Κ. ΧΑΤΖΗΔΑΚΗΣ: «Έχουν εξασφαλιστεί εδώ και κάμποσο καιρό δυο πράγματα:
Πρώτον, ότι δεν αμφισβητούνται οι Νόμοι 3869/2010 και 4161/2013. Με τους νόμους αυτούς, παρέχεται απόλυτη προστασία της κύριας κατοικίας του οφειλέτη, που βρίσκεται σε μόνιμη αδυναμία πληρωμών έναντι όλων των δανειστών (τράπεζες, ιδιώτες, εταιρείες και τα λοιπά), αμέσως μετά την υποβολή αίτησης υπαγωγής στο νόμο και μέχρι την έκδοση τελεσίδικης απόφασης.
Υπήρξε τροποποίηση με το Νόμο 4161/2013 έτσι ώστε αυτοί που προσφεύγουν σε αυτές τις διατάξεις και είναι μέχρι τώρα 80.000 να μπορούν με μια έκδοση προσωρινής διαταγής, να καλύπτονται αμέσως. Υπήρξε επίσης πρόβλεψη στο Νόμο 4161/2013 για να υπάρχει δικαίωμα εφέσεως, έτσι ώστε αμέσως μετά την άσκηση έφεσης να εξακολουθήσει το καθεστώς προστασίας.
Με άλλα λόγια στη χώρα μας, θα εξακολουθήσει να ισχύει το ισχυρότερο πλαίσιο προστασίας στην Ευρώπη για τα πιο αδύναμα κοινωνικά στρώματα. Δεν τίθεται καθόλου εν αμφιβόλω. Το μόνο το οποίο συζητείται με την τρόικα και με το Υπουργείο Δικαιοσύνης φυσικά, είναι είτε με το θεσμό της διαμεσολάβησης, είτε με άλλες παρεμβάσεις στον Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας να υπάρξει επιτάχυνση των διαδικασιών αυτών. Διότι όπως γνωρίζετε σε ορισμένα Ειρηνοδικεία, συμπεριλαμβανομένων και της πρωτεύουσας, έχουμε πολύ μεγάλες καθυστερήσεις και οι δικάσιμοι ορίζονται για το 2022-’23, άκουσα για το ’25 στη Νέα Ιωνία.
Αυτό είναι το πρώτο το οποίο ισχύει και θα εξακολουθήσει να ισχύει. Είναι σημαντικό να το κατανοήσει κάθε πολίτης. Υπάρχει και θα εξακολουθήσει να υφίσταται ένα πολύ συγκεκριμένο πλαίσιο προστασίας για τους κοινωνικά αδύναμους μέσω του συστήματος αυτού, της δικαστικής προστασίας.
Δεύτερον, από το 2015 και μετά θα ισχύσει ένα μόνιμο πλαίσιο διαχείρισης των μη εξυπηρετούμενων οφειλών, που θα διαμορφωθεί από το Κυβερνητικό Συμβούλιο Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους, με συμμετοχή των συναρμόδιων Υπουργών και την έκδοση Κώδικα Δεοντολογίας από την Τράπεζα της Ελλάδος για τον τρόπο διαχείρισης των μη εξυπηρετούμενων ιδιωτικών οφειλών.
Το νέο πλαίσιο θα τεθεί σε ισχύ από το 2015, διότι όπως θα γίνει αντιληπτό στη συνέχεια απαιτείται χρόνος για την προετοιμασία του.
Το θέμα που παρέμεινε ανοιχτό ήταν το καθεστώς που θα ισχύει κατά τη μεταβατική περίοδο του 2014, δηλαδή από τις 31/12/2013 και μετά οπότε λήγει η αναστολή των πλειστηριασμών μέχρι να τεθεί σε εφαρμογή το μόνιμο πλαίσιο.
Εξηγήσαμε από την αρχή των διαπραγματεύσεων ότι η κυβέρνηση δεν μπορεί να δεχθεί τη γενική άρση των αναστολής των πλειστηριασμών, διότι αυτό ήταν η θέση της τρόικας. Η θέση της τρόικας ήταν ότι καθώς ισχύουν οι νόμοι 3869/2010 και 4161/2013 και δεν αμφισβητούνται, τότε αυτό -κατά την τρόικα- ήταν επαρκές και δεν υπήρχε κάποιος λόγος να υφίσταται κάποιο σύστημα εξωδικαστικής προστασίας.
Εμείς φυσικά δεν είχαμε και δεν έχουμε αυτή την άποψη και θεωρούμε ότι θα πρέπει να υπάρχει κι ένα δεύτερο στρώμα προστασίας για τα νοικοκυριά μεσαίου εισοδήματος. Πολύ περισσότερο που έχει μεσολαβήσει η κρίση, πολύ περισσότερο που τα εισοδήματα έχουν περιοριστεί και επομένως πρέπει να δούμε με πολύ μεγάλη σοβαρότητα τη διαχείριση αυτών των δυσμενών κοινωνικών συνεπειών.
Είναι γεγονός ότι κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων η πλευρά των δανειστών έκανε πολλά βήματα προς την πλευρά μας. Δεν κατέστη όμως δυνατό να επιτευχθεί οριστική και τελική συμφωνία για όλες τις λεπτομέρειες. Ο χρονικός ορίζοντας που έχουμε για να νομοθετήσουμε είναι συγκεκριμένος και γι’ αυτό τον λόγο πρέπει να προχωρήσουμε άμεσα.
Κατά συνέπεια προχωρούμε στην κατάθεση του νομοσχεδίου στη Βουλή χωρίς να έχει επιτευχθεί πλήρης συμφωνία με την τρόικα, αλλά και χωρίς να έχουμε διαφωνία, ρητή τουλάχιστον από τη δική τους πλευρά.
Θα σας παρουσιάσουμε τις παραμέτρους του μεταβατικού καθεστώτος που θα ισχύσει το 2014 καθώς και τα χαρακτηριστικά του μόνιμου πλαισίου διαχείρισης των μη εξυπηρετούμενων οφειλών, καθώς νομίζω ότι δεν χρειάζεται ίσως λεπτομερειακά να αναφερθώ στο μόνιμο καθεστώς δικαστικής προστασίας.
Ξέρετε ότι πρόκειται:
1. Για άμεση αναστολή των πλειστηριασμών από την κατάθεση της αίτησης μέχρι τη συζήτηση προσωρινής διαταγής,
2. Από την έκδοση της προσωρινής διαταγής υπέρ του οφειλέτη παύει σε βάρος του κάθε εκτέλεση μέχρι τη συζήτηση της αίτησης και συνεπώς αναστέλλονται οι πλειστηριασμοί επί της κύριας κατοικίας του,
3. Μετά από την εκδίκαση και με την έκδοση οριστικής απόφασης του δικαστηρίου διατάσσεται ο τρόπος ρύθμισης των χρεών ώστε να δύναται ο οφειλέτης να σώσει την κατοικία του και
4. Ακόμη και στην περίπτωση έκδοσης οριστικής σε βάρος του οφειλέτη απόφασης, κατά την άσκηση έφεσης από αυτόν, παρέχεται η δυνατότητα να αιτηθεί εκ νέου προσωρινής διαταγής και να συνεχιστεί η προστασία.
Υπενθυμίζω επίσης ότι βάσει του Νόμου 4161/2013 θα ισχύει και δεν αμφισβητείται το πρόγραμμα διευκόλυνσης για μισθωτούς και συνταξιούχους επαγγελματίες, φυσικά πρόσωπα με εισόδημα από ατομική επιχείρηση, ανέργους με ετήσιο καθαρό εισόδημα έως 25.000 € ή ατομικό 15.000 € εφόσον αυτό έχει μειωθεί περισσότερο από 20% σε σύγκριση με το 2009. Αυτά είναι γνωστά, επαναλαμβάνω απλώς τα βασικά τους χαρακτηριστικά για να υπογραμμίσω, γιατί πολλές φορές παραγνωρίζεται στη συζήτηση, ότι αυτά ίσχυαν και θα εξακολουθήσουν να ισχύουν.
Πάμε να δούμε το πρόγραμμα για τη μακροπρόθεσμη διαχείριση των μη εξυπηρετούμενων ιδιωτικών οφειλών.
Προβλέπεται:
Πρώτον, σύσταση Κυβερνητικού Συμβουλίου Διαχείρισης του Ιδιωτικού Χρέους με πράξη του Υπουργικού Συμβουλίου θα συσταθεί το Κυβερνητικό Συμβούλιο Διαχείρισης του Ιδιωτικού Χρέους στο οποίο μετέχουν οι Υπουργοί Οικονομικών, Ανάπτυξης, Δικαιοσύνης και Εργασίας. Το Συμβούλιο εποπτεύει τη μεταβατική διαδικασία, εισάγει και παρακολουθεί τις δράσεις για την ενίσχυση της επίλυσης του χρέους φυσικών, Νομικών Προσώπων και επιχειρήσεων. Αποστολή του Κυβερνητικού Συμβουλίου Διαχείρισης του Ιδιωτικού Χρέους είναι ενδεικτικά:
· Η διαμόρφωση πολιτικών σχετικά με την οργάνωση ενός ολοκληρωμένου μηχανισμού αποτελεσματικής διαχείρισης των μη εξυπηρετούμενων ιδιωτικών δανείων,
· οι προτάσεις τροποποιήσεων των υφιστάμενων νομικών πλαισίων σε θέματα ουσίας και διαδικασίας, για την ενίσχυση της αποτελεσματικότητας και την επίλυση θεμάτων ιδιωτικού χρέους
· η βελτίωση του θεσμικού πλαισίου που διέπει την αγορά των ακινήτων
· η άμεση και αποτελεσματική ενημέρωση και υποστήριξη των πολιτών κατά των ενδιαφερομένων μερών σχετικά με τη λήψη αποφάσεων επί των ανωτέρω θεμάτων
· η δημιουργία ενός δικτύου παροχής συμβουλευτικών υπηρεσιών για θέματα διαχείρισης οφειλών
· η τρίμηνη δημοσίευση έκθεσης της προόδου.
Το Κυβερνητικό Συμβούλιο για τη Διαχείριση του ιδιωτικού χρέους ορίζει με απόφασή του, τις αρχές του «συνεργάσιμου δανειολήπτη», και προβαίνει ετησίως στην εκτίμηση των απαραίτητων δαπανών διαβίωσης, με βάση τα ετήσια στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ που θα ενσωματωθούν και θα αποτελέσουν αναπόσπαστο μέρος της κατάρτισης του Κώδικα Δεοντολογίας προκειμένου να αποτελέσουν σημείο αναφοράς στις απόπειρες εξωδικαστικού συμβιβασμού και ενώπιον των Δικαστηρίων. Αυτό είναι το πρώτο στοιχείο. Το Κυβερνητικό Συμβούλιο Διαχείρισης του Ιδιωτικού Χρέους και οι αρμοδιότητές του.
Μίλησα για Κώδικα Δεοντολογίας. Προβλέπεται λοιπόν η έκδοση ενός Κώδικα Δεοντολογίας για τη διαχείριση των μη εξυπηρετούμενων ιδιωτικών οφειλών. Με απόφαση της Τράπεζας της Ελλάδος θα εκδοθεί Κώδικας Δεοντολογίας για τη διαχείριση των μη εξυπηρετούμενων ιδιωτικών οφειλών, ο οποίος θα τεθεί σε εφαρμογή το αργότερο στις 31/12/2014.
Ο Κώδικας Δεοντολογίας περιλαμβάνει μεταξύ άλλων διατάξεις σχετικά με τις διαδικασίες αξιολόγησης κινδύνου, διαδικασίες αξιολόγησης της δυνατότητας αποπληρωμής, δεσμευτικούς κανόνες με σαφή χρονοδιαγράμματα, προϋποθέσεις επικοινωνίας μεταξύ πιστωτικών ιδρυμάτων και δανειστών, εισαγωγή του ορισμού του «συνεργάσιμου δανειολήπτη» και «απαραίτητων δαπανών διαβίωσης» επί των αποφάσεων των τραπεζών σχετικά με παροχή λύσεων ή αναδιαρθρώσεων δανείων σε καθυστέρηση πληρωμής. Ένας κώδικας ο οποίος θα διέπει, θα καθορίζει τις σχέσεις των δανειοληπτών με τις τράπεζες βάσει του ιρλανδικού μοντέλου και βάσει των καλύτερων ευρωπαϊκών πρακτικών.
Τρίτον, πέρα του Κυβερνητικού Συμβουλίου και του Κώδικα Δεοντολογίας, θα υπάρχει και διαμεσολάβηση από το Συνήγορο του Καταναλωτή. Ο Συνήγορος του Καταναλωτή είναι αρμόδιος για τη διαμεσολάβηση μεταξύ δανειστών και οφειλετών, με σκοπό τη ρύθμιση των μη εξυπηρετούμενων δανείων, ιδίως αναφορικά με θέματα που άπτονται της εφαρμογής του Κώδικα Δεοντολογίας.
Άρα έχουμε ένα σύστημα με τρεις άξονες: Κυβερνητικό Συμβούλιο Διαχείρισης του Ιδιωτικού Χρέους, Κώδικα Δεοντολογίας και ένας αυξημένος ρόλος του Συνηγόρου του Καταναλωτή και των Υπηρεσιών του έτσι ώστε με βάση το ιρλανδικό μοντέλο κυρίως, να προχωρήσουμε σε ένα μόνιμο πλαίσιο από το 2015 και μετά χωρίς καθυστερήσεις, χωρίς εντάσεις, βασιζόμενοι σε καλές διεθνείς πρακτικές.
Μίλησα μέχρι τώρα για τους Νόμους 3869/2010 και 4161/2013 που αφορούν τη δικαστική προστασία και μίλησα επίσης και για τις αρχές του συστήματος που θα τεθεί σε εφαρμογή από 1/1/2015.
Κι έρχομαι τώρα στο θέμα, επί του οποίου υπήρχαν δυσχέρειες στη διαπραγμάτευση με την τρόικα και δεν κατέστη δυνατό να υπάρξει τελική και σφαιρική συμφωνία.
Με βάση λοιπόν τις προβλέψεις οι οποίες θα ισχύσουν κατά την πρόταση του Υπουργείου μέχρι το τέλος του 2014, αναστέλλονται οι πλειστηριασμοί σε βάρος της πρώτης κατοικίας των οφειλετών, έως και την 31η Δεκεμβρίου του 2014.
Αναστέλλονται οι πλειστηριασμοί λοιπόν μέχρι και την 31η Δεκεμβρίου του 2014, εφόσον πληρούνται τα εξής κριτήρια σωρευτικά:
§ Πρώτον η αντικειμενική αξία της κύριας κατοικίας δεν υπερβαίνει τις 200.000 ευρώ.
§ Δεύτερον, το καθαρό οικογενειακό εισόδημα χωρίς τις κρατήσεις για τα ασφαλιστικά ταμεία, φόρο εισοδήματος και εισφορά αλληλεγγύης, να είναι μέχρι 35.000 ευρώ. Άρα μιλάμε για μεικτό περίπου για 50.000 ευρώ ή ενδεχομένως και περισσότερες.
§ Τρίτον, η συνολική αξία κινητής και ακίνητης περιουσίας να είναι μικρότερη ή ίση φυσικά με 270.000 ευρώ. Από το ποσό αυτό, το σύνολο των καταθέσεων και κινητών αξιών του οφειλέτη να μην υπερβαίνει τις 15.000 ευρώ.
§ Για οικογένειες που βαρύνονται φορολογικά με τρία και περισσότερα τέκνα, άτομα με αναπηρία άνω του 67% και όσους βαρύνονται φορολογικά από άτομα με αναπηρία άνω του 67%, τα παραπάνω όρια των προϋποθέσεων, αντικειμενική αξία πρώτης κατοικίας, εισόδημα και περιουσία, προσαυξάνονται κατά 10%.
Δηλαδή, η αντικειμενική αξία της πρώτης κατοικίας να μην υπερβαίνει γι΄ αυτές τις περιπτώσεις τα 220.000 ευρώ, το ετήσιο οικογενειακό εισόδημα να είναι μικρότερο ή ίσο των 38.500 ευρώ το καθαρό, η συνολική αξία κινητής και ακίνητης περιουσίας μικρότερη ή ίση με 297.000 ευρώ και από το ποσό αυτό, το σύνολο των καταθέσεων και κινητών αξιών του οφειλέτη να μην υπερβαίνει τις 16.500 ευρώ.
Κατά τη διάρκεια αναστολής του πλειστηριασμού οι δανειολήπτες θα πρέπει να καταβάλλουν δόσεις ίσες με το 10% του καθαρού μηνιαίου εισοδήματός τους, όταν το ετήσιο οικογενειακό εισόδημα δεν ξεπερνά τις 15.000 ευρώ, για οικογενειακά εισοδήματα άνω των 15.000 ευρώ υπολογίζεται ποσοστό 10% μέχρι του ποσού των 15.000 ευρώ και ποσοστό 20% για το υπερβάλλον εισόδημα. Δηλαδή σε αυτό υπάρχουν δύο κλίμακες.
Ειδικά για τους ελεύθερους επαγγελματίες και εμπόρους, το ποσό αυτό θα πρέπει να είναι ίσο ή μεγαλύτερο του 30% της τελευταίας ενήμερης δόσης.
Για ανέργους με μηδενικό εισόδημα ή μοναδικό εισόδημα το επίδομα ανεργίας, παρέχεται φυσικά η δυνατότητα μηδενικών καταβολών.
Επιλέξαμε να προβλέπεται μια μικρή μηνιαία καταβολή δόσης, προκειμένου να υπάρξει επανεκκίνηση στις σχέσεις μεταξύ τραπεζών και δανειοληπτών. Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσιάζουμε, η δόση αυτή είναι αρκετά μικρή σε σχέση με το εισόδημα του δανειολήπτη και πάντως σε κάθε περίπτωση πολύ μικρότερη από το ενοίκιο που θα πλήρωνε αν δεν είχε λάβει στεγαστικό δάνειο.
Ενδεικτικά, για ετήσιο εισόδημα 10.000 ευρώ, δηλαδή περίπου 830 ευρώ το μήνα, η δόση του δανείου θα διαμορφώνεται στα 83 ευρώ το μήνα και ανάλογα με βάση τα στοιχεία τα οποία σας παρουσίασα.
Τα στοιχεία για το εισόδημα, το ύψος της περιουσίας και τα λοιπά θα αποδεικνύονται με υπεύθυνη δήλωσή του οφειλέτη, στην οποία θα αναγράφονται τα πλήρη στοιχεία του, περιγραφή της πλήρωσης των παραπάνω προϋποθέσεων και λεπτομερής αναγραφή των καταθέσεων και κινητών αξιών και των κινήσεων που ξεπερνούν το ποσό των 1.000 ευρώ τους τελευταίους 24 μήνες. Απλώς προς γνώσιν, δεν έχει κάποια άλλη έννομη συνέπεια.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που διαθέτουμε, οι δικλείδες που τίθενται προστατεύουν τη συντριπτική πλειονότητα των δανειοληπτών και θα γίνω πολύ συγκεκριμένος:
Εννέα στους δέκα δανειολήπτες, δηλαδή το 90% των δανειοληπτών, έχουν κύρια κατοικία αντικειμενικής αξίας μικρότερης των 200.000 ευρώ που τίθεται ως όριο προστασίας. Το 90% των δανειοληπτών είναι κάτω από αυτό το όριο.
Επίσης, το 90% των νοικοκυριών με στεγαστικό δάνειο έχουν καθαρό ετήσιο οικογενειακό εισόδημα μικρότερο ή ίσο των 35.000 ευρώ που είναι το δεύτερο όριο που μπαίνει το εισοδηματικό. Επίσης, σύμφωνα με τα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, η διάμεσος αξία όπως λέγεται της κινητής και ακίνητης περιουσίας για το σύνολο των νοικοκυριών ανέρχεται στα 110.200 ευρώ, δηλαδή το 50% των νοικοκυριών έχει περιουσία χαμηλότερης αξίας από τα 110.000 ευρώ.
Ειδικά για τους δανειολήπτες, η διάμεσος αξία της συνολικής περιουσίας τους ανέρχεται στα 173.966 ευρώ. Σύμφωνα με τα ίδια στοιχεία το μέσο ποσό καταθέσεων ανέρχεται στις 3.600 ευρώ, ενώ η συνολική αξία των χρηματοοικονομικών στοιχείων, δηλαδή καταθέσεις, επενδύσεις, ομόλογα, μετοχές και λοιπά που διαθέτουν τα νοικοκυριά στη χώρα μας ανέρχεται κατά μέσο όρο στα 4.400 ευρώ.
Επιπλέον σύμφωνα με στοιχεία της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών το 92,8% των καταθετών διαθέτει καταθέσεις συνολικού ύψους έως 10.000 ευρώ. Το όριο το οποίο έχουμε θέσει είναι 15.000 ευρώ.
Προκύπτει λοιπόν και προκύπτει ξεκάθαρα ότι με τα κριτήρια που τίθενται προστατεύεται η συντριπτική πλειονότητα των νοικοκυριών με στεγαστικό δάνειο και όχι μόνο τα χαμηλότερα εισοδηματικά στρώματα. Αποδεικνύεται ξεκάθαρα ότι προστατεύονται και προστατεύονται πλήρως τόσο τα νοικοκυριά που είναι κοινωνικά και οικονομικά αδύναμα, όσο και τα νοικοκυριά μεσαίου εισοδήματος, χωρίς καμία αμφιβολία.
Αυτές είναι σε γενικές γραμμές οι διατάξεις που θα κατατεθούν άμεσα στη Βουλή.
Όπως γνωρίζετε επιδιώξαμε όλο αυτό το διάστημα να υπάρξει συμφωνία με την τρόικα. Είχαμε ξεκαθαρίσει όμως ότι δε θα επιδιώξουμε συμφωνία με οποιοδήποτε τίμημα.
Υπήρχαν για μας κάποια συγκεκριμένα όρια, κάτω από τα οποία δεν μπορούσαμε να κατέβουμε και δεν κατεβήκαμε. Πλησιάσαμε είναι η αλήθεια, στο τέλος των διαπραγματεύσεων με την τρόικα, αλλά θεωρούσαμε ότι κάποιοι συγκεκριμένοι αριθμοί για μας ήταν μη διαπραγματεύσιμοι.
Με τη ρύθμιση που κάνουμε καλύπτονται αναμφίβολα τόσο τα νοικοκυριά χαμηλού εισοδήματος, όσο και τα νοικοκυριά μεσαίου εισοδήματος. Δεν καλύπτονται πράγματι υποθέσεις και περιπτώσεις που μέχρι τώρα τύγχαναν κάλυψης( όπως παραδείγματος χάριν πρώτη κατοικία αντικειμενικής αξίας 450.000 ευρώ για έναν παντρεμένο με δύο παιδιά), διότι είχαμε τέτοιες περιπτώσεις που καλυπτόταν.
Δε θέλουμε να καλύπτουμε σε καμία περίπτωση ανθρώπους ευπόρους, που παριστάνουν τους φτωχούς. Αυτοί πρέπει να πληρώσουν.
Η «ομπρέλα» προστασίας πρέπει να καλύπτει αυτούς που πράγματι χρειάζονται αυτή την «ομπρέλα» προστασίας.
Και επίσης, για να τερματιστεί το πρόβλημα το οποίο υπάρχει, οι εκκρεμότητες, οι δεκάδες χιλιάδες εκκρεμότητες στις σχέσεις μεταξύ τραπεζών και δανειοληπτών, μεταβατικά και μέχρι να βρεθεί το οριστικό μοντέλο, θεσπίζουμε αυτό το μέτρο της προσωρινής καταβολής, το οποίο το θεσπίζουμε και πάλι με κοινωνικά κριτήρια.
Για ένα νοικοκυριό 10.000 ευρώ το χρόνο, η μηνιαία υποχρέωση είναι 83 ευρώ. Χαμηλότερα, σε κάθε περίπτωση πολύ χαμηλότερη υποχρέωση, από το τίμημα του ενοικίου που θα πλήρωνε κάποιος.
Άρα θεωρούμε ότι είναι μια λύση ισορροπημένη, μια λύση η οποία δεν καλύπτει φυσικά ανθρώπους μεγάλου εισοδήματος ή επιτήδειους αλλά καλύπτει σε πάρα πολύ μεγάλο βαθμό όχι μόνο αδύναμους κοινωνικά αλλά και ανθρώπους οι οποίοι έχουν ένα μεσαίο εισόδημα ή θα έλεγε κανείς σε κάποιες περιπτώσεις και πάνω από το μεσαίο εισόδημα.
Άρα πιστεύουμε ότι είναι μία ρύθμιση η οποία θα πρέπει να αντιμετωπιστεί στις σωστές της διαστάσεις.
Εννοείται φυσικά ότι η ρύθμιση αυτή δεν είναι γραμμένη σε πέτρα. Δεν διεκδικούμε το αλάθητο. Θα ακούσουμε παρατηρήσεις, όχι μόνο από τους βουλευτές των δύο κομμάτων που στηρίζουν την κυβέρνηση, αλλά από κάθε βουλευτή. Έτσι ώστε η ρύθμιση αυτή, στο μέτρο των δυνατοτήτων που υπάρχουν, να βελτιωθεί. Γι΄ αυτό άλλωστε το λόγο θα γίνει και συζήτηση στη Βουλή.
Αλίμονο, καμιά κυβέρνηση δεν μπορεί να αρνηθεί την ουσία της δημοκρατίας.
Υπάρχουν συγκεκριμένα χρονικά περιθώρια φυσικά. Γι΄ αυτό το λόγο επιδίωξή μας είναι, μέχρι αύριο το βράδυ να κατατεθεί η ρύθμιση αυτή σε ένα νομοσχέδιο το οποίο θα συζητηθεί με τη μορφή του κατεπείγοντος. Έτσι ώστε να υπάρξει συζήτηση στην Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου την Παρασκευή και συζήτηση στην Ολομέλεια το Σάββατο.
Με τις ρυθμίσεις αυτές η χώρα εξακολουθεί να έχει το ισχυρότερο πλαίσιο προστασίας για τους δανειολήπτες, σε σχέση με οποιαδήποτε άλλη χώρα της Ευρώπης. Βεβαίως, με το ίδιο νομοσχέδιο, τίθενται κάποιοι κανόνες για τη μόνιμη αντιμετώπιση του προβλήματος από το 2015 και μετά, βάσει του ιρλανδικού μοντέλου και καλών ευρωπαϊκών πρακτικών.
Και επίσης, με το ίδιο νομοσχέδιο δεν καλύπτονται κάποιοι άνθρωποι οι οποίοι έχουν το εισόδημα και μπορούν να ανταποκριθούν, αλλά φαντάζομαι ότι λόγοι στοιχειώδους κοινωνικής δικαιοσύνης επιβάλλουν στην Πολιτεία να στρέψει την προσοχή της σε αυτούς που πράγματι επλήγησαν από την κρίση και έχουν ανάγκη, όχι σε ανθρώπους οι οποίοι παριστάνουν τους φτωχούς ενώ δεν είναι.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Ήθελα να ρωτήσω αν με αυτή τη ρύθμιση που θα κατεβάσει το Υπουργείο Ανάπτυξης στη Βουλή υπάρχει εικόνα για το πόσα ακίνητα απελευθερώνονται για τους πλειστηριασμούς; Η ερώτησή μου είναι αν με αυτή τη ρύθμιση υπάρχει εικόνα για το πόσα ακίνητα απελευθερώνονται προς πλειστηριασμό και σε ποιο σύνολο ήταν αυτά τα ακίνητα με αυτές τις ρυθμίσεις. Ένα ερώτημά μου είναι αυτό και δεύτερον, από τη στιγμή που όπως βλέπω μας έχετε παρουσιάσει αναλυτικά στοιχεία για το πόσες είναι οι καταθέσεις οι τραπεζικές στα νοικοκυριά, πόση είναι η ακίνητη περιουσία στο σύνολο της χώρας και με βάση ποια κριτήρια, οι Τράπεζες δεν μπορούσαν να εντοπίσουν αυτούς οι οποίοι είχαν περιουσιακά στοιχεία ή καταθέσεις τραπεζικές και εντούτοις κρύβονταν πίσω από τις προστατευτικές διατάξεις; Ευχαριστώ.
Κ. ΧΑΤΖΗΔΑΚΗΣ: Ο στόχος της ρύθμισης δεν είναι να αποδοθούν ακίνητα σε πλειστηριασμούς. Αυτό θέλω να είναι απολύτως κατανοητό. Γι’ αυτό άλλωστε μπαίνουν κι αυτά τα όρια προστασίας. Αλλά κυρίως γι’ αυτό μπαίνει και η μίνιμουμ υποχρέωση καταβολής κάποιου κομματιού της δόσης, για να αποκατασταθούν οι σχέσεις των δανειοληπτών και των τραπεζών
Επομένως η απάντηση είναι η εξής: Μπορεί να μη γίνει και κανένας πλειστηριασμός. Διότι εάν οι δανειολήπτες ανταποκριθούν και δώσουν το 10% για παράδειγμα του εισοδήματός τους, έτσι ώστε να πληρωθεί ένα κομμάτι από τη δόση τους, τότε βεβαίως φυσικά θα απαγορεύεται να γίνει κάποιος πλειστηριασμός. Θα επανεκκινήσει η σχέση τους, η επαφή τους με τις τράπεζες. Αυτό πρέπει να είναι απολύτως ξεκάθαρο.
Ξαναλέω, εάν κάποιος παρ’ όλα αυτά αισθάνεται ότι δεν μπορεί να πληρώσει ούτε 83 € το μήνα, διότι βρίσκεται σε μεγάλη δυσκολία, είναι ολοφάνερο και δεν πρέπει να το κρύβουμε αυτό και τουλάχιστον εμείς πρέπει να το πούμε με όλη την ένταση της φωνής μας, ότι σε αυτές τις περιπτώσεις υπάρχει δεύτερη δυνατότητα της δικαστικής προστασίας με το Νόμο 3869 και 4161.
Διότι οι δυο διατάξεις θα λειτουργούν σωρευτικά. Θα υπάρχει ένας πρώτος όροφος της δικαστικής προστασίας κι ένας δεύτερος όροφος για τον οποίο μιλάμε της εξωδικαστικής προστασίας. Αυτό θέλω να είναι απολύτως κατανοητό.
Άρα μπορεί να μην χρειαστεί να γίνει –και το υποστηρίζω σοβαρά, εάν συντρέξουν όλες αυτές οι προϋποθέσεις- ακόμη και κανένας πλειστηριασμός. Ακόμη μια φορά σημειώνω, ότι ο στόχος όλων αυτών των ρυθμίσεων δεν ήταν να γίνουν πλειστηριασμοί. Ούτε καν από τις τράπεζες δεν υπήρχε αυτό το αίτημα. Νομίζω έγινε και επίσημη δήλωση του κ. Ζανιά -την οποία μπορώ να την επικαλεστώ- του Προέδρου της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών, ο οποίος είπε ότι οι τράπεζες δεν ήθελαν να γίνουν κέντρο διαχείρισης ακινήτων. Πάμε να ρυθμίσουμε ένα κοινωνικό πρόβλημα, έτσι όπως προκύπτει από την κρίση, με ένα τρόπο δίκαιο και ισορροπημένο.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Κύριε Υπουργέ, δυνητικά πόσα είναι τα ακίνητα τα οποία θα μπορούσαν να βγουν στους πλειστηριασμούς;
Κ. ΧΑΤΖΗΔΑΚΗΣ: Δεν μπορώ να μπω σε αυτή τη λογική, διότι θεσπίζοντας αυτά τα μέτρα αλλάζει το «γήπεδο» πια. Λυπάμαι που δεν μπορώ να προσχωρήσω σε αυτή τη λογική. Ήταν η λογική πράγματι και των κυβερνήσεων και των Μέσων Ενημέρωσης επί πολλά χρόνια.
Αλλά τώρα μπαίνει ένα καινούργιο στοιχείο στη φιλοσοφία με την οποία αντιμετωπίζουμε το πρόβλημα, που είναι η μίνιμουμ καταβολή, τα 83 € γι’ αυτόν που βγάζει 10.000 € το χρόνο. Εάν δώσει τα 83 € σταματάει να έχει πρόβλημα με την τράπεζα και συνεχίζει να έχει μια κανονική σχέση, με την τράπεζα. Εάν δεν μπορεί να δώσει ούτε αυτά και προσφύγει πάλι με βάση τις διατάξεις των Νόμων 3869 και 4161, από την ώρα που προσφεύγει και βγαίνει προσωρινή διαταγή, πάλι δεν μπορεί να γίνει πλειστηριασμός.
Επομένως, δεν έχω λόγο να μπω σε αυτή τη λογική. Προσπαθούμε απλώς με τις ρυθμίσεις αυτές να μην καλύπτονται οι άνθρωποι οι οποίοι είχαν τη δυνατότητα και δεν πλήρωναν. Αυτό το οποίο λέγαμε από το καλοκαίρι, αυτό ερχόμαστε σήμερα να κάνουμε πράξη και αυτό πρέπει να γίνει σαφές όσο περισσότερο γίνεται.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Πόσοι είναι αυτοί που καλύπτονταν και δεν πλήρωναν;
Κ. ΧΑΤΖΗΔΑΚΗΣ: Είναι μια ερώτηση θεωρητικής αξίας. Εκείνο το οποίο έχει σημασία για μας ήταν η θέση των ορίων. Έχουν τεθεί τα όρια, λέμε στο 90% των συμπολιτών μας ότι «μπορείτε να καλυφθείτε…» -από πλευράς αντικειμενικής αξίας τουλάχιστον των σπιτιών τους μιλάω, 90%- «… εάν δίνετε μια μίνιμουμ καταβολή» και λέμε και φυσικά στους υπόλοιπους, στην ανώτερη εισοδηματική τάξη του 10% «πληρώστε».
Τώρα εάν θα γίνει στην Ελλάδα η «επανάσταση των πλουσίων», είναι κάτι το οποίο θα έχει ένα κοινωνικό ενδιαφέρον.
Αλλά πάντως θα ήθελα να ξέρω όποιος τυχόν ετοιμάζεται να αντιπολιτευτεί αυτή τη ρύθμιση, υπέρ ποίου θα αγωνίζεται. Υπέρ των φτωχών πάντως όχι, διότι καλύπτονται από το Νόμο Κατσέλη και το Νόμο 4161. Υπέρ των μεσαίων όχι, διότι με 83 € αυτός που βγάζει 10.000 € και με λίγο παραπάνω ευρώ αυτός που βγάζει λίγο περισσότερο, καλύπτεται από όλες αυτές τις μεταβατικές διατάξεις.
Υπέρ των πλουσίων αν κάποιος θέλει να αγωνιστεί και είναι και αριστερός ιδιαίτερα, ευχαρίστως να δούμε αυτόν τον αγώνα της «gauche caviar», της «αριστεράς του χαβιαριού» που αγωνίζεται για το χαβιάρι.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Κύριε Υπουργέ, έχετε προλάβει έχετε ενημερώσει το ΠΑΣΟΚ; Υπάρχει συμφωνία από την πλευρά του ΠΑΣΟΚ στο συγκεκριμένο πακέτο των ρυθμίσεων;
Κ. ΧΑΤΖΗΔΑΚΗΣ: Εγώ ο ίδιος έχω ξεκινήσει κάποιες συζητήσεις με την Κοινοβουλευτική Ομάδα της Νέας Δημοκρατίας. Οι συζητήσεις αυτές θα συνεχιστούν και το απόγευμα. Απ’ όσο αντιλαμβάνομαι έχουν γίνει ήδη κάποιες συζητήσεις, δεν ξέρω ακριβώς τη μορφή τους, εντός της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΠΑΣΟΚ και εκεί φυσικά θα συνεχιστούν. Και είμαστε διατεθειμένοι φυσικά και εγώ ο ίδιος προσωπικά να ενημερώσουμε και την Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΠΑΣΟΚ.
Εννοείται ότι κάθε χρήσιμη πρόταση θα την ενσωματώσουμε γιατί δεν είμαστε δογματικοί και ούτε αισθανόμαστε ότι είμαστε αλάθητοι. Ενδεχομένως να υπάρχουν παραλείψεις, ενδεχομένως να υπάρχουν ορισμένα προβλήματα στην αρχιτεκτονική της πρότασης. Ευχαρίστως να τη συζητήσουμε εντός των πλαισίων της λογικής φυσικά και των δυνατοτήτων που έχει η χώρα, γιατί αντιλαμβάνεστε ότι δεν γινόταν για πλάκα η συζήτηση που γινόταν επί μήνες με την τρόικα. Γινόταν για πολύ συγκεκριμένους λόγους. Αλλά από την άλλη πλευρά, θα επιμείνω στο ότι οι ρυθμίσεις αυτές έχουν ένα χαρακτήρα που είναι κοινωνικά δίκαιος. Επίσης επιδιώκουν να μπουν σε ένα άλλο πλαίσιο οι σχέσεις των τραπεζών με τους δανειολήπτες έτσι ώστε αφ’ ενός να προστατεύονται αυτοί που πράγματι χρήζουν προστασίας, αλλά και να αντιμετωπιστεί το ζήτημα με τις εκκρεμότητες που υπήρχαν στις σχέσεις μεταξύ των δανειοληπτών και των τραπεζών, με ένα τρόπο ο οποίος είναι σύγχρονος, ο οποίος δίνει κίνητρα και ο οποίος καλύπτει πράγματι όσους πρέπει να καλυφθούν.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Έχω δύο ερωτήσεις. Η πρώτη είναι αν είναι σύμφωνες οι Τράπεζες με αυτό το πλαίσιο γιατί και με τα ενήμερα δάνεια το σχέδιό σας δεν έτρεξε στην πράξη. Και η δεύτερη είναι, έχουμε το νόμο του καλοκαιριού για τα ενήμερα δάνεια, όπου τα όρια είναι πολύ πιο κάτω για δανειολήπτες οι οποίοι ήταν συνεπείς και τώρα είναι σε μια ρύθμιση οι οποίοι είναι αβανταδόρικη για ανθρώπους οι οποίοι είτε είχαν μόνιμο πρόβλημα, ή δεν ήθελαν να πληρώνουν. Μπορείτε να μας πείτε για ποιο λόγο υπάρχει αυτή η διάσταση;
Κ. ΧΑΤΖΗΔΑΚΗΣ: Σε σχέση με τις τράπεζες και αν διαπραγματευτήκαμε με τις τράπεζες, όχι δεν διαπραγματευτήκαμε με τις τράπεζες. Ακούμε τον οποιονδήποτε, ακούσαμε τις καταναλωτικές ενώσεις, τα συναρμόδια Υπουργεία, τις απόψεις των τραπεζών αλλά δεν διαπραγματευόμαστε με τις τράπεζες. Αυτός είναι νόμος του Κράτους.
Νομίζουμε ότι είναι ένα βήμα μπροστά. Διαπραγματευτήκαμε με την τρόικα, δεν καταφέραμε να συμφωνήσουμε πλήρως, αλλά εν πάση περιπτώσει φέρνουμε μια ρύθμιση που έχει τα χαρακτηριστικά τα οποία ήδη σημείωσα.
Ξέρετε ότι ο νόμος για τους ενήμερους δανειολήπτες, προβλέπει ο ίδιος ο νόμος, ότι μετά την παρέλευση εξαμήνου μπορεί να γίνει αναθεώρηση με απόφαση του Υπουργού. Αυτό είναι δικαίωμά μας, εννοώ αναφαίρετο δικαίωμα της κυβέρνησης και του Υπουργείου και θα τα δούμε ανάλογα με το πώς εξελίσσεται το πράγμα.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: (Ερώτηση εκτός μικροφώνου)
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Δεν θέλω να πω κάτι τέτοιο και είναι πολύ πρόωρο να βγάλουμε συμπεράσματα, κυριολεκτούσα σε αυτό που είπα.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Κύριε Υπουργέ, θα ήθελα να μας προσδιορίσετε τα σημεία διαφωνίας με την τρόικα, ώστε να κατανοήσουμε και τις απαιτήσεις των δανειστών μας. Ευχαριστώ.
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Δεν νομιμοποιούμαι να μπω σε λεπτομέρειες. Δεν νομιμοποιούμαι για λόγους δεοντολογίας. Είναι όμως γνωστό και γι΄ αυτό ανέφερα ότι η τρόικα ήταν υπέρ της κατάργησης πλήρως κάθε προστατευτικού περιορισμού για το 2014, εξαιρέσει των νόμων 3869 και του Νόμου 4161. Επίσης, είναι γνωστό και αυτό νομίζω ότι το ανέφερα ότι η τρόικα όταν άρχισε να κάμπτεται άρχισε να μιλάει για έξι μήνες προστασία και για 120.000 αντικειμενική αξία που ανέβηκε στη συνέχεια, γι΄ αυτό είπα ότι πλησιάσαμε.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Υπάρχει περίπτωση ακόμα και μετά την κατάθεση του νομοσχεδίου και την ψήφισή του στη Βουλή από την τρόικα να υπάρξουν συστάσεις και τι θα κάνετε σε τέτοιο ενδεχόμενο;
Κ. ΧΑΤΖΗΔΑΚΗΣ: Κοιτάξτε, η Βουλή είναι κυρίαρχη. Η Βουλή θα αποφασίσει, η Βουλή θα το σταθμίσει.
Εμείς λέμε ότι είναι ένα νομοσχέδιο το οποίο έχει χαρακτηριστικά κοινωνικής δικαιοσύνης, αλλά την ίδια στιγμή λέμε ότι το νομοσχέδιο αυτό δεν είναι γραμμένο σε πέτρα. Θα εξετάσουμε κάθε πρόταση, που είναι θεμελιωμένη. Δεν αποκλείουμε να δεχτούμε προτάσεις, όμως στο πλαίσιο κάποιας λογικής.
Και κυρίως να μην ξεχνάμε, οι φτωχοί άνθρωποι καλύπτονται και καλύπτονται πλήρως. Τα μεσαία νοικοκυριά καλύπτονται και καλύπτονται πλήρως. Αυτό με συγχωρείτε, όποιος το αμφισβητεί, θα πρέπει να φέρει και τα στοιχεία του, από όποιο οργανισμό θέλει ελληνικό ή διεθνή και να αμφισβητήσει αυτό που λέμε.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Υπουργέ δύο ερωτήσεις και μία παρατήρηση. Η μία ερώτηση είναι ότι την Παρασκευή κλείνει η Βουλή κι αν θα έχει περάσει μέχρι την Παρασκευή, γιατί ξέρουμε αυτό τι σημαίνει μετά.
Η δεύτερη ερώτηση και μία τοποθέτηση ταυτόχρονα είναι η εξής: Τα έβαλα κάτω τώρα έτσι όσο μιλάγατε κι είπατε για τα 83 ευρώ στις 10 χιλιάδες, που 83 ευρώ στις 10 χιλιάδες μαζί με κοινόχρηστα με ρεύμα και ΕΥΔΑΠ πάει ο χρόνος 4.800, μείον μας μένουν 5.200 για μία οικογένεια τριμελή, ούτε καν πενταμελή, ούτε καν τετραμελή και 2.000 για το σούπερ μάρκετ μας μένουν 3.200, χωρίς εφορία, χωρίς κίνηση, χωρίς τίποτα και χωρίς να δώσεις τίποτα στο παιδί σου. Δε ζεις. Ένα το κρατούμενο. Δύο, θέλω να μου πείτε με αυτή την πραγματική αξία των πραγμάτων τι ακριβώς θα κάνετε γιατί τα 83 ευρώ είναι πολλά για 10 χιλιάδες ευρώ. Ένα παράδειγμα έδωσα. Και κάτι που είπατε για τους πλούσιους, ο Μαρξ ξέρετε ήταν πλούσιος και έφτιαξε το κεφάλαιο. Μάλλον οι πλούσιοι γνωρίζονται καλύτερα και μπορούν να χτυπήσουν τον πλούτο.
.
Κ. ΧΑΤΖΗΔΑΚΗΣ: Το είχα πει και προηγουμένως, είπα ότι το νομοσχέδιο θα κατατεθεί αύριο το βράδυ στη Βουλή, η συζήτηση θα γίνει στην Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου την Παρασκευή και το Σάββατο θα γίνει η συζήτηση στην Ολομέλεια.
Σε σχέση με τα 83 ευρώ και την εκτίμηση αν είναι πολύ ή λίγο, η δική μου κατ΄ αρχήν εκτίμηση είναι ότι πως δεν είναι πολύ το να δώσεις 10% του εισοδήματός σου για να σώσεις το σπίτι σου, του καθαρού μάλιστα εισοδήματος. Για μένα αυτή είναι η εκτίμησή μου. Από κει και πέρα, αν υποθέσουμε ότι κάποιος δεν έχει ούτε τα 83 ευρώ να καταβάλλει κάθε μήνα για να σώσει το σπίτι του, εξήγησα πριν, ότι σε αυτή την περίπτωση μπορεί να προσφύγει και αύριο το πρωί, δεν χρειάζεται να περιμένει τίποτα, στους νόμους 3869 και 4161 που έχουν το πιο πλήρες σύστημα δικαστικής προστασίας στην Ευρώπη και καλύπτουν τα αδύναμα νοικοκυριά.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Κύριε Υπουργέ, πόσο σίγουρος είστε ότι θα περάσει αυτό το νομοσχέδιο από τη Βουλή;
Κ. ΧΑΤΖΗΔΑΚΗΣ: Επαναλαμβάνω, η Βουλή θα το εκτιμήσει. Εγώ μπορώ να πω αυτά τα οποία ήδη σημείωσα. Φέρνουμε μια ρύθμιση που θεωρούμε ότι είναι κοινωνικά δίκαιη και η οποία προσπαθεί να αντιμετωπίσει προβλήματα που μας ταλανίζουν για χρόνια, με έναν τρόπο σύγχρονο. Και μπορώ να πω επίσης, ότι οποιαδήποτε πρόταση που κινείται στο πλαίσιο της λογικής, οποιαδήποτε πρόταση η οποία είναι θεμελιωμένη είμαστε διατεθειμένοι να την ακούσουμε. Από κει και πέρα η Βουλή θα πάρει τις αποφάσεις της και η κυβέρνηση θα έχει ένα εποικοδομητικό ρόλο..
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Αν δεν περάσει λέω.
Κ. ΧΑΤΖΗΔΑΚΗΣ: Λοιπόν, ξαναλέω ότι αυτό που φέρνουμε είναι μια ρύθμιση με συγκεκριμένα χαρακτηριστικά. Ο καθένας μπορεί να την εκτιμήσει. Βλέπετε πόσοι καλύπτονται, βλέπετε ότι είναι το 90% όσον αφορά την αντικειμενική αξία, το 90% όσον αφορά το εισόδημα, σε πολύ μεγάλα ποσοστά όσον αφορά τους λογαριασμούς..
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Ήθελα να μας πείτε αν υπάρχουν κι αν έχετε υπολογίσει επιπτώσεις στην κεφαλαιακή επάρκεια των τραπεζών μέσα από τη διάταξη αυτή.
Κ. ΧΑΤΖΗΔΑΚΗΣ : Κοιτάξτε, είχαν γίνει συζητήσεις με την τρόικα, είχαν γίνει κάποια στιγμή συζητήσεις και με την Τράπεζα της Ελλάδος, η ρύθμιση είναι πολυπαραμετρική. Για να πλησιάσει κάπως η τρόικα τις θέσεις αντιλαμβάνεστε ότι έκανε τους δικούς της λογαριασμούς, εμείς είχαμε τη δική μας προσέγγιση. Με βάση λοιπόν αυτά τα στοιχεία μπορείτε να βγάλετε τα συμπεράσματά σας.
Σίγουρα το θέμα της κεφαλαιακής επάρκειας των τραπεζών μας απασχολεί και γιατί μας απασχολεί; Όχι γιατί μας απασχολούν οι τράπεζες αυτές καθαυτές. Ασφαλώς οι τράπεζες έχουν ένα ρόλο στην οικονομία και ο ρόλος αυτός προφανώς δεν πρέπει να παραγνωρίζεται, αλλά μας απασχολεί πάντοτε το θέμα της κεφαλαιακής επάρκειας των τραπεζών για τον απλό λόγο ότι αν ενδεχομένως και θεωρητικά θα χρειαζόταν παραπάνω κεφάλαια αυτά θα έπρεπε να βρεθούν μέσω του Έλληνα φορολογούμενου. Και γι΄ αυτό το λόγο φέρνουμε όλα αυτά τα μέτρα εξυγίανσης, αντιμετώπισης του θέματος σε σχέση με τα δάνεια.
Άρα αυτά που λέτε έχουν ληφθεί υπόψιν κι από τις δύο πλευρές, είναι όμως θέματα που ξεπερνούν τη σημερινή παρουσίαση. Είναι θέματα του Υπουργείου Οικονομικών και της Τραπέζης της Ελλάδος. Προφανώς ξαναλέω και η τρόικα -το λέει η κοινή λογική- για να πλησιάσει τις θέσεις μας έλαβε υπόψιν και τον παράγοντα στον οποίον εσείς αναφέρεστε.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Αυτό που δεν καταλαβαίνω είναι ότι αφού δεν απαιτείται η συναίνεση της τρόικας για να φέρετε τη ρύθμιση, γιατί χρειάστηκε να φτάσουμε στο παρά πέντε για να τη φέρετε τη ρύθμιση;
Κ. ΧΑΤΖΗΔΑΚΗΣ: Δεν είναι ακριβές αυτό το οποίο είπατε, με τον τρόπο που το είπατε. Προφανώς οι συζητήσεις με την τρόικα δεν έγιναν προκειμένου να περάσουμε τις μέρες μας. Έγιναν διότι η τρόικα εκφράζει τους δανειστές, η τρόικα ενδιαφέρεται για την ευστάθεια του πολιτικού συστήματος και τα λοιπά. Υπήρξε όμως αυτή η συναντίληψη από την πλευρά της τρόικα. Εάν λοιπόν η τρόικα τοποθετήθηκε με τον τρόπο που τοποθετήθηκε, από κει και πέρα εγώ δεν μπορώ να σχολιάσω τη στάση της.
Αντιλαμβάνομαι είπα ότι δεν υπάρχει μια ρητή συμφωνία από την πλευρά της τρόικα. Από την άλλη πλευρά, επίσης αντιλαμβάνομαι, απομένει να αποδειχθεί προκειμένου να φανεί ποιος από τους δύο έχει δίκιο, ότι η τρόικα δε θα εκφράσει ρητώς τη διαφωνία της. Απομένει να αποδειχθεί, δεν υπάρχει λόγος να επιχειρηματολογούμε πάνω σε αυτό.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Εσείς το είπατε ότι δεν..
Κ. ΧΑΤΖΗΔΑΚΗΣ: Ναι ξαναλέω, σήμερα, αύριο, μεθαύριο, του χρόνου θα φανεί ποιος από τους δύο έχει δίκιο.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Εγώ θέλω να καταλάβω τη ρύθμιση καλά, γι΄ αυτό είμαι λίγο αφελής. Η αντικειμενική αξία της κύριας κατοικίας είναι 200 χιλιάδες, εντάξει;
Γ. ΣΤΕΡΓΙΟΥ (Γενικός Γραμματέας Καταναλωτή): Μέχρι 200 χιλιάδες.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Μέχρι 200 χιλιάδες, έχω καθαρό οικογενειακό εισόδημα μέχρι 35 χιλιάδες ευρώ και η συνολική αξία κινητής και ακίνητης περιουσίας όπως περιγράφεται είναι μέχρι 270 χιλιάδες ευρώ, προστατεύομαι από τον πλειστηριασμό, έτσι; Εάν δεν έχω ένα από τους τρεις παράγοντες αυτούς, προστατεύομαι από τον πλειστηριασμό;
Κ. ΧΑΤΖΗΔΑΚΗΣ: Όχι, αυτό να είναι σαφές, αλλά είναι επίσης σαφές ότι σε κάθε μία απ΄ αυτές τις παραμέτρους κατά σύμπτωση αν θέλετε το 90% πληροί τα κριτήρια.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Συγνώμη, εάν δεν είμαι μέσα, αν δεν έχω και τις τρεις αυτές προϋποθέσεις, αλλά ωστόσο είμαι σε αδυναμία και προσπαθώντας να εκμεταλλευτώ αυτή τη ρύθμιση πηγαίνω και καταθέτω το 10% του εισοδήματος ως μηνιαία δόση, σε αυτή την περίπτωση αναστέλλεται ο πλειστηριασμός;
Κ. ΧΑΤΖΗΔΑΚΗΣ: Εάν δεν πληρούνται σωρευτικά και οι τρεις προϋποθέσεις, φυσικά δεν μπορεί να ισχύει η ρύθμιση. Αλλά σας είπα μιλάμε για μία μειοψηφία, πολύ-πολύ μικρή μειοψηφία.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Μα πως το λέτε κ. Υπουργέ ότι υπάρχει μειοψηφία, αφού βάζετε σωρευτικά τις τρεις προϋποθέσεις, οι τρεις προϋποθέσεις..
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Κύριε Υπουργέ, είναι και το εισόδημα, δηλαδή προϋπόθεση με συγχωρείτε δεν είναι να βάλετε και..
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Πως καλύπτονται το 90%, αφού είναι και οι τρεις προϋποθέσεις.
Κ. ΧΑΤΖΗΔΑΚΗΣ: Ξαναλέω, σε κάθε μια από τις περιπτώσεις είναι το 90%. Η επιδίωξή μας ήταν να καλυφθούν, από την αρχή ήταν αυτή η πολιτική επιδίωξη, νοικοκυριά μεσαίου εισοδήματος. Σας δείξαμε πόσα νοικοκυριά καλύπτονται σε κάθε μια από τις περιπτώσεις.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Συνολικά πόσα;
Κ. ΧΑΤΖΗΔΑΚΗΣ: Με συγχωρείτε, εάν κάποιος έχει μια ακίνητη περιουσία ας πούμε, είναι το εισόδημά του κάτω από 35 χιλιάδες ευρώ και έχει λογαριασμούς κάτω από 15 χιλιάδες ευρώ αλλά έχει πρώτη κατοικία 450 χιλιάδες ευρώ, προφανώς δεν μπορεί να θεωρηθεί ως..
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Γιατί να είναι στις 450 και να μην είναι 220 χιλιάδες ευρώ κ. Υπουργέ; Ας είναι 220 ας μην είναι 450 αλλά να είναι 220 χιλιάδες ευρώ.
Κ. ΧΑΤΖΗΔΑΚΗΣ: Υπάρχουν κάποια όρια και στη μέχρι τώρα ρύθμιση.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Γιατί να πάμε στο 450; Στα 220.
Κ. ΧΑΤΖΗΔΑΚΗΣ: Σας εξήγησα ότι προσπαθούμε να εισάγουμε μια νέα λογική, που να καλύπτονται οι οικονομικά αδύναμοι και τα μεσαία εισοδήματα. Αυτό είναι αυτό το οποίο επιδιώκουμε να κάνουμε και το κάνουμε νομίζω και με το παραπάνω. Θα φανεί άλλωστε αυτό στην πράξη.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Άρα δεν ισχύει αυτό που είπατε προηγουμένως ότι πιθανό να μην γίνει ούτε ένας πλειστηριασμός.
Κ. ΧΑΤΖΗΔΑΚΗΣ: Όχι. Εξακολουθώ να το πιστεύω. Και εξακολουθώ να το πιστεύω, διότι όλοι αυτοί που μένουν απ’ έξω όπως και να το μετρήσετε και εδώ θα είμαστε να το δείτε, κατά τη δική μου εκτίμηση έχουν τη δυνατότητα λιγότερο ή περισσότερο να ανταποκριθούν σε υποχρεώσεις έτσι όπως ορίζονται, είτε από το νόμο αυτό είτε από τις υπόλοιπες διατάξεις.
Και επαναλαμβάνω, διότι ισχύει και για σας αυτή η απάντηση. Εάν υποτεθεί ότι εν πάση περιπτώσει τελικώς δεν ισχύει η δική μου εκτίμηση και ότι αυτοί οι άνθρωποι δεν έχουν τελικά –παρά τα όσα πιστεύω εγώ- τη δυνατότητα να πληρώσουν, διότι για κάποιο περίεργο λόγο είναι παντελώς πτωχοί και είναι λάθος η δική μου ανάλυση επομένως, υπάρχει η άλλη δυνατότητα, ο Νόμος 3869. Εάν ισχύει η λογική της ερωτήσεως, ότι αυτός ο άνθρωπος είναι πράγματι φτωχός και κακώς τον εξαιρούμε, ασφαλώς μπορεί να τύχει της δικαστικής προστασίας.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Εγώ θα ήθελα τρεις διευκρινίσεις περισσότερο τεχνικού περιεχομένου. Το πρώτο είναι σε ό,τι αφορά τους ανέργους, μιλάτε από ό,τι διαβάζουμε εδώ, για μηδενικές καταβολές. Που σημαίνει ότι δεν θα πρέπει να υπάρχουν σωρευτικά τα κριτήρια; Θα πρέπει να είναι μόνο η ιδιότητα της ανεργίας ως κριτήριο; Το πρώτο είναι αυτό.
Το δεύτερο, δεν αναφέρεται καθόλου για το Νόμο Παπαθανασίου αν μου επιτραπεί ο όρος, που φαντάζομαι ότι καταργείται. Απλά θα ήθελα αυτή τη διευκρίνιση.
Και το τρίτο, μετά το δωδεκάμηνο οι άνθρωποι που έχουν ξεκινήσει και πληρώνουν μια ελάχιστη καταβολή, σε ποια βάση θα συνεννοούνται με τις Τράπεζες για να συνεχίσουν; Λαμβάνοντας υπόψη το Συνεργάσιμο δανειολήπτη; Μια διευκρίνιση σε αυτό, ευχαριστώ.
Γ. ΣΤΕΡΓΙΟΥ: Όσον αφορά τους ανέργους προφανώς όπως και στη ρύθμιση για τη διευκόλυνση των νοικοκυριών που έχουν μη καταγγελθείσες συμβάσεις, έτσι και σε αυτή τη ρύθμιση, που αφορά στην ουσία νοικοκυριά που έχουν καταγγελθείσες συμβάσεις, άρα μιλάμε για μια σχέση που δεν υφίσταται μεταξύ δανειολήπτη και τράπεζας. Γι’ αυτές τις περιπτώσεις μιλάμε. Άρα μην έχετε στο μυαλό σας –γιατί άκουσα και τον κ. Χαροντάκη νωρίτερα- αν είναι ζωντανή η σχέση μεταξύ δανειολήπτη και τράπεζας, δεν εμπίπτει σε αυτή την περίπτωση. Άρα μιλάμε για μια σχέση η οποία έχει «παγώσει».
Προσπαθούμε μέσα από αυτή την ρύθμιση να δώσουμε τη δυνατότητα σε δανειολήπτη και πιστωτικό Ίδρυμα να αναβιώσουν αυτή τη σχέση σε μόνιμη βάση και θέλουμε αυτή η ρύθμιση μεταβατικού χαρακτήρα να είναι η απαρχή αυτής της μόνιμης βάσης. Η μόνιμη βάση προφανώς θα προδιαγράφεται με πολύ συγκεκριμένο τρόπο από το πλαίσιο το οποίο ήδη κάναμε μια αναφορά, που θα έχει σαν βασικούς πυλώνες την έννοια του «συνεργάσιμου δανειολήπτη» και των αποδεκτών δαπανών διαβίωσης.
Όσον αφορά τους ανέργους προφανώς δεν θα πληρώνουν τίποτα ή δεν θα χρειάζεται να πληρώσουν τίποτα εφόσον δεν έχουν καθόλου εισοδήματα ή έχουν μόνο το επίδομα ανεργίας όπως ακριβώς προβλέπεται και στη ρύθμιση την οποία κάναμε για τις μη καταγγελθείσες συμβάσεις τον Ιούνιο του ’13.
Όσον αφορά αυτές τις κατηγορίες πολιτών, ναι ισχύουν τα κριτήρια. Προφανώς ισχύουν τα κριτήρια, αλλά στη συνέχεια δεν απαιτείται η καταβολή δόσης.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Είναι προϋπόθεση πέρα από αυτά τα κριτήρια το εισοδηματικό, η αντικειμενική αξία και η περιουσιακή κατάσταση; Είναι προϋπόθεση και να βάζει δόσεις για να αποφύγεις τον πλειστηριασμό, το 10%. Ωραία.
Κάτι άλλο. Λέμε ότι το 20%, αυτός που έχει εισόδημα πάνω από 15.000 € είναι οικογενειακό κατ’ αρχάς; Ωραία. Για να βάλει το 20% βάζεις μέχρι τις 15.000 € το 10% και το υπερβάλλον;
Γ. ΣΤΕΡΓΙΟΥ: Ακριβώς.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Συνεχίζω να μην καταλαβαίνω εάν όταν θα ξανάρθει η τρόικα το Γενάρη, θα υπάρξει ξανά συζήτηση για τη ρύθμιση στη μεταβατική περίοδο. Δηλαδή υπάρχει περίπτωση μέσα στο 2014 να υπάρξει κάποια αλλαγή στα κριτήρια που μόλις μας παρουσιάσατε;
Κ. ΧΑΤΖΗΔΑΚΗΣ: Δεν είναι η δική μου εντύπωση αυτό, αλλά επειδή εγώ δεν είμαι εδώ ως εκπρόσωπος της τρόικα, μπορείτε να ζητήσετε τη θέση της τρόικα. Δεν μπορώ να πω κάτι άλλο.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Υπουργέ, όχι για την τρόικα για την Κυβέρνηση. Θα δεχτεί άλλες πιέσεις από την τρόικα πάνω σε αυτό το θέμα στο μεταβατικό στάδιο;
Κ. ΧΑΤΖΗΔΑΚΗΣ: Παρουσιάσαμε την πρότασή μας».