό την κοινή απέχθεια προς την Ευρωπαϊκή Ένωση. Αν έχουν μεγάλη εκπροσώπηση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το άμεσο αποτέλεσμα θα είναι να οδηγήσουν σε μια στενότερη συνεργασία των κυριάρχων σοσιαλιστικών, συντηρητικών και φιλελεύθερων κομμάτων. Έτσι, θα είχαμε έναν σαφή «μεγάλο συνασπισμό» στο Βερολίνο και έναν σιωπηρό μεγάλο συνασπισμό στις Βρυξέλλες.

Το πρόβλημα με τους μεγάλους συνασπισμούς είναι ότι, εφόσον τα κυρίαρχα κεντρώα κόμματα βαρύνονται με την ευθύνη της διακυβέρνησης, το πεδίο της αντιπολίτευσης παραμένει ορθάνοιχτο για τα κόμματα διαμαρτυρίας. Από την άλλη πλευρά, η επιτυχία των αντι –κομμάτων θα μπορούσε επιτέλους να κινητοποιήσει μια νεώτερη γενιά Ευρωπαίων, να υπερασπιστεί τα επιτεύγματα που θεωρεί δεδομένα. Δεν θα είναι και το 1914, αλλά εκατό χρόνια μετά, η Ευρώπη θα ζήσει και πάλι ενδιαφέρουσες εποχές.

http://sofokleous10.gr/2012-07-24-09-27-56/242481-2014-1914